1.1 stofeigenschappen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

3 MNask 2    Hst 1.1: Welkom



Scheikunde een wetenschap

M.Boon  BON

Belangrijke afspraken vooraf:

-  altijd bij je:  Binas (krijg je nog), (werk)boeken, aantekenschrift, rekenmachine+ geo,

- hw maken + controleren (+ wat je niet snapt vragenfromulier classroom)

- koppelen classroom, lessonup en digiboek voor digitale hw  

- hw in som, materialen en opdrachten in classroom (accepteer uitnodiging)

-  lessen vaak via lessonup:  noteer de code van jouw klas in wb !

Doel van par 1.1:

•  Je kunt beschrijven waar scheikundigen zich mee bezighouden.
• Je kunt een stof herkennen aan zijn stofeigenschappen.
•  Je kunt informatie over de eigenschappen en het veilig gebruik van stoffen opzoeken op een chemiekaart.
• Je kunt de betekenis van de gevarensymbolen benoemen voor corrosief, schadelijk, explosief, ontvlambaar en giftig.
•  Je kunt berekeningen maken met dichtheid.

Scheikunde waar denk je aan

1. scheikunde: bestuderen van stoffen en hoe ze door omstandigheden kunnen veranderen in andere stoffen (=chemische reactie)
2. biologie:  bestuderen van de levende natuur
3. natuurkunde: bestuderen van verschijnselen in
   de natuur zoals: licht, geluid, elektriciteit, weer, bewegen enz
4. vaak overlappen deze vakgebieden elkaar

(Natuur)wetenschap:
objectief (=eerlijk) onderzoek (via metingen) naar alle wezens, stoffen, processen en verschijnselen die in de natuur waarneembaar zijn!

Wetenschappelijk onderzoek: 

Standaardstappenplan 

wetenschappelijk onderzoek!

Stappenplan wetenschappelijk onderzoek:

1. Onderzoeksvraag: wat wil je onderzoeken
   
2. Hypothese: wat denk je dat de uitkomst is
3. Uitvoering: is gegevens verzamelen
4. Conclusie: klopt je hypothese of niet
5. Discussie: had iets beter gekund?
   
6. Vervolgonderzoek: Zijn er nieuwe vragen? Ja--> begin opnieuw bij stap 1

• gebruik je zintuigen en/of meetinstrumenten
• zo zorgvuldig mogelijk: de 3 W's:
     - wat gebeurt er?
     - waar/wanneer gebeurt het?
     - met welke stof? 
  
• objectief (dus niet: het ruikt vies/ het smaakt lekker)

Het ziet er vies uit =           
Noteer altijd duidelijk over welke stof het gaat!

Bij wetenschappelijk onderzoek moet je goed kunnen waarnemen!

Altijd passend bij onderzoeksvraag

• lees het doel/onderzoeksvraag
• waarnemingen (=data verzamelen) én  theorie met elkaar in verbinden  (wat weet je al? wat zegt  deze waarnemingen je? )= analyseren
• Leg uit met woorden als:
   .....dus.....;.......want...;....omdat.....
• gebruik jouw waarnemingen
  

conclusie trekken, 

waar moet je op letten?

Groepjes van twee
Zet in het juiste vak

wel een stofeigenschap

geen stofeigenschap

kleur

geur

smeltpunt

kookpunt

massa

volume

dichtheid

fase

oplosbaarheid in water

oplosbaarheid in olie

3 punten wanneer ze de drie NIET stofeigenschappen goed hebben

hw voor les 2: 

• accepteren uitnodiging classroom, koppelen digitale werkboek en aanmelden bij lessonup (zie jaarmateriaal classroom)
• hst 1.1 leren en maken + nakijken opg 1,3 t/m 5, 7 t/m 10 (antwoorden staan bij jaarmateriaal in de classroom)
• fouten verbeteren en wat je nog steeds niet snapt noteren in vragenformulier in de classroom

les 2:

• vragen hw/lesstof?
• uitleg pictogrammen en dichtheid
• zelfstandig werken aan 11 t/m 14 (eerder klaar dan start 1.2 lezen en maken zie hw)
• lesstof  1.2 uitleggen via lessonup
• hw. lezen 1.2 en maken + nakijken 1.2 opg  1 t/m 5. Let op: dit (huis)werk van 1.1 moet dus ook af en nagekeken zijn: 1,3 t/m 5, 7 t/m 10)

• Stofeigenschappen bepalen waarvoor je de stof gebruikt. 
  
• Dit zijn géén stofeigenschappen:
  - temperatuur
  - volume
  - massa
  - fase (=toestand)
• Want ze zijn afhankelijk van de
   omstandigheden!

Stoffen kun je herkennen aan stofeigenschappen

(zijn altijd hetzelfde voor die stof!)

Dit zijn wél stofeigenschappen

Pictogram geeft informatie gevaarlijke stofeigenschappen 

Veilig werken: beschermende kleding, veiligheidsbril, kunststof handschoen, staart, stofmasker/zuurkast/afzuiging, stoffen veilig opbergen, je aan de veiligheidsvoorschriften op de werkplaats houden!

Dichtheid
 (Leer je ook bij natuurkunde)

• formule: 
                         
•  in symbolen:
  
  
• eenheden: 
  
  
• van veel stoffen veranderd de
  dichtheid als de temperatuur veranderd

dichtheid=​volume​​massa​​

ρ=​V​​m​​

​m​3​​​​kg​​=​m​3​​​​kg​​

dichtheid  goud = 19,3 g/cm³ 

dichtheid aluminium =2,7 g/cm³

Dichtheid =massa van 1 cm³  stof
 

Dichtheid is een kenmerkende stofeigenschap (Binas tabel 15 -17)

aanpak moeilijke opgaves:

(verplicht bij hw en toetsen)

1. Gevraagd, scan waar de vraag staat en noteer de vraag (en eventueel de gewenste eenheid kort).
2. Gegeven: zoek uit welke gegevens uit de vraag en de bijbehorende tekst je nodig hebt en noteer dit.
3. Oplossing: bij theoretische vragen komt hier je uitleg, bij rekenvragen noteer je de benodigde formule(s), vul je de gegevens op de juiste plaats in en geeft de uitkomst + gevraagde eenheid
   

Huiswerk voor les 2:

• accepteren uitnodiging classroom
  
• koppelen digitale werkboek (zie classroom)
  
• koppelen van lessonup code (zie classroom) 
• hst 1.1 leren en maken + nakijken 3,4,7,9 t/m 11  

"Schaduwsom" gebruiken bij omwerken van formules 

1. Noteer de standaardformule met letters voor de grootheden
   
2. Vul wat je al weet in op de juiste plek 
3. Noteer de  "schaduwsom" een kloppende vergelijkbare som ernaast
4. Kijk nu welk getal uit de makkelijke som staat op dezelfde plek als de grootheid die jij moet berekenen en noteer de nieuwe formule
5. Reken je onbekende uit
6. en controleer of het klopt!

1.

2.

3.

4.

5.

6.

hw voor les 3: 

• hw. lezen 1.2 en maken + nakijken 1.2 opg 1 t/m 5. 
• Let op: dit (huis)werk van 1.1 moet dus ook af en nagekeken zijn: 1,3 t/m 5, 7 t/m 10)
• denk aan accepteren uitnodiging classroom, koppelen digitale werkboek en aanmelden bij lessonup (zie hw som vorige les)

les 3:

- Bespreken van 1.1 opg 7 en 8, 13 

- andere Vragen par 1.1 of 1e deel par 1.2?

- uitleg 1.2