Onderzoeksvaardigheden-wetenschapsoriëntatie

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

wetenschapsoriëntatie

Wat is het doel van wetenschappelijk onderzoek?

Wat is het doel van
wetenschappelijk onderzoek?

Natuurwetenschappen:

verklaren

Geesteswetenschappen:

begrijpen

Natuurwetenschap:

Empirisch analytische methode

Waarnemingen

Hypothese(s) opstellen

Experiment

Resultaten analyseren

Algemene wetmatigheid afleiden.

Relevantie van het onderzoek.

Voorbeeld geesteswetenschap

Theoriegeladenheid van de waarneming

Waar zou volgens jou wetenschappelijk onderzoek naar moeten worden gedaan?

Wat maakt een onderzoek wetenschappelijk?

Bewijzen

Al eeuwenlang probeert de wetenschap bewijzen te vinden. Maar hoe kun je iets bewijzen? En hoe zeker is dat bewijs? 

Lees de volgende tekst. 

De eerste empirist: Aristoteles

Empirisme stelt dat kennis uit de ervaring voortkomt. Volgens Aristoteles berust alles wat we weten op waarneming. Hij onderzocht als eerste de natuur op wetenschappelijke wijze door planten en dieren te bestuderen. Karakteriserend waren zijn gebruik van inductie en deductie. Enerzijds werden op basis van individuele waarnemingen algemeen geldende conclusies getrokken (inductie). Anderzijds moesten volgens Aristoteles kloppende universele uitspraken altijd gelden voor individuele gevallen (deductie). 

Deductieve redenering

Premisse 1: Alle roofdieren hebben scherpe snijtanden.

Premisse 2: Leeuwen zijn roofdieren.

Conclusie: leeuwen hebben scherpe snijtanden.

(Premisse = beweerzin)

Inductieve redenering

Beweerzin 1: De eerste kraai in het park is zwart.

Beweerzin 2: De tweede kraai in het park is zwart.

Beweerzin 3: De derde kraai in het park is zwart.

Beweerzin 4: De laatste kraai in het park is zwart.

Conclusie: alle kraaien in het park zijn zwart.

Welk probleem kun je voorzien met
het voorbeeld van de kraaien in het park?

Inductieprobleem

Heb je echt alles overal onderzocht?

Dus hoe betrouwbaar is de algemene regel die je hebt afgeleid?

Bij het verifiëren van de afgeleide algemene regel loop je vervolgens tegen een vergelijkbaar probleem aan.

Oplossing

Karl Popper

Falsificatieprincipe

Zorg altijd dat je theorie / hypothese weerlegbaar is!

Je gaat dan opzoek naar tegenvoorbeelden in plaats van alleen maar bevestiging.

Belangrijk demarcatiecriterium voor wetenschappelijkheid!

En nu verder met:

Bronnenonderzoek

+

Bronvermelding

Vanmiddag:

Het stellen van 

een goede vraag!