2. De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek
3. De wetenschappelijke revolutie
1 / 49
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4
Cette leçon contient 49 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.
Éléments de cette leçon
5. Koningen, heren en denkers
Kenmerkende aspecten:
1. Het streven van vorsten naar absolute macht
2. De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek
3. De wetenschappelijke revolutie
Slide 1 - Diapositive
timer
1:00
Lodewijk XlV
Slide 2 - Carte mentale
Wat is een standensamenleving?
Slide 3 - Question ouverte
L'État, c'est Moi = De staat, dat ben ik!
De wil van de koning is wet. Dit noem je absolutisme.
Lodewijk XIV (14e) was een Franse koning met absolute macht. Hij had alle macht
Deze macht is door god gegeven: (droit divin)
Lodewijk XIV was wantrouwend naar de adel
Slide 4 - Diapositive
Adel buitenspel
Krachtig persoonlijk bewind.
Ministers volkomen onderworpen
Ambtenaren die loyaal zijn aan de koning
Adel verloor invloed- moeten op Versailles wonen
Staten-Generaal werd minder geraadpleegd.
Slide 5 - Diapositive
Madame de Maintenon
maîtresse van de Zonnekoning
Maria Theresia van Oostenrijk
echtgenote Lodewijk XIV
Slide 6 - Diapositive
Slide 7 - Vidéo
Militair
Permanent staand leger
Rangen verdeeld op basis van prestaties
Slide 8 - Diapositive
Economisch Mercantilisme
economische politiek die erop gericht is om de rijkdom van het eigen land te vergroten, door de import te verkleinen en export te vergroten.
Slide 9 - Diapositive
Religieus
Eén wet, één geloof, één vorst
Edict van Nantes werd ongeldig verklaard (1685):
Hugenoten (protestanten) hadden geen vrijheid van godsdienst meer.
Slide 10 - Diapositive
Wat weet je nog van vorige les?
Slide 11 - Carte mentale
Wat is mercantilisme?
timer
1:00
Slide 12 - Question ouverte
Wat is absolutisme?
Slide 13 - Question ouverte
Rusland
Tsaar Peter de Grote
Rusland liep achter op rest Europese landen
Liet zich bijscholen... sindsdien:
Modern leger, Havens, St. Petersburg, Kerk gebruiken
Veel land veroverd.
Slide 14 - Diapositive
Slide 15 - Diapositive
Tsaar Peter de Grote (1672-1725)
Als timmerman in Zaandam (1697) en op een VOC werf in A'dam.
Slide 16 - Diapositive
Slide 17 - Diapositive
Centralisatie in Pruisen
na 30-jarige oorlog 300 staatjes
Pruisen belangrijk koninkrijk
Frederik Willem (1640-1688):
leger en ambtenaren gereorganiseerd (>verdiensten)
Frederik Willem I (1713-1740), soldatenkoning.
Religieuze tolerantie
Slide 18 - Diapositive
Geen centralisatie in de Nederlanden
1581: Acte van Verlathinge >
geen koning meer > Republiek
'Zeven Verenigde Provinciën
Oranjes bleven stadhouder,
Geen koning
Wèl veel invloed in handen van:
Willem III (stadhouder-koning)
1672 - 1702
Slide 19 - Diapositive
1672 - Rampjaar
Reddeloos, redeloos en radeloos.
Slide 20 - Diapositive
Geen centralisatie in Engeland, Ierland
en Schotland
Parlement wist macht uit te breiden,
vooral burgerij en lage adel invloedrijk door economische macht
burgeroorlog (1642-49) > Karel I onthoofd (!!)
