5. Wat is een complottheorie?

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Terugblik

Lesdoelen: aan het einde van deze les

• je weet wat een complottheorie is
• je weet waarom er complotdenkers zijn
• je weet wat de gevaren zijn van complotdenkers

Wat is een complottheorie?

Complottheorieën

Corona wordt verspreid door 5G’, ‘de maanlanding is in scène gezet’ of ‘de Holocaust bestaat niet’.

Na een ingrijpende gebeurtenis schieten zulke complottheorieën als paddenstoelen uit de grond.

Waarom geloven complotdenkers het officiële verhaal over een heftige gebeurtenis niet?

Waarom geloven mensen in complotten?

• Ze wantrouwen overheid, media en wetenschap
• Completdenkers zien verbanden die er eigenlijk niet zijn
•  Iedereen voorspellingen doet op basis van patronen, maar complotdenkers vaak 
    doorschieten in dat patroon-denken.
• Geen controle krijgen over een gebeurtenis
• Onduidelijkheid over een gebeurtenis

Bevestigingsvooroordeel

Complotdenkers zoeken bewijs voor die verbanden

Maar het probleem is dat ze bewijs kiezen dat past bij hun eigen verhaal.

Dat noemen we het bevestigingsvooroordeel. Je vindt dan vooral informatie die bij je eigen ideeën aansluit. Bewijs dat het tegenovergestelde bevestigt, geloven complotdenkers niet of zien ze als deel van het complot. Het is daarom lastig om hen te overtuigen met andere argumenten.

Het ontstaan..

Complottheorieën ontstaan vaak in tijden van grote onzekerheid of verandering, zoals een crisis of aanslag. 

Social media

Door sociale media komen we deze complottheorieën veel sneller tegen dan vroeger. Ook jongeren komen er daardoor vaker mee in aanraking.

Complotten zijn onschuldig.

Ja

Nee

Het gevaar van complotten

Deze complottheorieën kunnen schadelijk zijn omdat ze mogelijk het vertrouwen ondermijnen dat wij hebben in de politiek, de media en de wetenschap.

Groepsopdracht

1. Bespreek met elkaar een (bekende) complottheorie.

2. Omschrijf de complottheorie

3. Hoe is deze complottheorie ontstaan?

4. Welke acties zijn er uit voortgekomen?

5. Wat is de rol van social media of media geweest?

6. Wat is het gevaar van deze complottheorie?

Evaluatie / Reflectie

• je weet wat een complottheorie is
• je weet waarom er complotdenkers zijn
• je weet wat de gevaren zijn van complotdenkers