vakgerichte begeleiding NN H3 grammatica klas 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Leerdoelen

Je kunt herkennen:

                                        - zelfstandige werkwoorden

                                        - koppelwerkwoorden

                                        - hulpwerkwoorden           

Wat herhalen we vandaag?

1. Wat de verschillende werkwoorden zijn:  hulpwerkwoord-zelfstandig werkwoord- koppelwerkwoord
2. Wat de verschillen tussen de werkwoorden zijn
3. Hoe je de verschillende werkwoorden kunt herkennen en benoemen 

Zelfstandig werkwoord

Een zelfstandig werkwoord => werkwoordelijk gezegde 

In de zin vindt een handeling plaats (er wordt iets gedaan!)

- er staat dus maar een zelfstandig werkwoord in een zin.

- alle andere werkwoorden zijn hulpwerkwoorden

Hulpwerkwoord

Een hulpwerkwoord => werkwoordelijk of naamwoordelijk gezegde 

- Als er meer werkwoorden in een zin staan, dan heb je ook hulpwerkwoorden. 

-Er kunnen meerdere hulpwerkwoorden in een zin staan.

Koppelwerkwoord

Een koppelwerkwoord => naamwoordelijk gezegde 

In een zin met een koppelwerkwoord wordt een toestand/eigenschap aangegeven ( Iemand "is" iets!)

- er staat dus maar één koppelwerkwoord in een zin.

- alle andere werkwoorden zijn hulpwerkwoorden

Schrijf op (er komt zo per zin een vraag over)

1. Mijn vader zwemt elke zondagochtend twintig banen in het zwembad. 
2. Mijn vader kan heel goed zwemmen. 
3. Mijn vader is een hele goede zwemmer.

Welk soort werkwoord? zin 1
(niet afkorten)

Benoem de werkwoorden in zin 2
(niet afkorten)

Benoem het werkwoord in zin 3
(niet afkorten)

Bij een naamwoordelijk gezegde heb je koppelwerkwoorden.

Met welk ezelsbruggetje kun je de 6 kww's onthouden?

Theorie

Onderscheid:  doen of zijn?

• werkwoordelijk gezegde   --> iemand doet iets

          De verpleegkundige heeft vandaag op de IC gewerkt.

• naamwoordelijk gezegde --> iemand is iets

         Zij is verpleegkundige op de IC.

Hij is een leerling van het Ichthus College in Kampen geweest.

1. NWG
2. WWG

Wij hebben afstandsonderwijs gevolgd in de afgelopen weken.

1. NWG
2. WWG

Theorie

1. Bepaal wat het belangrijkste werkwoord 

of hoofdwerkwoord in de zin is.

Het belangrijkste werkwoord is onmisbaar. 

Dit werkwoord bepaalt waar de zin over gaat.

2. Bepaal wat hulpwerkwoorden zijn.

Theorie

Hebben jullie al plannen gemaakt

                                                 voor de meivakantie?

Ik zou veel liever naar een warm land gaan.

Theorie

Tip: meestal staat hoofdwerkwoord achteraan 

         in een zin.

Let op: Elke zin heeft één hoofdwerkwoord,

               maar kan meerdere hulpwerkwoorden hebben!

Tip: Bij meerdere werkwoorden in een zin 

         is de pv altijd hulpwerkwoord.

Wat is het hoofdwerkwoord:
Zij zullen wel vakantieplannen hebben.

1. zullen
2. hebben

Wat is het hoofdwerkwoord:
Vooral nu kan ik uitkijken naar een mooie vakantie.

1. kan
2. uitkijken

Theorie

Bepaal of het hoofdwerkwoord een

zelfstandig ww heeft of een koppelww.

Heeft de zin een wwg: zelfstandig ww  (doen)

Heeft de zin een nwg:  koppelww             (zijn)

voorbeeld

Ik ga graag naar school.

Ik wil graag naar school gaan.

Ik zou graag naar school willen gaan.

Theorie

 koppelwerkwoorden: ZWaBBeLS

                                               - zijn

                                               - worden

                                               - blijven

                                               - blijken

                                               - lijken

                                               - schijnen

Theorie

Bepaal of het hoofdwerkwoord een

zelfstandig ww heeft of een koppelww.

Gamen is [echt leuk]!

Gamen kan [echt leuk] zijn!

Gamen zou [echt leuk] kunnen zijn!

Voor geïnteresseerden zal er veel informatie te VINDEN zijn.

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Het ontdekken van allerlei virussen kan erg interessant ZIJN.

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Er MOET nog wel even op de definitieve uitslag gewacht worden.

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. koppelwerkwoord

Leerdoelen

Je kunt herkennen:

                                        - zelfstandige werkwoorden

                                        - koppelwerkwoorden

                                        - hulpwerkwoorden           

Bij meerdere werkwoorden in een zin, is de persoonsvorm altijd het zelfstandige werkwoord.

1. waar
2. niet waar

Stappenplan bepalen werkwoordsoort

Stap 1: Doet iemand iets (A) of "is" iemand iets? (B)

A = zelfstandig werkwoord (ww gezegde)

B = koppelwerkwoord ( nm gezegde)

VB: 

Ivy heeft gisteren een nieuwe jas gekocht.

Ivy is een volwassen vrouw.

Wanneer doet Ivy iets of is Ivy iets?

Stappenplan

Stap 2: Hoeveel werkwoorden staan er in een zin?

1 werkwoord = zelfstandig werkwoord OF koppelwerkwoord

2 werkwoorden = 1 hulp ww + zww/kww

3 werkwoorden = 2 hulpww + zww/kww

VB: 

Ivy heeft gisteren een nieuwe jas gekocht.

Ivy's nieuwe jas is blauw.

Stappenplan

Stap 3: Benoem de werkwoorden: zww (+ hww) OF kww (+ hww)

- bij meerdere werkwoorden staat het belangrijkste werkwoord meestal achterin de zin ( hele werkwoord of voltooid deelwoord)

- Er kan geen koppelwerkwoord EN een zelfstandig werkwoord in dezelfde zin staan!

VB: Ivy heeft gisteren een nieuwe jas gekocht. 

Ivy's nieuwe jas is blauw.