1HV 5.3 Lezen: Tekstdoelen, betoog en tekstverbanden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Nederlands is

Eén jaar geen mondverzorging.

Eén jaar dezelfde onderbroek aan.

Wat leer je uit §5.3 Lezen?

1. Tekstdoelen: informeren, betogen, activeren, amuseren

2. Activerende tekst

3. Betogende tekst

4. Tekstverbanden redengevend en concluderend 

Bladzijde 91, paragraaf 5.3 Lezen

Betogende teksten

betogen

Wat is
het tekstdoel?
Tekstsoort? Tekstvorm?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Wat is
het tekstdoel?
Tekstsoort? Tekstvorm?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Wat is
het tekstdoel?
Tekstsoort? Tekstvorm?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

• Bepaal het tekstdoel, de tekstsoort, de tekstvorm

Tekstdoel?

Tekstsoort?

Tekstvorm?

Wat weet je al over betogende teksten?

Krantenartikel

Websiteartikel

Ingezonden brief

Tekstdoel? Tekstsoort? Tekstvorm?

• Het doel is overtuigen
• Het soort tekst is een betogende tekst
  
• De tekstvorm is een nieuwsbericht

Beeld BELGA

Betoging klimaatspijbelaars 

(Hochstenbach, Oneworld.nl, 31-08-2021)

• Tekstsoort, tekstdoel, tekstvorm?

Betogende tekst

Betogende teksten

Een betogende tekst, betoog of overtuigende tekst

Tekstvorm? Ingezonden brief, e-mail met klacht, online bericht.

Een betoog is geschreven om jou ergens van te overtuigen.

In een betogende tekst geeft de schrijver zijn/haar mening over een onderwerp. Hij/zij verdedigt dit standpunt met argumenten. 

Een argument is een reden of een voorbeeld waarmee de schrijver wil bewijzen dat zijn mening de juiste is. Een argument kan een feit zijn of een mening.

Standpunt: Amsterdam is de leukste stad van Nederland!

Argumenten (= redenen)

Amsterdam heeft het hoogste toeristische bezoekers per jaar. (= feit)

Amsterdam organiseert de leukste evenementen. (= mening)

Amsterdam ... enzovoort.

Driedeling betoog

Inleiding     = mening over het onderwerp, standpunt

Kern           = argumenten 

Slot            = conclusie, samenvatting van de belangrijkste zaken

De schrijver gebruikt in het betoog signaalwoorden voor de tekstverbanden. Weet je welke? 

Hoe kom je van acne af?

Tekstdoel? Tekstsoort? Tekstvorm?

Wat?	Spelling nakijken? §5.3 Lezen: Maak opdrachten 1-7
Hoe?	Stil alleen, samen fluisteren
Hulp?	Boek, klasgenoot, Straver
Resultaat?	Huiswerk, toetsstof
Leerdoel?	Tekstdoel, tekstsoort, tekstvorm Activerende en betogende teksten
Klaar?	Daltontaak, lezen

Wat weet je nu?

Hoe ging het in de klas?

Wat weet je nu?

Hoe ging het in de klas?

1. Tekstdoelen, tekstsoorten, tekstvormen

2. Tekstdoelen: informeren, overtuigen, activeren en amuseren

3. Activerende tekst

4. Betogende tekst

5. Argument: feit of mening

Einde van de les

Tekstverbanden, deze vier ken je al:

1. opsommend      ->     ten eerste, ten tweede, en, bovendien.

2. tijdsvolgorde    ->     eerst, terwijl, toen, vervolgens.

3. tegenstellend    ->     maar, echter, toch, daarentegen.

4. uitleggend         ->     bijvoorbeeld, dat wil zeggen, zoals.

(Tekstverbanden, blz.93, maar ook samengevat op blz. 151)

Twee tekstverbanden, die in een betoog voorkomen

Redengevend tekstverband

De schrijver geeft een reden voor zijn argument, een feit of een mening.

Signaalwoorden: want, omdat, daarom, immers, namelijk

                                                  -> Ik wil niet naar tennisles, want ik heb geen zin.

Concluderend tekstverband

Signaalwoorden: dus, dan ook, hieruit volgt, kortom, concluderend

                                                 -> Kortom, ze heeft geen zin en wil niet naar tennisles.

betogende tekst

dus daarom

omdat daardoor

want, zodat

kortom, al met al

nadat

zodra

1. Maak een korte zin met een redengevend tekstverband.
(want, omdat, daarom, immers, namelijk)

2. Maak een korte zin met een concluderend tekstverband.
(dus, dan ook, hieruit volgt, kortom, concluderend)

Wat

weet

je 

al

over 

de 

VN

en 

het

Kinder-

rechten-

verdrag?

Wat is het kinderrechtenverdrag?

Op 20 november 1989 namen de Verenigde Naties het 'Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind' aan. In dit Kinderrechtenverdrag staan 54 artikelen met afspraken over de rechten van kinderen en jongeren tot 18 jaar. Bijna alle landen in de wereld hebben het Kinderrechtenverdrag ondertekend. Nederland ook, sinds 1995.

Dinsdagdilemma

Je benT analfabeet.

Je hebt schubben over je hele lijf.

Je moet iedere avond een 5-gangen diner bereiden.

Je mag alleen fastfood als avondeten.