Grammatica, blok 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Grammatica, blok 3

Wat gaan jullie doen? 

• Jullie krijgen instructie (grammatica, blok 3). 
• Je gaat grammatica, blok 3 maken.  

Leerdoelen

Na deze les:

• kun je de persoonsvorm vinden in een zin;
• kun je het bouwplan van een zin maken;
• kun je de zinsdelen benoemen: werkwoordelijk gezegde, onderwerp, lijdend voorwerp;
• kun je verschillende woordsoorten in een zin benoemen.

Lijdend voorwerp

Het lijdend voorwerp (lv) is het zinsdeel dat antwoord geeft op de vraag: wie of wat + gezegde + onderwerp?

Bijvoorbeeld: 

Esther koopt een boek 

Pv/wwg--> koopt 

ow --> Esther 

lijdend voorwerp --> wat koopt Esther? --> een boek 

 

Wat is het lijdend voorwerp?
De scheidsrechter gaf een rode kaart.

1. De scheidsrechter
2. gaf
3. een rode kaart

Wat is het lijdend voorwerp?
Het echtpaar heeft de overvallers gezien.

1. Het echtpaar
2. heeft
3. de overvallers
4. gezien

Wel of geen lijdend voorwerp

Op de volgende manieren kun je aantonen dat een zin geen lijdend voorwerp heeft:

1. Als de basiszin uit twee zinsdelen bestaat. Er is niets of niemand nodig bij de handeling, dus er is geen lijdend voorwerp.

2. Als je geen antwoord kunt geven op de vraag: Wie of wat + gezegde + onderwerp? Er is dan geen lijdend voorwerp.

3. Zinsdelen die hoeveelheden (maten, gewichten, afstanden) aangeven zijn nooit lijdend voorwerp.

4. Als het werkwoord een bouwplan heeft waarbij de basiszin uit drie delen bestaat, dan is er wél een lijdend voorwerp. Je kunt dan ook antwoord geven op de vraag Wie of wat + gezegde + onderwerp?

Wel of geen lijden voorwerp?
De slager snijdt voor mij een plakje leverworst af.

1. De zin heeft wel een lijdend voorwerp
2. De zin heeft geen lijdend voorwerp

Wel of geen lijden voorwerp?
Julia wachtte voor niets twee uur op Damian.

1. De zin heeft wel een lijdend voorwerp
2. De zin heeft geen lijdend voorwerp

Wel of geen lijden voorwerp?
Roy drinkt elke dag een glas melk.

1. De zin heeft wel een lijdend voorwerp
2. De zin heeft geen lijdend voorwerp

Voorzetsels 

Voorzetsels zijn woorden die voor een lidwoord + zelfstandig naamwoord kunnen staan. Ze helpen om de precieze plaats, richting of tijd aan te geven.

Voorbeelden van voorzetsels zijn: van, na, met, tegen, achter, in, naast, langs, tijdens.

De meeste voorzetsels kun je invullen voor een van de volgende woordgroepen ... de kamer, ... de kast... het feest of ... het bureau.

In de schuur | staan | onze fietsen | naast de scooter van mijn broer.

Wat zijn de voorzetsels in deze zin?
De vakantiefoto's hangen aan de muur in mijn slaapkamer.

1. aan
2. in
3. aan+in
4. mijn slaapkamer

Aan de slag!

• Je gaat de opdrachten van grammatica, blok 3 maken. 
• Ben je klaar? Dan ga je lezen in de leesapp.