Willem Barentsz werf

Willem Barentsz
en de reis naar Nova Zembla
1 / 23
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisBasisschoolGroep 7

Cette leçon contient 23 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 30 min

Éléments de cette leçon

Willem Barentsz
en de reis naar Nova Zembla

Slide 1 - Diapositive

Slide 2 - Diapositive

We ontdekten de
hele wereld. Met
betrekkelijk kleine
zeilbootjes voeren
we overal naar toe.
Er was nog geen
Tom Tom. Om te
weten waar ze
waren keken ze naar
de sterren, de zon
en de maan.
Ze hadden wel al
een kompas.
De reis naar Azië is
heel lang, helemaal
om Afrika heen.
Zou er een kortere
route zijn?

Slide 3 - Diapositive

Slide 4 - Diapositive

Wie was Willem Barentsz?
Willem Barentsz werd op Terschelling (Formerum) geboren in ongeveer 1550 en hij stierf op
20 juni 1597 op Nova Zembla. Hij was een Nederlandse zeevaarder en ontdekkingsreiziger,
die drie reizen maakte om via de Noordelijke route de weg naar China en Oost-Azië te vinden.
Hij ontdekte Bereneiland en Spitsbergen en Nova Zembla

Het leven van Willem Barentsz
Willem Barentszwas zeeman, koopman en wetenschapper. Hij maakte kaarten van de Middellandse Zee en heeft daarover les gehad van de
bekende wetenschapper Petrus Plancius in Amsterdam. Willem Barentsz kon goed plaats
bepalen op zee en was een prima stuurman.

Slide 5 - Diapositive

Waar denk jij dat deze schepen naar op zoek waren?

Slide 6 - Carte mentale

Wat was daar zo bijzonder aan? 
Vlees werd vaak gepekeld voor de houdbaarheid, maar was daardoor eentonig van smaak. Daar konden specerijen het verschil maken. En dan werden aan veel specerijen ook nog geneeskrachtige effecten toegeschreven.
Nootmuskaat zou bijvoorbeeld helpen tegen diarree, huiduitslag en slechte adem, was lange tijd het idee. Kaneel werkte dan weer tegen nierstuwing en verkoudheid en peper was goed voor de hersenen. Genoeg reden om daarvoor eeuwenlang in de buidel te tasten.

Slide 7 - Diapositive

Een aantal specerijen
die de schepen toen meenamen kennen en gebruiken we nu nog steeds.

Nootmuscaat
Kaneel
Peper
Kruidnagel

Slide 8 - Diapositive

Weet jij hoe deze specerijen heten? Sleep de juiste naam naar het plaatje dat er bij hoort.
kaneel
kruidnagel
peper
nootmuscaat

Slide 9 - Question de remorquage

Wie maakten deze reis?
2 schepen de Rijp en de Witte Swan


Kapitein Rijp en Kapitein van Heemskerck
Stuurman en expeditieleider Willem Barentsz
Bemanningslid en dagboekschrijver Gerrit de Veer
Op 10 mei 1596 vertrokken 2 schepen naar het Noorden. Het ene schip werd door kapitein
Rijp bemand, het tweede schip door kapitein Heemskerk met als stuurman en expeditieleider Willem Barentsz. Dit schip telde 17 bemanningsleden. Zij voeren vanuit Amsterdam
naar het noorden, tussen Vlieland en Terschelling naar de Shetland Eilanden en verder.

Slide 10 - Diapositive

Jacob van Heemskerck.
Jacob was een zoon van een zeilmaker. Hij was afkomstig uit Delft, maar werd al vroeg wees. Daardoor kwam hij in Amsterdam in een opvang. Hij leerde daar zeevaartkunde en ging werken voor een koopman. Heemskerck was zeevaarder en voer met Willem Barentsz op zijn 2e en 3e ontdekkingsreis.
Willem Bartensz.
Willem Barentsz is een Nederlandse zeevaarder uit de 16e eeuw. Hij was cartograaf (een kaartmaker en lezer). Maar ook een ontdekkingsreizer en poolonderzoeker. Hij verkende het gebied van de Noordelijke IJszee. Hij ontdekte Bereneiland, Spitsbergen en Nova Zembla. Bij zijn laatste ontdekkingsreis, een noordelijke route naar Azië, overleed hij op zijn tocht. 
Gerrit de Veer.
Een zeevaarder die meeging op twee expedities van Heemskerck en Barentsz. Het bijzondere aan deze man is dat hij opschreef wat hij allemaal beleefde tijdens zijn reizen. Ook beschreef hij het verhaal van zijn laatste expeditie, Nova Zembla. Zijn verslagen werden uitgegeven: de Waerachtighe beschryvinghe van drie seylagien, ter werelt noyt soo vreemt ghehoort. Een boek van zijn verslagen en het logboek van Willem Bartensz.

Slide 11 - Diapositive

Route.
Vanuit Amsterdam vertrokken de twee schepen op zoek naar een alternatieve route om in Indië te komen. De Rijp en Heemskerck voeren samen richting Spitsbergen. Na een ruzie gingen ze met beide schepen nog noordelijker, maar dat mislukte. Terug in Spitsbergen kiest De Rijp ervoor om terug te varen. Heemskerck vaart verder in Noordoostelijke richting, langs Noorwegen en nog verder. Daar komt hij met zijn schip vast te zitten in het ijs. 

