Klas 3 grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Grammatica zinsdelen hoofdstuk 3 

Enkelvoudige zin 

Zin met 1 PV. 

Voorbeeld: Ik fiets naar school. 

Herhaling klas 2 

Samengestelde zin 

Zin met meer dan een PV

Voorbeeld: Piet heeft een krantenwijk, want hij spaart voor een brommer. 

Een samengestelde zin kan bestaan uit: 

-Hoofdzin+ hoofdzin (en, of, maar, want= nevenschikkende voegwoorden)

-Hoofdzin+ bijzin ( onderschikkende voegwoorden) 

Wat is een hoofdzin? 

Het onderwerp en de PV staan naast elkaar. Er kunnen geen andere woorden of zinsdelen tussen staan. 

Voorbeeld: Ik zwem in zee. 

Wat is een bijzin? 

Een bijzin kan nooit zelfstandig voorkomen. 

Tussen het onderwerp en de PV kan wel een woord of zinsdeel staan. 

Voorbeeld: Piet ziet dat hij in zee zwemt. 

HZ - BZ 

Een bijzin kan zelfstandig voorkomen.

1. Waar
2. Niet waar

Is onderstaande zin een enkelvoudige of samengestelde zin?

Claudia's zangleraar vindt dat zij talent heeft.

1. enkelvoudige zin
2. samengestelde zin

Piet heeft een krantenwijk, want hij spaart voor een brommer, omdat hij heel ver van school woont.

1. Deze zin bestaat uit twee hoofdzinnen.
2. Deze zin bestaat uit een hoofdzin en een bijzin.
3. Deze zin bestaat uit een hoofdzin en twee bijzinnen.
4. Deze zin bestaat uit twee hoofdzinnen en een bijzin.

Beknopte bijzinnen blz. 94 

We hebben geleerd dat bijzinnen een PV en een onderwerp hebben. 

Voorbeeld bijzin: (Terwijl ze (ow) aan hun ijsje likten), slenterden de meisjes door de winkelstraat. 

Bij een beknopte bijzin ontbreken de PV en het onderwerp. 

Voorbeeld beknopte bijzin: [Likkend aan hun ijsje], slenterden de meisjes door de winkelstraat. 

Het verzwegen onderwerp ( de meisjes) vind je meestal in de hoofdzin. 

Beknopte bijzinnen 

bevatten in plaats van een PV een voltooid deelwoord (vd), onvoltooid deelwoord(od) of te+ infinitief (hele werkwoord). 

Voorbeeld: Eindelijk gearriveerd, zakte hij uitgeput in elkaar.

Deze beknopte bijzin is goed,omdat het verzwegen onderwerp van de beknopte bijzin gelijk is aan het onderwerp van de hoofdzin.

Beknopte bijzinnen zijn net als bijzinnen een zinsdeel of een zinsdeelstuk. 

Bijzin of beknopte bijzin?

Zonder te kijken staken de kleuters de straat over.

1. Bijzin
2. Beknopte bijzin

Bijzin of beknopte bijzin?

Als het vakantie is, slaap ik elke dag uit.

1. Bijzin
2. Beknopte bijzin