Les 2 Straling

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Straling

les 2

Inhoud

• Herhaling leerdoelen vorige les (10 min)
• Bespreken huiswerkopdracht (10 min)
• Leerdoelen deze les (5 min)
• Filmpje (15 min)
• Begrippen op een rijtje + aantekening (20 min)
• Aan de slag (10 min)
• terugblik leerdoelen (5 min)

leerdoelen vorige les

A: Je weet waarom je leert over stof van natuurkunde

B: Je weet welke studies en beroepen passen bij het vak natuurkunde.

C: Je begrijpt waarom het belangrijk is iets over straling te weten, ook als je geen natuurkunde kiest.

1. Je weet hoe een atoom is opgebouwd.

2. Je kent de begrippen atoomnummer, massagetal, proton, neutron

Vragen over huiswerk?

Leerdoelen

3. Je begrijpt wat een isotoop is.

4. Je kunt aan de hand van het massagetal uitrekenen hoeveel protonen of neutronen er in een atoom zitten.

5. Je kent het verschil tussen ioniserende straling en niet ioniserende straling.

6. Je weet hoe straling wordt gemeten.

7. Je weet het verschil tussen bestraling en besmetting.

Begrippen op een rijtje

Ioniserende straling.

Straling die atomen kan omzetten in ionen. Deze straling kan zeer schadelijk zijn. 

Voorbeelden zijn UV-straling, Röntgenstraling en alfa, bèta en gammastraling. 

Radioactieve stoffen

Stoffen die spontaan (zelf) ioniserende straling afgeven.

Dit is straling die moleculen kapot kan maken.

Dit kan alfa-, bèta- en/of gammastraling zijn.

Deze stoffen noemen we radioactief.

Radioactief?

Wat betekent het woord radioactief dan eigenlijk?

Radio betekent zenden.

Het woord radioactief betekent dus actief zenden. Iets wat radioactief is zendt zelf straling uit. Zonder hulp.

Radioactiviteit

Radioactieve stoffen zenden  ioniserende straling uit.

Geigerteller

Ioniserende straling kun je met een geigerteller meten.

Hij geeft klikjes als er straling aanwezig is, hij verklikt dus eigenlijk de straling.

Meten van radioactiviteit

Je meet radioactiviteit met een geigerteller.

Je meet dit in Bequerel (Bq)=1 Bq is stralingsdeeltje per seconde.

Instabiele kernen

Een radioactieve isotoop heeft atoomkernen die instabiel zijn. Daarmee wordt bedoeld dat die kernen spontaan (dus zonder invloed van buitenaf) veranderen.

Op het moment dat zo'n atoomkern verandert, zendt deze een kleine hoeveelheid straling uit. Dit wordt radioactief verval genoemd.

Radioactief verval

Als een kern van een radioactieve stof straling geeft, is hij net in verval geraakt. Dan is de kern van het atoom verandert in een andere (niet radioactieve) stof. Dit kunnen alleen radioactieve stoffen en dat kunnen ze maar 1x.

Als ze in verval raken, zenden ze dus straling uit.

Bestraling en besmetting

Besmetting: Een voorwerp wat in contact is geweest met de radioactieve stof, en deze stof bij zich draagt is besmet. Het voorwerp zendt zelf straling uit.

Bestraling: Iets wat met ioniserende straling bestraald is. 

Doordringend vermogen

Alfa straling

Bètastraling

Gammastraling

- Klein doordringend vermogen

- Sterk ioniserend

- Groter doordringend vermogen dan alfa

- Minder ioniserend dan alpha

- Groter doordringend vermogen dan Beta

- Minder ioniserend dan Beta

Aan de slag

Lees hoofdstuk 2 en hoofdstuk 3.1 en 3.2

Maak opdracht 6.6 t/m 6.11

Leerdoelen

5. Je kent het verschil tussen ioniserende straling en niet ioniserende straling.

6. Je weet hoe straling wordt gemeten.

7. Je weet het verschil tussen bestraling en besmetting.

8. Je weet de eigenschappen van de 3 verschillende soorten straling, zoals alfa, beta en gamma straling.