Jacobus II (katholiek en absolutistisch) verjaagd door parlement:
Met hulp stadhouder Willem III
'Glorious Revolution' (1688): rechten parlement erkend door Willem III
Willem III werd koning
Slide 21 - Diapositive
1642: Karel I onthoofd in Engeland
Slide 22 - Diapositive
Willem III en Mary Stuart als jong paar
En als koning en koningin van Engeland, Ierland en Schotland
Slide 23 - Diapositive
5.2 Burgercultuur versus hofcultuur
Slide 24 - Diapositive
Een burgerlijke cultuur
In Europa kochten vorsten en de katholieke kerk kunst
In de Republiek was geen vorst en een protestante kerk
De burgers kochten de kunst
De cultuur werd bepaald door de burgers
Slide 25 - Diapositive
burgerlijke cultuur in de schilderkunst:
Thema's:
stillevens
landschappen
religieuze voorstellingen
historische gebeurtenissen
groepsportretten
familieportretten
Slide 26 - Diapositive
Burgerlijke cultuur
Schilderijen, boeken en bouwkunst waren populair in de Republiek der Nederlanden
Er was wel gewetensvrijheid (recht op eigen opvattingen en geloof) maar geen volledige godsdienstvrijheid (b.v: geen katholieke kerken bouwen, wel schuilkerken)
Slide 27 - Diapositive
Bouwkunst. Toen: Stadhuis. Tegenwoordig: Paleis op de Dam
Literatuur: gedichten van Joost van de Vondel en Jacob Cats
Slide 28 - Diapositive
Slide 29 - Vidéo
Welke mensen in de Republiek, kochten schilderijen?
A
De superrijken
B
De rijken
C
Rijken en adel
D
Bijna iedereen
Slide 30 - Quiz
Hoeveel mensen zullen er ongeveer geleefd hebben in de Republiek rond die tijd?
A
2 miljoen
B
0.2 miljoen
C
20 miljoen
D
200.000
Slide 31 - Quiz
In de omringende landen in de 17e eeuw, was kunst vaak alleen weggelegd voor de
Paleis het Loo Apeldoorn, stadhouder-koning Willem III
Slide 35 - Diapositive
De zeven verenigde Nederlanden
Frankrijk in de 17e eeuw
Staten-Generaal
De stadhouder en de raadspensionaris hebben veel gezag
Bijna alle adel woont bij de koning
Het goddelijk recht om te regeren
Republiek
Absolutisme
Mercantilisme
Gouden Eeuw
Slide 36 - Question de remorquage
5.3 De Wetenschappelijke Revolutie
Slide 37 - Diapositive
kenmerkend aspect
De wetenschappelijke revolutie
Wetenschap:
- Experiment - Observatie
- Conclusie
Grote verandering in korte tijd
Slide 38 - Diapositive
5.3 De Wetenschappelijke Revolutie
Fase in de geschiedenis waarin de houding van wetenschappers ingrijpend veranderde.
Rationalisme:
Verstand en het vermogen tot redeneren is de meest zuivere vorm van kennis. (wiskundige principes)
Empirisme
Zintuigelijke waarneming is het beginpunt voor kennis. (ogen, oren, reuk, smaak en gevoel)
vb onderzoek COVID- 19
Slide 39 - Diapositive
Baruch Spinoza
'Durf te denken'
Tolerantie
Vrijheid van godsdienst
Gevlucht uit Portugal, vanwege zijn Joodse geloof
Slide 40 - Diapositive
Slide 41 - Vidéo
Slide 42 - Diapositive
5.3 Wereldbeeld
Mechanistisch wereldbeeld:
Een kijk op God en de wereld die ervan uitgaat de werkelijkheid is te vergelijken met een machine (mechaniek) die door God in werking is gezet en daarna zelfstandig functioneert volgens natuurwetten. Volgens deze visie speelt God geen rol meer in het verloop van de dagelijkse gebeurtenissen op aarde.
Slide 43 - Diapositive
Laat een foto zien van een uitvinding/ theorie/ persoon uit de 17e eeuw. die past bij de WR? Leg uit
Slide 44 - Question ouverte
De Wetenschappelijke Revolutie was in de:
A
15e eeuw
B
16e eeuw
C
17e eeuw
D
18e eeuw
Slide 45 - Quiz
Dit is geen goed voorbeeld van de wetenschappelijke revolutie
A
Eigen waarnemingen
B
Klassieke boeken raadplegen
C
Experimenteren
D
Logisch nadenken
Slide 46 - Quiz
Waarom kwamen er wetenschappers naar de Republiek?