begeleiden van groepen - complexe ondersteuningsvragen

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Groepen en groepskenmerken

Onderwerpen

 Inleiding

 Mensen leven in groepen

kenmerken van groepen 

Belang van een groepslidmaatschap

Indeling van groepen

begeleiden van groepen

jouw eigen rol

Groepsdynamica

Mensen zijn sociale wezens! 

Dat betekent niet dat het altijd goed gaat. Er zijn voortdurend allerlei processen aan de gang. Om daar zicht op te krijgen:

Groepsdynamica - De wetenschap die zich bezighoudt met het functioneren van groepen (kenmerken en ontwikkeling). 

Mensen leven in groepen

Welke groepen maak jij deel van uit?

Groepsdynamica

De mensen zijn als groep af te grenzen van andere mensen - ze horen in een bepaald opzicht bij elkaar. 

Treinreiziger - wanneer voel je je verbonden bij deze groep?

soorten groepen

formele groep - doelgericht

formele communicatielijnen

groepsdoel gaat boven individueel doel

regels en proceduren

informele groep

gedeelde interesses

spontaan ontstaan

Kenmerken van een groep

Groepsinteractie

Beïnvloeding door woorden

Beïnvloeding non-verbaal

Kenmerken van een groep

Machtsstructuur

Wie kan de ander de eigen wil opleggen?

Leiders - meelopers - middenpositie. 

Cliënten - de een heeft meer invloed dan de ander. 

Kenmerken van een groep

Groepsrollen

Je hebt een rol in een groep

• informele leider
• een clown en een klager
• zondebok 

Conformisme? wat betekent dit?

Hoe komt het dat je soms niet goed uit een rol komt?

Maak zelf de Belbintest

Zondebok

zwarte schaap of pispaaltje

Anders zijn

Weerloos zijn

Laag zelfbeeld

Al eerder zondebok

Zondebokken komen alleen voor in een negatieve groep.

Een negatieve groep

Weinig acceptatie en tolerantie

Conflicten worden niet openlijk uitgesproken. 

Geen veiligheid!

 Belang van een groep

Erbij willen horen

Identiteit

Doelen bereiken / behartigen

Leren van elkaar.

 Begeleiden van Groepen

Primaire groep - langdurig

informele groep

secundaire groep - zakelijke

formele groep

Jouw eigen rol

kennis van de doelgroep

observeren en signaleren

methodisch werken

empathie 

heldere communicatie

geduld en teamwerk

zelfstandigheid stimuleren

gedragsbegeleiding

creativiteit

veiligheid kunnen bieden

flexibel

zelfreflectie

doorzettingsvermogen

integer kunnen zijn

omgaan met tegenslag en frustratie

afstand en nabijheid

Primaire groep

De sociale afstand is klein. Valt 1 iemand weg dan wordt diegene duidelijk gemist

Secundaire groep

De uit te voeren taak staat centraal. Groepsleden gaan zakelijker met elkaar om. 

Je telt meer mee om wat je kan, dan om wie je bent. 

Begeleiden van Groepen

Waarom functioneert een homogene groep sneller dan een heterogene groep?

Een homogene groep functioneert vaak sneller goed dan een heterogene groep. Waarom is dat zo?

Waarom is het niet altijd wenselijk om een te grote homogeniteit te hebben?

Begeleiden van Groepen

Waarom functioneert een homogene groep sneller dan een heterogene groep?

Waar kiezen we voor in de zorg?

Begeleiden van Groepen

In group is de 'wij groep'

out-group is de 'zij groep'

Groepscohesie - gesloten en open groepen

Wanneer heb je hier mee te maken?

benoem voorbeelden?

Hoe zou jij dit oplossen?

EMVB Zorg

Cliënten met een ernstige meervoudige verstandelijke beperking hebben intensieve zorg nodig op allerlei gebieden.

Elke extra beperking maakt de mogelijkheid tot compenseren kleiner.

Hoe meer beperkingen een cliënt heeft, hoe minder compensatie er mogelijk is.

Twee problemen die vaak bij deze cliëntgroep worden gezien: slikproblemen en ademhalingsproblemen.

Compenseren: houdt in dat een andere vaardigheid of eigenschap de beperking vervangt.

Ernstig beperkt

Er sprake is van minimaal twee afzonderlijke beperkingen die allebei langdurig zijn.

Er sprake is van complexe en intensieve ondersteuningsvragen.

De beperkingen elkaar op een negatieve manier beïnvloeden.

Er weinig tot geen compensatiemogelijkheden zijn.

Tips

Leer klein kijken! (Heb oog voor alle kleine signalen die de cliënt geeft).

Wees geduldig en neem de tijd om de mogelijkheden van de cliënt te leren kennen. (Denk in (heel) kleine stappen).

Biedt structuur en houvast.

Creëer rust in de omgeving. (Gebruik kleuren, geluiden of muziek waarbij de cliënt zich prettig voelt).

Als een cliënt zich verslikt, blijf dan kalm en benoem altijd wat je gaat doen, zodat de cliënt niet schrikt van jouw handeling.

Pas je communicatie aan, aan de mogelijkheden van de cliënt. (Verbale communicatie, lichamelijk contact, voorwerpen, gebaren, computers en hulpprogramma’s).

Opdrachten

Maak zelf de Belbintest 

uitkomsten bespreken in de groep

is er sprake van een groep op jouw werkplek? Zo ja, waarom. Zo nee, waarom niet?

Is het wenselijk om