Slide 12 - Diapositive

Kapitein Rijp keerde, nadat hij toch verder noordwaarts geprobeerd had te varen terug. Hij zag de route door het ijs niet zitten. 
Willem Barentsz ging oostwaarts naar Nova Zembla. Hij wilde langs de kust van Nova Zembla
verder varen. Het was veel kouder dan zij verwacht hadden en er was heel veel ijs. Steeds zat het schip vast in het ijs en toen het schip rond de noordpunt van Nova Zembla voer, kwamen ze
helemaal vast te zitten. Het was eind augustus en wat er ook geprobeerd werd, het schip bleef vastzitten.

Slide 13 - Diapositive

Slide 14 - Vidéo

Overleven op Nova Zembla
Overleven op Nova Zembla
  • Leven in het behouden huis gebouwd van aangespoeld hout en resten van het schip
  • Koud
  • Poolnacht, donker van november tot eind januari
  • Slecht en weinig eten.
  • Dreiging van ijsberen
  • Ziekte door vitaminetekort en het eten van ijsberenvlees

Slide 15 - Diapositive

wat zouden ze hebben gegeten tijdens het overwinteren op Nova Zembla?

Slide 16 - Carte mentale

    Het was zelfs in mei nog onmogelijk om het schip los te krijgen uit het ijs.








 




       Er werd besloten om niet langer te wachten en met sloepen terug te keren.
    Dat was afzien. Er lag veel ijs en de mannen moesten de slopen over het ijs slepen






Er werd besloten niet te wachten om verder te gaan, maar met de sloepen terug te keren.

Slide 17 - Diapositive

De terugreis
Na 9 maanden op Nova Zembla werd er aan de terugreis begonnen. Op veertien juni vertrokken ze. De eerste dagen waren een ramp, er waren heel veel ijsschotsen. 
Binnen een week stierf Willen Barentsz en nog een bemanningslid (20 juni 1597).
 
Ze voeren langs de kust naar het zuiden, zeilend en roeiend. Slecht weer, mist en uitputting
maakte de terugkeer een wanhopige reis. Eén boot werd lekgeslagen waarbij een deel van
het eten overboord sloeg. In het zuiden van Nova Zembla kwamen ze eindelijk weer mensen
tegen, zodat ze aan eten konden komen. 

Twee brede zeestraten moesten ze toen nog oversteken en verder langs de kust. Gelukkig waren hier meer mensen, waarvan ze eten kregen
of konden kopen. Het lepelblad dat ze onderweg tegenkwamen, gaf weer kracht. Dit plantje
bevat heel veel vitamine C.
Toen kwamen ze handelsschepen tegen, op het schiereiland Kola. Op een Nederlands schip
voer kapitein Rijp, die ze gelijk versterkend voedsel gaf. Het was toen twee september.
Er was met de sloepen 2200 kilometer gevaren. Bijna drie maanden deed de bemanning over
de terugreis. 
Op één november 1597 kwam de bemanning in Amsterdam aan. Anderhalf jaar nadat ze waren vertrokken. Dat twaalf bemanningsleden het hadden overleefd was een wonder.
 

Slide 18 - Diapositive

Op één november 1597 kwam de bemanning in
Amsterdam aan. Anderhalf jaar nadat ze waren
vertrokken. Dat twaalf bemanningsleden het
hadden overleefd was een wonder.

Willem Barentsz had de Noordpool en
Nova Zembla in kaart gebracht.
Het bemanningslid Gerrit de Veer had een
dagboek bijgehouden.
Dit dagboek werd in 1598 uitgegeven.
Het zorgde ervoor dat deze derde reis en alle
belevenissen bekend werden.

Slide 19 - Diapositive

Dankzij Barentsz en zijn mannen zijn de Bereneilandenen Spitsbergen ontdekt. 
Spitsbergen is nog heel lang
een Nederlands walvisstation geweest.

Door een Noorse pelsjager is het Behouden Huys
gevonden, Heel veel spullen lagen daar nog.
Een schoen en een slof (brrr KOUD), een linnenhemd (ook wel wambuis genoemd), eetgerij, de kookpot. Maar ook een woordenboek, een kaartpasser.
 

Slide 20 - Diapositive

De resten van het behouden huys zijn later teruggevonden door onderzoekers
in de schoorsteen van het huis vonden zij een brief van Willem Barentsz waarin hij beschreef wat er was gebeurd en zijn excuses aanbood.

Slide 21 - Diapositive

Op de werf in Harlingen is het schip van Willem Barentsz nagebouwd en nu te bezichtigen voor iedereen!
De scheepsbouwers daar laten je met veel plezier zien hoe dat is gedaan en vertellen de verhalen behorend bij de reis van Willem Barentsz en zijn mannen.  Wat een belevenissen!

Slide 22 - Diapositive

Zou je het leuk vinden om dit schip eens echt te bekijken?
😒🙁😐🙂😃

Slide 23 - Sondage