Economie 1.3 Heb je geld nodig om te ruilen? HSX

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

1.3 

Heb je geld nodig om te ruilen?

Lesdoelen

• Je kunt het verschil tussen directe en indirecte ruil uitleggen.
• Je kunt de functies van geld noemen.
• Je kunt het ontstaan van geld beschrijven.
• Je kunt de randvoorwaarden van het geldsysteem beschrijven.
• Je kunt uitleggen wat inflatie inhoudt.
• Je kunt uitleggen wat koopkracht inhoudt.
• Je kunt rekenen met procentuele stijging/daling.
• Je kunt rekenen met indexcijfers.

Maar eerst..

Even wat herhaling...

Wat voor uitgaven zijn als je boodschappen gaat doen?

1. Vaste lasten
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Incidentele uitgaven

Wat voor uitgaves zijn
elektriciteit en gas?

1. Vaste lasten
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Incidentele uitgeven

Wat voor inkomsten is jou kinderbijslag?

1. Inkomen uit arbeid
2. Overdrachtsinkomen
3. Inkomen uit bezit

Welke formule is juist?

Van week naar maand=...

1. Weekbedrag*52:12
2. Maandbedrag*12:52
3. Weekbedrag*4
4. Maandbedrag:4

Per week krijg €7,50 aan
zakgeld, hoeveel euro heb je
aan het einde van de maand?

1. €30
2. €15
3. €22,50
4. €32,50

Twee soorten ruil

Directe ruil

Twee soorten ruil

Indirecte ruil

Hoe kun je betalen?

Twee soorten geld

Chartaal geld

Giraal geld

Wat kun je doen met geld?

Functies van geld

Ruilmiddel

Spaarmiddel

Rekenmiddel

Fiduciair geld

• We hebben het afgesproken
• Het is in de wet vastgelegd
  (wettig betaalmiddel)

check

En dan nu even wat vragen...

Waarom vertrouwen we erop dat een briefje van € 10 ook echt € 10 waard is?

Maar waarom konden we 10 jaar geleden dan voor € 10 bijna 17 bolletjes Van Der Poel ijs kopen (€ 0,60 per bolletje) en nu nog maar 9 (€ 1,10 per bolletje)?

Koopkracht & Inflatie

• € 10 blijft € 10 waard
  
• Maar de hoeveelheid producten die je ervoor kunt kopen (koopkracht) kan dalen
• Dit kan onder andere komen door een stijging van het gemiddeld prijspeil (inflatie)

Rekenen met inflatie

• Procentuele verandering
  → (nieuw - oud) ÷ oud x 100
• Indexcijfers
  → nieuw getal ÷ getal basisjaar x 100
• Rond af op 1 decimaal
  
  

Rekenen met inflatie - voorbeeld

• In 2015 kostte een reep chocola € 0,69. In 2016 was dit € 0,74. 
• Bereken de procentuele verandering.
• (nieuw - oud) ÷ oud x 100
• (0,74 - 0,69) ÷ 0,69 x 100 = 7,2%

Rekenen met inflatie - voorbeeld

• In 2015 kostte een reep chocola € 0,69. In 2016 was dit € 0,74. 
• Bereken het indexcijfer voor 2016 als 2015 het basisjaar is.
• nieuw getal ÷ getal basisjaar x 100 
• 0,74 ÷ 0,69 x 100 = 107,2

Vraag 1/2

In 2016 kostte een frikandelbroodje € 0,99. In 2018

€ 1,09. Bereken de procentuele stijging van de prijs.

Vraag 2/2

10,1%

Vraag 1/2

In 2016 kostte een frikandelbroodje € 0,99. In 2018

€ 1,09. Bereken het indexcijfer voor 2018 met 2016 als basisjaar.

Vraag 2/2

110,1

Een banaan voor een appel ruilen.

1. Directe ruil
2. indirecte ruil

Een banaan bij de Jumbo kopen

1. Directe ruil
2. Indirecte ruil

Waarom kunnen we zeggen dat ons geld fiduciair is?

1. We hebben vooral giraal geld
2. Het is een wettig betaalmiddel
3. Het is indirecte ruil
4. We hebben het zo afgesproken

Resumerend

• Je kunt het verschil tussen directe en indirecte ruil uitleggen.
• Je kunt de functies van geld noemen.
• Je kunt het ontstaan van geld beschrijven.
• Je kunt de randvoorwaarden van het geldsysteem beschrijven.
• Je kunt uitleggen wat inflatie inhoudt.
• Je kunt uitleggen wat koopkracht inhoudt.
• Je kunt rekenen met procentuele stijging/daling.
• Je kunt rekenen met indexcijfers.

EINDE