5.1 - A - Industrie en samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

5.1 - Industrie 

en samenleving

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat de 19e eeuw veranderde in het leven van mensen.
  
  
•  Hoe en waardoor de productie toenam.

Planning

• De eerste fabrieken
  
• De oorzaken
  
• Uitvindingen
  
• Veranderingen door de stoommachine
  
• Verwerking
  
• Afsluiting

De eerste fabrieken (1)

• Voor de komst van fabrieken deden mensen aan huisnijverheid. (werk dat mensen thuis deden om extra geld te verdienen). 
• Na 1700 kwam er meer vraag naar katoen en konden de spinners en wevers de vraag niet bijbenen. Om dit op te lossen werd er een prijsvraag georganiseerd. Zodoende werd de spinning jenny uitgevonden door James Hargreaves. 

De eerste fabrieken (2)

• Er was niet genoeg plek voor die grote machines in de schuren en huiskamers van mensen. Dus werden er grote hallen gebouwd waar deze machines werden bediend. Zo ontstonden de eerste fabrieken.
  
• Fabrieken werden geplaatst vlak bij rivieren zodat het snel stromende water de aandrijfkracht was van de eerste machines. 

Stoommachine

• De eerste werkende stoommachine van de industriële Revolutie was die van Thomas Newcomen rond 1705.
• Pas door de verbeteringen van James Watt kon de stoommachine pas echt worden ingezet.

De Engelsman James Watt voerde een aantal belangrijke veranderingen door in Newcomen's stoommachine waardoor het gebruik en de inzet makkelijker werden.

Veranderingen door 

de stoommachine 

• Leegpompen van mijnen, waardoor je dieper de grond in kunt (grondstoffen)
• Oude energiebronnen (wind-, spier- en waterkracht) worden langzaam vervangen.
• Stoommachine is overal te plaatsen, niet alleen aan het water. Fabrieken werden in steden geplaatst: dichterbij de arbeiders. 

Van kleinschalige handmatige productie in de huisnijverheid...

... naar grootschalige machinale productie in fabrieken.

Oorzaken van de industrialisatie

• Verbeteringen in de landbouw. (Grootgrondbezitters kochten kleine boeren op). 
  
• Voedselvoorziening nam toe, bevolking groeide en daardoor de vraag naar kleding. 
• Het aantal arbeidskrachten nam toe. (opgekochte boeren trokken naar de stad voor werk)
• Goedkope grondstoffen uit de koloniën (Afrika, Azië en Latijns-Amerika).
• Engeland had grote voorraden steenkool en ijzererts.
• Er werden steeds nieuwe machines uitgevonden. 

Zelfstandig werken

• Gezamenlijk lezen paragraaf 5.1
  
  
• Ga aan de slag met de  huiswerkopdrachten van paragraaf 5.1: 1d, 1e, 2, 3, 4, 5,6 en 7

Leerdoelen

•  Je kunt uitleggen wat industrialisatie inhoudt. 

• Je kunt de belangrijkste oorzaken van de industriële revolutie benoemen. 

Oorzaken van de industrialisatie

• Verbeteringen in de landbouw. (Grootgrondbezitters kochten kleine boeren op). 
  
• Voedselvoorziening nam toe, bevolking groeide en daardoor de vraag naar kleding. 
• Het aantal arbeidskrachten nam toe. (opgekochte boeren trokken naar de stad voor werk)
• Goedkope grondstoffen uit de koloniën (Afrika, Azië en Latijns-Amerika).
• Engeland had grote voorraden steenkool en ijzererts.

Welke stelling hoort bij wie?

BEIDEN

Kan regeren als absoluut vorst

Verantwoordelijk voor de financiën

ondertekenen van wetten

De troonrede uitspreken

Kan ministers benoemen en ontslaan

Alleen ceremoniële taken

Is onschendbaar

Mag zelf afstand doen van de troon 

Wat werd bepaald in de Grondwet van 1848?

Wel bepaald

Niet bepaald

De koning is onschendbaar

Vrijheid van onderwijs

De Eerste kamer wordt gekozen door de koning

Vergaderingen van volksvertegenwoordigers mocht niemand bijwonen

De invloed van het parlement werd verminderd

De elite kwam in aanmerking voor een plek in de Eerste Kamer

De koning heeft geen invloed meer op besluiten van de kerk

Alle mannen mochten stemmen

Er kwam censuskiesrecht

Vrijheid van meningsuiting

De koning heeft het opperbestuur over de Koloniën

De kamer mag niet worden ontbonden

Filmpje!

https://schooltv.nl/video/nederland-onder-koning-willem-i-verder-zonder-belgie/#q=willem%20I

Zet op de tijdbalk de gebeurtenissen in de juiste volgorde

Nederland wordt een koninkrijk

Stelsel van evenredige vertegen-woordiging

De koning heerst als Absoluut

vorst

België onafhankelijk 

Grondwet van Thorbecke

Nederland en België vormen

een verenigd

Koninkrijk 

Zet op de tijdbalk de gebeurtenissen in de juiste volgorde

Stemrecht voor mannen die

genoeg belasting betalen 

Stemrecht vanaf 18 jaar

Algemeen Vrouwenkiesrecht

Algemeen mannen

kiesrecht 

Eerste politieke partij 

Tweede Kamer door

bevolking gekozen