Bijvoeglijke bijzin bedrijvende en lijdende vorm

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Vandaag

Je kijkt terug op de bijvoeglijke bepaling en bijzin en het betrekkelijk voornaamwoord

Je kent de bedrijvende en de lijdende vorm

Bijvoeglijke bepaling

Wat is de bijvoeglijke bepaling in de volgende zin:

Maarten heeft een nieuwe fiets gekregen.

Er wordt je regelmatig een vraag ter bevestiging gesteld.

Welk zinsdeel is je?

1. onderwerp
2. lijdend voorwerp
3. meewerkend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Leerlingen die goed hun opdrachten maken, werken zorgvuldig aan hun taalvaardigheid.

1. Leerlingen die goed hun opdrachten maken (o) | werken (pv/wg) | zorgvuldig (lv) | aan hun taalvaardigheid (bwb)
2. Leerlingen die goed hun opdrachten maken (o) | werken (pv/wg) | zorgvuldig (bwb) | aan hun taalvaardigheid (vzv)
3. Leerlingen die goed hun opdrachten maken (o) | werken (pv/ng) | zorgvuldig (bwb) | aan hun taalvaardigheid (bwb)
4. Leerlingen die goed hun opdrachten maken (o) | werken (pv/wg) | zorgvuldig (bwb) | aan hun taalvaardigheid (lv)

Het vermaledijde coronavirus veroorzaakt heel wat overlast, wat langdurige gevolgen zal hebben voor mensen die ondernemer zijn.
Wat is juist?

1. vermaledijde, wat (1e), langdurige: bijvoeglijke naamwoorden
2. eerste wat is een bijvoeglijke bepaling, tweede was is een betrekkelijk voornaamwoord
3. wat is beide keren een betrekkelijk voornaamwoord
4. tweede 'wat' en 'die' zijn betrekkelijke voornaamwoorden

Wat is een bijvoeglijke bepaling?

1. Het geeft meer informatie over een zelfstandig naamwoord;
2. Het is meestal een eigenschap of een toestand;
3. Het is meestal een bijvoeglijk naamwoord of een bezittelijk voornaamwoord;
4. Het is altijd onderdeel van een ander zinsdeel (en dus nooit een eigen zinsdeel)

Wat is een bijvoeglijke bepaling?

1. Het geeft meer informatie over een zelfstandig naamwoord;
2. Het is meestal een eigenschap of een toestand;
3. Het is meestal een bijvoeglijk naamwoord of een bezittelijk voornaamwoord;
4. Het is altijd onderdeel van een ander zinsdeel (en dus nooit een eigen zinsdeel)

De hele klas luisterde geboeid naar de goede uitleg van de docent.

Mijn lessen deel ik met mijn fantastische leerlingen.

Bijvoeglijke bepaling als bijzin

Als de bijvoeglijke bepaling een eigen persoonsvorm heeft, noem je het een bijvoeglijke bijzin.

De leerling die daar zit, heeft zijn huiswerk foutloos gemaakt.

Door het coronavirus zag Antoinette haar zoon, die in Amerika woont, maar liefst 6 maanden niet.

Het boek dat daar ligt, is heel populair.

Bijvoeglijke bepaling als bijzin

Als de bijvoeglijke bepaling een eigen persoonsvorm heeft, noem je het een bijvoeglijke bijzin.

De leerling die daar zit, heeft zijn huiswerk foutloos gemaakt.

Door het coronavirus zag Antoinette haar zoon, die in Amerika woont, maar liefst 6 maanden niet.

Het boek dat daar ligt, is heel populair.

Wat valt op?

Bijvoeglijke bijzin begint in het Nederlands altijd met een betrekkelijk voornaamwoord 

(in tegenstelling tot het Engels: 

The man (that) I saw, is old / The man whose bike was stolen, went to the police)

Wat valt je op?

De jongens drinken limonade.

De limonade wordt door de jongens gedronken.

Leerdoel

Aan het eind van deze les:

•  kan je benoemen of een zin in de lijdende of bedrijvende vorm staat.
• plus: kan je een zin omzetten van een bedrijvende vorm naar een lijdende vorm.

Onderwerp is

Onderwerp is

Jara| laat | de hond | uit

• Jara is het onderwerp
  
• Jara doet iets in deze zin: Ze laat de hond uit
  
• Bedrijvend of actief

De hond | wordt | door Jara |uitgelaten

• De hond is het onderwerp
  
• De hond doet niets in deze zin: Hij wordt uitgelaten
• Lijdend of passief

Log in op LessonUp

Een taart wordt door mij gebakken.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

Ik geef mijn moeder bloemen.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

De kat vangt een muis.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

De boom wordt door mij nagetekend.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

Ik steek een kaars aan.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

Stappenplan:

Een zin van de bedrijvende vorm in de lijdende vorm zetten

1. Het lijdend voorwerp  wordt het onderwerp .
2. Het onderwerp wordt  voorafgegaan door het woord ‘door’.
3. Er komt een vorm van het werkwoord 'worden' of 'zijn' te staan (drinken —> wordt gedronken) (hebben  —> zijn)

4. Een zin staat in de bedrijvende vorm als het onderwerp iets doet (De leerling maakt de toets)

5. Een zin staat in de lijdende vorm als er iets met het onderwerp wordt gedaan (De toets wordt gemaakt door de leerling)

Maak lijdende zinnen van de volgende zinnen

Juf Gerritje koopt een computer.

De bedrijvende (actieve vorm). In deze zin staat een werkwoordelijk gezegde (koopt), een onderwerp (Juf Gerritje) en een lijdend voorwerp (een computer).

Meester Maarten wast de auto.

Giel verkoopt de stoelen.

Ik snap het verschil tussen een bedrijvende zin en een lijdende zin?

1. Ja
2. Nee, ik zou graag nog extra uitleg willen

Opdracht

• Maken opdracht 5, 6 en 7 blz. 114 tot en met 116