3.2 Tussenletters ('21-'22)

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

les 3.2 Tussenletters

Hoe zit dat eigenlijk?

Wat gaan we vandaag doen?

20 minuten

- maken weekopgaven BeterSpellen

- maken / aanvullen moeilijke woordenlijst met 10 woorden

- vrij lezen*

25 + 25 minuten

- Theorie over Grammatica §4.2 Tussenletters (interactief)

weektaak: Grammatica §4.1 en §4.2 af, eigen woordenlijst en BS bijgewerkt

1. Maak de dagopgaven van afgelopen week t/m vandaag

Moeilijke woordenlijst

1. Open een online Worddocument en maak twee kolommen
2. Neem de woorden van de fout gemaakte opgaven over en zet in je eigen woorden duidelijk de betekenis
3. Vul je woordenlijst aan tot 10 moeilijke woorden/begrippen

Ontwikkeldossier

Maak via OneDrive een eigen moeilijke woordenlijst aan (Word)

Versterken woordenschat:

• noteer iedere week minimaal 5 moeilijke woorden die je hoort tijdens een les

Eindproduct: ontwikkeldossier

Moeilijke woordenlijst

• 30 moeilijke woorden of termen met daarachter hun betekenis in jouw eigen woorden (dus niet kopiëren / plakken)
  
• denk aan de juiste spelling van jouw gekozen woorden en/of begrippen
  

pragmatisch  = het is praktisch, nuttig, bruikbaar

interventie      = een tussenkomst

onmiddellijk   = direct

vrij lezen

Grammatica hoofdstuk 4

Tussenletters

Welke spelling is juist?

1. kippesoep
2. kippensoep

Welke spelling is juist?

1. kattebak
2. kattenbak

Welke spelling is juist?

1. beresterk
2. berensterk

Welke spelling is juist?

1. aperots
2. apenrots

Welke spelling is juist?

1. hoogtemeter
2. hoogtenmeter
3. hoogtesmeter

Welke spelling is juist?

1. have-arbeider
2. haven-arbeider
3. havearbeider
4. havenarbeider

-en-

• Schrijf -en- in een samenstelling als het linkerwoord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en: tomaat + soep = tomatensoep.
  

• Als het linkerwoord al eindigt op -en, gebruik je geen extra -en-: havengebied, keukentafel.

Uitzonderingen (1)

• Het linkerwoord heeft een meervoud op -en én -s: hoogtes en hoogten, dus: hoogtepunt

• Het linkerwoord heeft geen meervoud: tarwebloem, roggebrood

Uitzonderingen (2)

• Van het linkerwoord is er maar één: maneschijn, zonnebank.
  
• Het linkerwoord is een bijvoeglijk naamwoord of een werkwoord: rodekool, verrekijker; jokkebrok, lachebek.
  
• Het linkerwoord versterkt het rechterwoord: beresterk, apetrots.
  
• In veel ouderwetse samenstellingen: bakkebaard, nachtegaal, schattebout.

boot + loods

1. bootloods
2. boteloods
3. botenloods

geboorte + cijfer

1. geboortecijfer
2. geboortencijfer
3. geboortescijfer

vermogen + beheer

1. vermogenbeheer
2. vermogensbeheer
3. vermogenenbeheer

rijst + pap

1. rijstepap
2. rijstenpap

garage + box

1. garagebox
2. garagenbox
3. garagesbox

Een scherm dat beschermt tegen de zon...

1. zonnescherm
2. zonnenscherm
3. zonsscherm

De zon die verduistert...

1. zonneverduistering
2. zonnenverduistering
3. zonsverduistering

De stem van een meisje

1. meisjestem
2. meisjesstem

de straat naar het station

1. stationstraat
2. stationsstraat

De tekst van een wet

1. wettekst
2. wetstekst
3. wettentekst

-s-

• Schrijf -s, als je die klank in vergelijkbare samenstellingen ook hoort:
  personeelsbeleid, dus ook personeelschef; stationsplein, dus ook Stationsstraat.

• Gebruik bij twijfel een woordenboek of woordenlijst.

Werken aan weektaken:

• Grammatica §4.2 Tussenletters: maken alle weekopgaven
• Grammatica §4.1 Meervoudsvormen: bijwerken opgaven

• BeterSpellen 3F (niveau 4) of BeterSpellen 2F (niveau 3)
   maak de opgaven vanaf 24 januari t/m vandaag

• Wekelijks bijhouden van eigen moeilijke woordenlijst
  

Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd.