5.4 Politiek en samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

5.4 Politiek en samenleving

Doelen van deze les

Aan het einde van deze les weet je...

• hoe en waardoor de positie van vrouwen veranderde
• welke denkrichtingen zich keerden tegen de invloed van de verlichting
• hoe confessionelen opkwamen voor hun belangen

Planning van deze week

• Uitleg 5.4 Politiek en samenleving
  
• Herhalen 5.3

Wat is feminisme?

De positie van vrouwen

• Vrouwen uitgesloten van politiek en hoge posities.
• Werden door de wet als kinderen behandeld. 
• Mochten geen geld hebben en rechtszaken beginnen.

Achterstelling 19e eeuw

Lage sociale klasse:

• Zwaar werk uit noodzaak.
• Zorgen voor man en gemiddeld vijf kinderen.

Hoge sociale klasse:

• Verplicht thuiszitten.
• Meisjes voorbereid op dienen van de man in het huwelijk

Achterstelling = discriminatie

Veel voordelen: 'Vrouwen zijn niet verstandig'

Eerste feministen

(1870-1919)

• Eisen emancipatie (gelijkstelling).
• Vooral door vrouwen van hogere klasse.
• Wilden net als de mannen kiesrecht hebben. 

Effect 1e feministische golf

• Vanaf 1901 kregen moeder wettelijk medezeggenschap over hun kind.
• Opkomst anticonceptie (geboortebeperking).
• Algemeen Vrouwenkiesrecht vanaf 1919.
• Belangrijkste persoon: Aletta Jacobs

Stelling: Het doel van het feminisme is in 2022 bereikt.

Helemaal mee eens

Beetje mee eens

Beetje mee oneens

Helemaal mee oneens

Tegen de invloed van de verlichting

• Tegenstanders van liberalen en socialisten= conservatieven ( Wilden bestaande toestanden behouden en verzetten zich tegen meer vrijheid, gelijkheid en democratie).
• Grootste groep conservatieve= confessionelen (christenen in de politiek).
• Protestants confessionalisme o.l.v. Abraham Kuyper.
• Katholiek confessionalisme

Confessionalisme

• Tegen algemeen kiesrecht.
• Tegen openbare scholen (belangrijkste punt).
• Tegen gelijkstelling vrouwen. 
• Mensen moesten de Bijbel gehoorzamen.

Deze sleepvraag gaat over de achterstelling van vrouwen in de 19e eeuw

Lage sociale 

Klasse

Hoge sociale 

Klasse

Veel thuiszitten

Zware arbeid

Veel werk in huis

Opgeleid tot 'goede' partner

Wat wilden de voorstanders van de eerste feministische golf bereiken?

Wanneer kreeg de Nederlandse vrouw algemeen kiesrecht?

182022

Conservatief

Progressief

Aletta Jacobs

Abraham 

Kuyper

Algemeen kiesrecht

Confes-sionelen

Socialisten

Liberalen

Gelijkstelling bijzonder onderwijs

Protestan-ten

Deze sleepvraag gaat over de Pacificatie van 1917.

Confes-sionelen

Lib. en Soc.

Algemeen kiesrecht

Financiële gelijkstelling scholen

Zet de volgende gebeurtenissen in de juiste volgorde.

A Begin van de industrialisatie buiten Groot-Brittannië.
B Er komt een einde aan de schoolstrijd.
C Thorbecke schrijft een nieuwe grondwet.
D Nederlandse vrouwen krijgen kiesrecht.

1. C-A-B-D
2. A-C-B-D
3. A-C-D-B
4. C-A-D-B

De schoolstrijd staat voor...

1. De strijd tussen ouders en leerkrachten over goed onderwijs.
2. De strijd tussen de confessionelen en de openbaren over goed onderwijs.
3. De strijd tussen de confessionelen en de openbaren over de betaling van de schoolkosten.
4. De strijd tussen de confessionelen en de openbaren om een eigen school te kunnen starten.

Hoe is de schoolstrijd geëindigd?

1. Geen bijzonder onderwijs
2. Geen subsidie voor bijzonder onderwijs
3. Uitsluitend bijzonder onderwijs
4. Subsidie voor bijzonder én openbaar onderwijs

Samenvatting

• Vrouwen hadden in de 19e eeuw een achtergestelde positie. Vanaf 1870 voerden feministen met succes actie voor een meer gelijke behandeling van vrouwen ten opzichte van mannen.

• Conservatieven waren tegen veranderingen en confessionelen baseerden zich op het christelijke geloof. Ze keerden zich tegen de invloed van de verlichting en waren de politieke tegenstanders van het liberalisme en het socialisme.
  

• Protestanten en katholieken wilden dat de overheid niet alleen het openbaar onderwijs betaalde, maar ook het bijzonder onderwijs. In 1901 behaalden confessionelen een meerderheid in de Tweede Kamer. Vanaf 1917 betaalde de overheid ook de bijzondere scholen.