BL les 3: tussenkopjes, alinea's, deelonderwerpen, oriënterend lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Nederlands

Begrijpend lezen
Les 3: Alinea's, tussenkopjes, onderwerp, deelonderwerpen, oriënterend lezen

HAVO 1
 P2 2019-2020

Vorige lessen ...

... heb je de 6 tekstdoelen geleerd.

... heb je de 6 tekstsoorten geleerd.

... heb je verschillende tekstvormen bij de tekstsoorten geleerd.

... heb je de 3 soorten publiek geleerd.

Aan het einde van deze les...

... weet je wat oriënterend lezen is. 

... weet je wat een alinea is. 

... weet je wat een tussenkopje is.

... weet je wat een onderwerp is.

... weet je wat een deelonderwerp is. 

Welke begrippen passen op de plaats van de letters?

Tekstdoel           Tekstsoort                        Tekstvorm

A                             informerende tekst      G

uitleg geven      B                                            H

C                             beschouwende tekst   I

overtuigen         D                                            J

E                             activerende tekst           K

amuseren          F                                              L

Alles in 1 overzicht

Tekstdoelen

Tekstsoorten

Tekstvormen

Hoe bepaal je: tekstdoel, -vorm en -soort? 

Oriënterend lezen

Wanneer? 

Als je snel wilt weten wat het tekstdoel van een tekst is en over welk onderwerp een tekst gaat. 

Wat doe je als je oriënterend leest?

• Je bekijkt de titel, de tussenkopjes en de bronvermelding.
• Je leest de eerste zinnen en de laatste zinnen.
• Je bekijkt de anders gedrukte woorden en eventuele afbeeldingen.
  

Onderwerp en deelonderwerp

Onderwerp

In één of een paar woorden waar de hele tekst over gaat.

Onderwerp: Texel

Deelonderwerp
Een onderwerp bestaat uit verschillende deelonderwerpen. 

In één of een paar woorden waar een alinea over gaat.

Deelonderwerpen: sportmiddag, vogels kijken, bonte avond, Ecomare

.

Alinea en tussenkopje

Alinea

Een deel van de tekst met een eigen deelonderwerp. Een stukje van de tekst over een deelonderwerp.

Alinea's worden van elkaar onderscheiden door witregels, door op een nieuwe regel verder te gaan, door de tekst in te laten springen.

Tussenkopje

De titel van een alinea.

Aan de slag!

Pak de methode erbij.

Ga naar blz. 84 en 85

We lezen de tekst: Oefening baart kunst

Aan de slag!

Log in bij LU

Ga naar: BL les 3

Maak vraag 1 t/m 5 bij de tekst: Oefening baart kunst op blz. 84/85 van je boek.

1. Uit hoeveel alinea's bestaat de tekst?

2. Wat is de functie van de titel?

1. de lezer nieuwsgierig maken
2. het onderwerp van de tekst noemen

2. Vind je 'schaken' een goed tussenkopje voor alinea 2? Leg uit waarom wel/niet.

3. Wat is het deelonderwerp van alinea 3?

1. Vioolspelen
2. Het brein van een vioolspeler

4. Vind je 'vioolspelen' een goed tussenkopje voor alinea 3? Leg uit waarom wel/niet.

5. Vind je 'taxi' een goed tussenkopje voor alinea 4? Leg uit waarom wel/niet.

Aan de slag!

Lees de tekst: Apengezin gestolen op blz. 86/87 van je boek.

Maak vraag 1 t/m 6 bij deze tekst. 

1. Uit hoeveel alinea's bestaat de tekst?

2. Wat is de functie van de titel?

1. de lezer nieuwsgierig maken
2. het onderwerp van de tekst noemen

3. Het tussenkopje 'Ver weg' past boven de alinea. Leg dit uit en gebruik twee voorbeelden uit de tekst.

4. Wat is het tekstdoel van de tekst?

5. Tot welke tekstsoort behoort de tekst?

6. Wat is de tekstvorm van de tekst?

Tot slot:
Wat zou je nog een keer uitgelegd willen krijgen?