Les 2 Wetenschap en pseudowetenschap - week 2.4

• Biologie
• HBO
• Studiejaar 4

Les 2 Wetenschap en pseudowetenschap

Planning

13:00-13:40 Theorie

13:40-14:30 Opdracht 0

14:30-14:45 Pauze

14:45-16:00 Socratisch gesprek

Positivisme en sciëntisme

Positivisme

• Wetenschap heeft goede reputatie
• Enige zinvolle manier voor verklaringen
• Waarneembare feiten zijn geldig
• Andere vormen van kennis zijn waardeloos

Sciëntisme

• Vooruitgang in de wetenschap leidt tot antwoorden op alle vragen en problemen

Ethisch bewustzijn en theoretisch bewustzijn

• Wetenschap lost niet alleen problemen op, maar maakt ook problemen (onvoorziene macht over de natuur)
• Wetenschap uitgegroeid tot een zelfstandig
  machtssysteem? Mag alles wat kan?

• Hoe maakt wetenschap aanspraak op waarheid?
• Wanneer mag een theorie wetenschappelijk
  worden genoemd?

Wetenschap....

 ...put kracht uit het feit dat zij zich beperkt tot het zoeken naar wetmatige verbanden tussen waarneembare verschijnselen, heeft nood aan een ethisch en een theoretisch bewustzijn. 

Het is een filosofisch bewustzijn dat zich bezighoudt met het kritische denken over wetenschap: de wetenschapsfilosofie

Deductie

Afzonderlijke feiten worden verklaard door ze logisch af te leiden uit algemene stellingen. 

Alle mensen zijn sterfelijk, dus ik ben ook sterfelijk.

Syllogisme

Een syllogisme of sluitrede is in de logica een redenering, die bestaat uit drie proposities: een majorpremisse (alle mensen zijn sterfelijk), een minorpremisse (ik ben een mens) en een conclusiev(mensen zijn sterfelijk).

Inductie

Onderzoek moet bestaan uit het systematisch verzamelen van gegevens uit waarnemingen en experimenten, hieruit kunnen algemene wetten worden afgeleid.

In een park wordt de kleur van afzonderlijke eenden bekeken.

De eerste eend in het park is bruin. De tweede eend in het park is bruin.

De laatst waargenomen eend in het park is bruin.

De conclusie luidt: alle eenden in het park zijn bruin.

De hypothese

In de moderne wetenschap begint men vaak met vooropgestelde denkbeelden/hypothese. Via deductie worden mogelijke gevolgen afgeleid.

Deze hypothese wordt daarna getoetst (inductie).

Wetenschappers 'zoeken' gericht naar resultaten die passen bij de hypothese.

Galileo Galilei

Verificatiebeginsel vs falsificatiebeginsel 

Feiten kunnen een wetenschappelijke theorie bevestigen (verificatiebeginsel). 

De weerlegging van een theorie moet centraal staan (falsificatiebeginsel).  

Oneindige reeks waarnemingen nodig

Een weerlegging heeft meer bewijskracht dan 1000 bevestigingen.

Demarcaticriterium

De mogelijkheid om een theorie te weerleggen wordt gezien als een demarcatiecriterium om wetenschap van pseudo-wetenschap te onderscheiden.

Het demarcatiecriterium van Karl Popper is dat wetenschap falsifieerbare uitspraken dient te produceren. Dit betekent dat deze uitspraken aan de hand van waarnemingen op hun betrouwbaarheid kunnen worden onderzocht en eventueel kunnen worden weerlegd. Deze waarnemingen kunnen afkomstig zijn uit de dagelijkse praktijk, maar vaak worden ze verzameld door het uitvoeren van een gecontroleerd experiment.

Soms te zwart wit...

Baan Uranaus voldeed niet aan de zwaartekracht wetten van Newton. 

Niet meteen alle wetten overboord, maar deel wel:

(hulphypothese), het aantal planeten in zonnestelsel is anders dan gedacht. Was er een onbekende planeet? 

Nieuwe berekening                         ontdekking ban Neptunus!

Opdracht 0 - Geschiedenis van de filosofie

Opdracht 0 - Geschiedenis van de filosofie

Dossieropdracht 1 - Wetenschapsgeschiedenis

Hoe is een bepaald thema door de wetenschapsgeschiedenis veranderd?

Hoe pas je dit thema toe in je eigen onderwijspraktijk?

Ontwerp (een deel van) een les met leerlinghandleiding en docentenhandleiding én voer deze uit!

Alleen of in duo's (met hetzelfde uitstroomprofiel)

Pauze

Jason en Julia

Dierengeluiden zijn ook taal

Dierengeluiden zijn ook taal

Huiswerk (10 januari)

• Opdracht 1 - tip: literatuur op OO

• Socratisch gesprek Anne en Ellen

Science A Discovery in Comics by Margreet de Heer

Wat voelen/ervaren dieren?