H3 Bedrijfscultuur + wie is de baas

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

3.1 bedrijfscultuur

Even herhalen

Kies de beste omschrijving

1. 

In de ARBO-wet staan

1. Eisen aan de werkplek
2. regels over hoe mensen op het werk met elkaar omgaan

Het arbeidsbesluit jeugdigen is bedoeld om:

1. ervoor te zorgen dat jongeren genoeg naar school gaan
2. Jongeren te beschermen tegen veiligheid- en gezondheidsrisico's

Wat staat NIET in je contract?

1. datum waarop je in dienst komt
2. proeftijd
3. aantal vakantiedagen
4. of je wel/geen zwangerschapsverlof krijgt

Dit bedrag krijg je op je bankrekening nadat alle belasting en premies zijn afgehouden

1. Brutoloon
2. Nettoloon

CAO is afgekort van:

1. Centrale arbeidsregels organisatie
2. Collectieve arbeidsovereenkomst

Wat is GEEN kenmerk van ontslag op staande voet?

1. Je krijgt geen salaris meer over de afgelopen maand
2. je verlaat onmiddellijk het bedrijf
3. je hebt geen recht op een uitkering
4. Het gebeurt alleen in uitzonderlijke gevallen

arbeidsverhoudingen

Dit is de manier waarop collega's met elkaar omgaan en de verhouding tussen baas en de mensen daaronder.

Hoe mensen binnen een bedrijf met elkaar omgaan is in elk bedrijf anders. Elk bedrijf heeft zijn eigen bedrijfscultuur. Het gaat om normen waarden binnen een bedrijf en hoe mensen met elkaar omgaan.

Regels

Hoe mensen met elkaar omgaan is gebaseerd op:

- geschreven regels: wetten en regels op de werkplek zoals veiligheidsregels en ontslagprocedures.

- ongeschreven regels: afspraken die niet vastliggen zoals elke vrijdagmiddag een borrel met de collega's

Ethiek op de werkplek

In je werk krijg je soms te maken met dingen waarvan je je afvraagt: klopt dit wel of mag dit wel? Het gaat dan om jouw waarden en normen.

Bijvoorbeeld je ziet een collega onbeleefd zijn tegen klanten of een collega heeft een alcoholprobleem. 

Ethiek op de werkplek

Het kan moeilijk zijn om te weten wat je moet doen in dit soort situaties.

Sommige bedrijven hebben hierover regels vastgelegd in een Ethische code. Bijvoorbeeld dat je geen kadootjes aan mag nemen van klanten, dat je er netjes uitziet, dat je geen mobiel gebruikt onder werktijd.

3.2 wie is de baas?

Waarden & normen in bedrijven

Zijn niet bij elk bedrijf hetzelfde.

Elk bedrijf heeft gedragsregels, afspraken over hoe je met elkaar omgaat en hoe je met klanten omgaat.

Formele verhoudingen

Regels die op papier zijn vastgelegd

Wie veel of weinig te zeggen heeft hangt af van je functie. Een directeur mag veel zelf beslissen een winkelverkoper minder.

Dit staat meestal op papier.

Informele verhoudingen

- dit gaat over persoonlijke kenmerken van mensen

- Hoe je met een collega omgaat staat niet altijd op papier, het verschilt ook per collega. De ene perspoon vind je aardiger dan de andere.

- Soms zijn mensen geen directeur maar hebben ze wel veel macht op het werk omdat ze veel ervaring hebben. Dit noemen we informele leiders.

Stijlen van leidinggeven

- autoritaire stijl: je moet doen wat je baas zegt en je hebt zelf weinig in te brengen (leger, brandweer, ziekenhuis)

- democratische stijl: de baas maakt beslissingen samen met de werknemers. 

- raadplegende stijl: de baas geeft veel inspraak aan de werknemers. Luistert goed naar de mening van de werknemers en neemt dan een beslissing.

Meedenken en meepraten

Inspraak = mogen meedenken en meepraten.

Zeggenschap = mogen meebeslissen

Hier zit dus een verschil in. 

Soorten overleg

Werkoverleg

veel afdelingen in een bedrijf hebben elke week of elke maand werkoverleg. Je praat dan over de planning voor de komende tijd of over problemen.

Je mag meedenken en meepraten maar de baas beslist. Hoe beter de baas luistert hoe meer mensen zich betrokken voelen.

soorten overleg

Personeelsvergadering

Vaak is dit 2x per jaar, voor het personeel van alle afdelingen

Hierbij praat de directie met alle werknemers bijvoorbeeld over de cijfers van afgelopen jaar of algemene dingen die iedereen aangaan.

Je mag vragen stellen en meepraten

Soorten overleg

Ondernemingsraad

Verplicht voor elk bedrijf dat meer dan 50 werknemers heeft

Ze adviseren over bijvoorbeeld de vakantieplanning

Soms mogen ze ook echt meebeslissen over bijvoorbeeld werktijden

Aan de slag

Ga naar blz 27 en maak opdrachten 1 t/m 4

Ga naar blz 29 en 

maak opdrachten 5 t/m 8 + 13 + 15

Huiswerk: samenvatting op blz 35