havo2 grammatica zinsdelen naamwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs

Vorige lessen:

Hebben we herhaald:

• zinsdelen maken
• persoonsvorm
• onderwerp
• werkwoordelijk gezegde

Heb je geleerd: voorzetselvoorwerp.

Uit hoeveel zinsdelen bestaat de zin:
Op mijn verjaardag kreeg ik heel veel cadeautjes.

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Wat is de pv in:
Op mijn verjaardag heb ik veel cadeautjes gevraagd.

1. ik
2. heb
3. gevraagd

Wat is het onderwerp?

De leraar gaf de klas veel huiswerk.

1. de leraar
2. de klas
3. huiswerk

Wat is het voorzetselvoorwerp?

Hij is smoorverliefd op jou.

1. smoorverliefd op
2. op jou

Wat is waar in de zin:

Wij hebben gezwommen.

1. hebben gezwommen=wg
2. hebben=wg
3. gezwommen=o
4. wij=pv

Het naamwoordelijk gezegde

Je leert:

* Wat een naamwoordelijk gezegde is.

* Wat het verschil is tussen het naamwoordelijk gezegde en het werkwoordelijk gezegde.

* Hoe je het naamwoordelijk gezegde in een zin herkent.

Kenmerken NG

Iets ís iets of wordt iets of bevindt zich in een bepaalde staat.

Bijvoorbeeld: 

Ik ben ziek. ng=ben ziek 

     Hij wordt later tandarts. ng=wordt tandarts

 Het ijsje bleek gesmolten. ng= bleek  gesmolten

Andere kenmerken NG

* het bestaat altijd uit twee delen! 

Namelijk het werkwoordelijk deel

en

het naamwoordelijk deel.

Voorbeeld:      Ik ben ziek

ww-deel: ben                 nw-deel: ziek

Het naamwoordelijk deel is een zinsdeel.

Heel belangrijk!

In een zin met een naamwoordelijk gezegde staat meestal een koppelwerkwoord.

Een koppelwerkwoord koppelt een eigenschap aan het werkwoord.

Zijn, worden, blijven, lijken en schijnen zijn de meest voorkomende koppelwerkwoorden.

Probleempje!

Een koppelwerkwoord zoals zijn of wordt, kan ook in een zin voorkomen met een werkwoordelijk gezegde en is dan helemaal geen koppelwerkwoord.

Dat is verwarrend?!

Maar.......er is een trucje voor om te checken of het écht een kww is:

Neem nou de volgende twee zinnen:

1. Hij blijft dit jaar profvoetballer.

2. Hij blijft dit jaar voetballen.

Blijven kán een koppelwerkwoord zijn.

Eén van deze zinnen heeft een ng, de ander een wg.

Welke zin heeft een naamwoordelijk gezegde?

1. 1. Hij blijft dit jaar profvoetballer.
2. 2. Hij blijft dit jaar voetballen.

NG of WG?
Hij lijkt veel jonger dan zijn tweelingbroer

1. NG
2. WG

NG of WG?
Zij is ziek naar huis gegaan.

1. NG
2. WG

Ok, de truc:

Zijn, worden en blijven zijn de belangrijkste koppelwerkwoorden. Wanneer deze werkwoorden alle drie in een zin passen, heb je altijd te maken met een naamwoordelijk gezegde!

De bassist is ziek.

De bassist wordt ziek.

De bassist blijft ziek.   kan alledrie, dus NG

De drummer blijft in de band.

Is “blijft’ nu wg of ng?

We doen de check met zijn, worden en blijven.

De drummer is in de band.

De drummer wordt in de band. (kan niet!)

Je hebt hier dus te maken met een wg!

Oefenen?

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-5-grammatica/

huiswerk:

Grammatica zinsdelen H1 en 2

Maak de opdrachten