Lezen 5.3 les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Programma

1. Herhalen §4.3
2. Leerdoelen §5.3

Herhalen §1.3+§2.3

• verkennend en nauwkeurig lezen
• titel en tussenkopjes
• onderwerp, deelonderwerp en alinea's
• feiten en meningen
• opsommend tekstverband + signaalwoorden

§3.3 en §4.3 

• tekstdelen/tekstopbouw
• kernzin+ hoofd- en bijzaken
• hoofdgedachte 
• tegenstellend tekstverband + signaalwoorden
• tekstdoelen informeren en amuseren
• instructietekst herkennen
• tekstverband van tijdvolgorde
• verwijswoorden herkennen

Leerdoelen §5.3

• de tekstdoelen overtuigen en activeren herkennen
• betogende tekst herkennen
• het concluderend tekstverband herkennen

Welke twee tekstdoelen ken je al?

Is het tekstdoel overtuigen, dan wil de schrijven dat je het met hem eens bent.  

Een voorbeeld van een overtuigende tekst is een betoog

Is het tekstdoel activeren, dan wil de schrijver dat je iets gaat doen (kopen of lid worden of de straat opruimen of geld overmaken aan het goede doel). 

Betoog

In een betoog geeft een schrijver zijn mening. Hij bewijst zijn mening met argumenten. 

Veel betogen hebben een driedeling. 

Uit een onderzoek van het voedingscentrum blijkt dat het aanbod in de schoolkantine een grote rol speelt in het ongezonde eetgedrag van jongeren. 

Betogende tekst

In een betoog geeft de schrijver zijn mening over een onderwerp. Hij verdedigt die mening met argumenten. Een argument is informatie waarmee de schrijver wil bewijzen dat zijn mening juist is.

Veel betogen hebben een driedeling:

• inleiding: de schrijver geeft zijn mening over het onderwerp;

• kern: hij geeft argumenten voor zijn mening;

• slot: hij trekt een conclusie of vat het belangrijkste samen.

Wat is het doel van een betoog?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

De 4 tekstdoelen ...

snap ik goed

snap ik redelijk

snap ik een beetje

vind ik lastig

Welke drie tekstverbanden hebben we geleerd?

Tekstverbanden

Je weet al dat signaalwoorden een verband aangeven tussen woorden, zinnen of alinea’s. Je hebt al geleerd wat een opsommend en tegenstellend tekstverband is en een tekstverband voor tijdsvolgorde. In deze paragraaf wordt nog een tekstverband toegevoegd aan deze drie tekstverbanden: het concluderend tekstverband. Concluderende tekstverbanden komen vaak voor in betogende teksten.

Tekstverbanden

Tekstverbanden

Welk tekstverband staat in deze zin:
Ik denk dus dat het kamp een groot succes gaat worden.

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Tijdsvolgorde
4. Concluderend

Tegenstelling

Concluderen

Opsomming

Tijdsvolgorde

bovendien

hieruit volgt

daarna

ook

zodra

dus

maar

toch

Welke zin is een argument?

1. Alle presentatoren zijn supergoed.
2. Radio 538 is mijn favoriete zender.
3. Jongeren die overlast geven, moeten stevig worden aangepakt.
4. Het gaat snel bergafwaarts met de club.

Niet waar

Waar

Een betoog bevat vooral informatie. 

Een instructie is een informatie tekst. 

Een instructie is een activerende tekst. 

Met argumenten bewijs je je mening.

'Eerst dacht hij erover in zijn eentje te gaan surfen, maar dat durfde hij later niet aan.'

Welk tekstverband staat er in deze zin?

1. Opsommend
2. Tegenstellend
3. Tijdsvolgorde
4. Concluderend

Ik snap de 4 tekstverbanden

😒🙁😐🙂😃

Stichting de Ster

Wat is het onderwerp van tekst 1?

Wat zijn de tussenkopjes? 

Wat is het belangrijkste tekstdoel van deze tekst?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Wat is het belangrijkste tekstdoel van de eerste zin?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Wat is het belangrijkste tekstdoel van de laatste zin?

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Welke zin in alinea 2 wil je overtuigen?

Voor welk publiek is alinea 1 en 2 geschreven?

Voor welk publiek is alinea 3 geschreven?

Wat is geen synoniem voor 'cool' (alinea 2)

1. Gaaf
2. Geweldig
3. Koud
4. Stoer

Ik weet wat het tegenstellend tekstverband is en welke signaalwoorden erbij horen.

010

Betoog

In een betoog geeft een schrijver zijn mening. Hij bewijst zijn mening met argumenten. 

Veel betogen hebben een driedeling. 

Uit een onderzoek van het voedingscentrum blijkt dat het aanbod in de schoolkantine een grote rol speelt in het ongezonde eetgedrag van jongeren.