Homeostase

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Homeostase

Thema Regeling

5.1

Lesdoelen

Begrippen: homeostase, regelkring, norm, receptor, effector

Herhaling in nieuwe context:

negatieve terugkoppeling

positieve terugkoppeling

dynamisch evenwicht

Homeostase

Lichaam houdt bepaalde factoren rond een vaste waarde

voorbeeld: zuurstofconcentratie bloed

Basisvoorwaarde voor functioneren

Welke factoren moeten
nog meer constant blijven?

Voorbeelden van homeostase

Lichaamstemperatuur (37 graden Celcius)

Bloeddruk (125 mm Hg / 82 mm Hg)

Glucose concentratie bloed (6 mmol/liter)

Osmotische waarde bloed (vgl 0,7% zoutoplossing)

Regeling lichaamstemperatuur

Voorbeeld handhaven van de norm

Te warm, gaat vanzelf

Te warm, beslissing

Te koud, beslissing

Te koud, gaat vanzelf

jas aan

schaduw opzoeken

rillen

zweten

witte huid

languit

In elkaar gedoken

hete koffie

koude cola

trui uit

rode huid

Welk lichaamsdeel zorgt voor homeostase?

1. Huid
2. Bloed
3. Hersenen
4. Spieren

Homeostase

Gaat vanzelf: hypothalamus (15)

Beslissingen:
voorin grote hersenen (12)

Waardoor werkt een rode huid om af te koelen?

Regelkring

schema van regeling van 1 soort homeostase

Voorbeeld temperatuur

In welke BiNaS tabel staat de receptor?

1. 83A
2. 87A
3. 91D
4. 93E

Wat IS de receptor?

Wat is de EFFECTOR?

1. Hersenen
2. Zweetklier
3. Spier in wand huidslagadertje
4. warmtezintuig

RECEPTOR

RECEPTOR

EFFECTOR

EFFECTOR

NORM

verwerking
hersenen

verwerking
hersenen

Receptor en effector

Receptor: zintuig
neemt afwijking van de norm waar

effector: spier/klier

zorgt voor terugkeer naar de norm

Hersenen verwerken informatie receptoren

sturen effectoren aan

Waardoor krijg je homeostase?

1. Door positieve terugkoppeling
2. Door negatieve terugkoppeling
3. Door allebei
4. Door geen van beide

Negatieve terugkoppeling

Resultaat van een proces

remt het proces

(proces remt zichzelf af)

resultaat: 

dynamisch evenwicht

Dynamisch evenwicht

Positieve terugkoppeling..

Waar?

Tussen welke 2 hormonen vindt positieve terugkoppeling plaats?

1. FSH en oestrogeen
2. FSH en progesteron
3. LH en oestrogeen
4. LH en progesteron

Wat is het gevolg van positieve terugkoppeling?

1. Waardes blijven constant
2. Waardes nemen toe
3. Waardes nemen af

Positieve terugkoppeling

Loopt helemaal uit de hand!

Geen dynamisch evenwicht

Geen norm

Wat komt vaker voor?

1. Positieve terugkoppeling
2. Negatieve terugkoppeling
3. Beide komen even vaak voor

Interne milieu

'binnenkant'

heeft homeostase

Interne milieu

Externe milieu

in de darm

in het bloed

in een cel

in de blaas

in de longen

in je neus

Mike

Mike the headless chicken

Wat had Mike nog WEL waardoor hij bleef leven?