H21 +22

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Samenhang tussen markten (21)

Programma

• Introductie
• Drie nieuwe begrippen behandelen
• Zelf aan de slag en 21.14 afmaken
  
• Hoe rijk is een land? En hoe meet je dat?
• Aan de slag
• Slot

Leerdoelen

• Verbeteren begripsvorming verband  tussen markten onderling.
• Nieuwe vaktermen: Algemeen Evenwicht, Micro/Macro Economie en Economische Kringloop in eigen woorden begrijpen en uitlegbaar maken.

Leerdoelen  duidelijk?

Marktmodel = momentopname

Prijzen veranderen
Technologie verandert
Mensen veranderen
etc.

• Het marktmodel van een product, is een mooi concept en alle bewegingen en effecten kloppen maar het bestaat in de praktijk slechts als een fotomoment!
• Marktmodel is het hulpmiddel om veranderingen beter te begrijpen.
  

21.14

Aan de slag

• 21.6  en 21.7 - 15 minuten
  

Samenhang tussen markten (21)

Huiswerk

21.6 en 21.7

21.7

Algemeen evenwicht?

• Evenwicht op een markt >> Qa = Qv bij een bepaalde prijs
  
• Dus als er transacties worden gedaan is er evenwicht (er dan namelijk een prijs, Qa en Qv)
  
• Als alle markten tegelijk in evenwicht zijn >> algemeen evenwicht
• Stelling van 21.7 is JUIST
  

Casus: zonnepanelen (5 minuten)

Stel je woont in dit huis (consument) en overweegt zonnepanelen op het dak te zetten. Waar houd je rekening mee om te komen tot een goede beslissing?

• De zonnepanelen kosten € 460 per stuk.
•  Je kunt er maximaal 10 kwijt op je dak. De BTW kun je terugkrijgen.
  
• Iedere zonnepaneel bespaart jaarlijks gemiddeld 220 KWh energie (als de zon schijnt) ofwel € 45 per jaar.
  
• Jij en jouw partner werken overdag en hebben 2 kinderen.
• Je hebt een slimme meter, dat wil zeggen dat als er stroom wordt opgewekt die jij niet verbruikt die stroom via het electriciteitsnetwerk wordt geleverd aan Essent. Jouw eigen electrameter loopt dan achteruit.
  

Antwoorden

• Kosten van de zonnepanelen
• Opbrengsten van de zonnepanelen
• Prijs van zonnepanelen in de toekomst?
  
• Kosten(ontwikkeling) van normale electra
  
• Ga je verhuizen?
• Wat kan je nog meer met je geld doen? Heb je het er voor over? € 4.500?
• Wordt het huis er meer waard van?
  

• Nog meer risico's? (De overheid!):

• Energiebedrijven zijn tot 2020 verplicht om voor stroom die een huishouden via zonnepanelen aan het stroomnet levert het geldende stroomtarief te betalen.
• Maar wat nu als die regel verandert?
  

Lessen uit de casus

• Afnemers houden  bij een aankoop rekening met meer factoren dan alleen de prijs van een bepaald product!
• Hierdoor zijn bewegingen op de ene markt gekoppeld aan bewegingen van andere markten
• SAMENHANG TUSSEN MARKTEN
  

micro-economie
(bedrijfsniveau, of marktomvang van 1 product of productsoort)

macro-economie
(totale vraag en aanbod op niveau van land, groot gebied, handelszone of wereld)

Verstoringen op een bepaalde goederenmarkt leiden via prijsaanpassingen tot herstel van het evenwicht op die markt.
Zijn de verstoringen het gevolg of de oorzaak van veranderingen van vraag en/of aanbod op de betreffende markt?

1. Oorzaak. Marktverstoringen zorgen voor prijsveranderingen. Vraag en aanbod volgen erna.
2. Gevolg. Marktverstoringen zijn in de regel het gevolg van vraag- en/of aanbodveranderingen.
3. Beide omdat de overheid vaak zorgt voor marktverstoringen door belastingen en regels in te voeren
4. A, B en C zijn juist

Hoe kan een verandering in de inkomstenbelasting leiden tot een verstoring van evenwicht op de markten van consumptiegoederen ?

1. Lagere inkomstenbelasting leidt tot meer koopkracht, hierdoor neemt de vraag toe.
2. Lagere inkomsten belasting zorgt ervoor dat de productiekosten dalen, hierdoor neemt aanbod toe

Micro economie houdt zich in hoofdzaak bezig met gegevens en problemen die betrekking hebben op de prijsvorming van 1 bepaald product

1. juist
2. onjuist

Macro economie houdt zich in hoofdzaak bezig met gegevens en problemen die betrekking hebben op de gehele economie of belangrijke gedeelten ervan

1. juist
2. onjuist

Samenhang tussen markten (21)

Opdracht, kringloop

• 5-10 minuten, in stile en alleen

Wat gebeurt er in een economie?
Je wil dingen hebben en gaat geld verdienen, daarna uitgeven...

Dit is het modelantwoord, wat had jij? en waarom?

De omvang van een onderneming meet je middels de omzet (PxQ). Maar hoe zou je de omvang van de economie van een land kunnen meten?

Omzet van alle bedrijven bij elkaar?
Hoe krijg je de gegevens?
Dubbeltellingen?
Overheid?
BBP = totaal TW'e
TW'e = omzet -intermediar verbruik

Aan de slag

Lezen 22.1 (p 76 t/m p 79 tot aan Bruto Binnenlands Product)
Maken opgave: 22.1 t/m 22.4
(20 minuten, in duo's)

Uitleg

toegevoegde waarde = verkoopwaarde productie min intermediair verbruik

intermediair verbruik =ingekochte goed./ diensten bij derden

BBP

Optelsom van toegevoegde waardes in een land

Productie van bedrijven

Overheidsproductie

Overheidsproductie

Salarissen van ambtenaren

jonge ambtenaar van het jaar

Souhail Chaghouani, die werkt als Teamcoördinator Financieel beleid
en beheer voor de gemeente Baarn, werd tijdens het Verkiezingsfeest in
Theater Aan de Schie in Schiedam als winnaar gekozen.

BBP naar BNP

• Binnenlands product naar nationaal product
• Binnenlands: wat wordt er verdiend binnen de grenzen
• Nationaal: wat wordt er verdiend door Nederlanders en Nederlandse -    ondernemingen
  

BNP naar NNP (netto inkomen, Y)

• Bruto naar netto
• Afschrijvingen
  
• compensatie slijtage aan machines/gebouwen
  
• Op peil houden kapitaalgoederen: geen inkomst (wel toegevoegde waarde)
  

aan de slag

22.6
22.8
22.9
22.10
22.11
zelfstandig, 10 minuten
hierna klassikaal bespreken

•22.6

•22.8

•22.9

•22.10

•22.11

Huiswerk

Lezen hoofdstuk 22.1
Pitch

Wedstrijd!

Wat is BBP?

1. Bruto Buitenlands product
2. Bruto Binnenlands Product
3. Buiten Binnenlands product
4. Geen van deze

Welk land heeft hoogste BBP

1. Nederland
2. Roemenië
3. Spanje
4. Luxemburg

Waarmee meet je welvaart (in enge zin) het best?

1. BBP
2. BBP per hoofd
3. BRP
4. Aantal gebruiksgoederen per 1000 inwoners

Het verschil tussen BBP en BNP is?

1. afschrijvingen
2. van bruto naar netto
3. saldo ontvangen primaire inkomens uit het buitenland
4. BNP is het BBP per hoofd van de bevolking