12.2 - Reactie op hormonen - voorbereiding

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

aan de slag

1. lees 12.2 aandachtig door
2. bekijk de animaties en/of uitlegvideo op de volgende dia's
3. maken en nakijken opgaven 12.2
4. maak een begrippenlijst

Controleer of je alle leerdoelen beheerst/ aan alle succescriteria voldoet. Zo niet: opnieuw door de stof/ opdrachten maken/ hulp vragen. 

De volgende les test ik jullie kennis en begrip van 12.1, alles wat jullie nog niet snappen gaan we repareren. 

12.2 Reactie op hormonen

Ik kan uitleggen hoe cellen reageren op hormonen.

BiNaS 89A

BiNaS tabel 89 is je helper in nood tijdens dit hoofdstuk. Hou hem erbij als je het hoofdstuk leert!

Wat betekent resp.?

Terugkoppeling: Waar vind ik informatie over…

…hormoonklieren, het afgegeven hormoon en de werking van het hormoon?

…verschillende regelkringen met hormonen?

Terugkoppeling: Waar vind ik informatie over…

…hormoonklieren, het afgegeven hormoon en de werking van het hormoon?

BINAS 89A

…verschillende regelkringen met hormonen?

BINAS 89C

Doel 12.2

- Je weet welke verschillende typen hormonen er zijn.

- Je weet hoe cellen reageren op verschillende typen hormonen en andere signaalstoffen.

Binas tabel 89B
Binas tabel 67K 1/2/3

Verschillende typen hormonen

• Steroïdhormonen
  
• Peptidehormonen 
  
• Tyrosinehormonen

Steroïdhormonen

• Gemaakt van cholesterol (Binas tabel 67K)
• Kunnen celmembranen passeren (hydrofoob genoeg)
  
• Receptoreiwit bevindt zich in het grondplasma
  
• Hormoon-receptorcomplex -> DNA -> eiwitsynthese

Binas tabel 89B

Peptidehormonen

• Gemaakt van eiwitten (aminozuurketens)
  
• Kunnen celmembranen niet passeren (hydrofiel)
   --> Receptoreiwit bevindt zich op het celmembraan
• Binding van het hormoon activeert een second messenger (G eiwit -> cascade). Die kunnen een enzym activeren of een gen.
  

Binas tabel 89B

Tyrosinehormonen

• Gemaakt van aminozuur tyrosine (hydrofoob)
• Sommigen gedragen zich als eiwithormonen (adrenaline)
  
• Sommigen gedragen zich als steroïdhormonen (schildklierhormoon-TSH)
  

Waar vind ik wat voor structuur een hormoon heeft?

Binas tabel 67K1/2/3

Andere signaalstoffen

Een paar voorbeelden van signaalstoffen zijn:
- Groeifactoren

- Prostaglandines

Groeifactoren

Deze stoffen zetten buurcellen in hetzelfde weefsel aan tot deling en verdere ontwikkeling. Een paar voorbeelden zijn:
- Kleine eiwitten (soms ook op grotere afstand) 

- Cytokinen (bij infecties)
- IGF (groeischijven tijdens puberteit)

Komen ook vrij bij beschadigingen van weefsel om het herstel te bevorderen (celdeling en differentiatie).

Prostaglandines

Gemaakt van vetzuren. Kan ook binden aan receptoren.

--> Werking: bijvoorbeeld stimulatie baarmoederwandspieren en reactie op infectie

Doel 12.2

Je hebt geleerd welke verschillende typen hormonen er zijn

Je hebt geleerd hoe cellen reageren op verschillende typen hormonen en andere signaalstoffen

BINAS 67K Hormonen van de mens (structuurformules)

BINAS 89A Hormonen van de mens

BINAS 89B Werkingsmechanismen van hormonen in cellen

Wat behandel je zelf?
- Groeihormoon en adrenocorticotroop hormoon (ACTH)

Begrippen 12.2

steroïdhormonen, tyrosinehormonen, peptidehormonen, receptoren, cascade, secundaire boodschapper, groeihormoon, adrenocorticotroop hormoon, groeifactoren. 

BiNaS 89A

Kijk met een buur naar de BiNaS tabel.
Kijk of er woorden zijn die je niet snapt en schrijf die op.

Dan kan ik ze zo beantwoorden!

Huiswerk

In de online methode/ in je boek.

Maak de opdrachten van 

12.2: 4 t/m 7