Brede School concept - 20242025 - LLO3

• diversiteit
• Hoger onderwijs

Op zoek naar een nieuw schoolconcept

in een veranderende maatschappelijke context

"Brede School" is...

Definitie

Een samenwerkingsverband tussen verschillende sectoren waaronder een of meerdere scholen samen werken aan een brede leer- en leefomgeving in de vrije tijd en op school met als doel maximale ontwikkelingskansen voor alle kinderen en jongeren te bieden. 

(Steunpunt leren en diversiteit, 2010)

Welke maatschappelijke uitdagingen zijn er voor onderwijs ?

Maatschappelijke uitdagingen

Maatschappelijke uitdagingen zoals meertaligheid, diversiteit, sociale ongelijkheid en armoede nemen toe.

https://www.samenlevingindeklas.be/waarom-deze-website/een-brede-waaier-aan-maatschappelijke-uitdagingen

Wat willen scholieren zelf leren ?

1. Gezondheid

2. Mentaal evenwicht

3. Eigen krachten ontdekken

4. Praktijkvaardigheden voor leven na school 

5. Relatievaardigheden

6. Open kijk op diverse wereld (o.m. politiek, ondernemen, economie en duurzaamheid)

competentiegericht leren : 

kennis + vaardigheden + attitude in levensechte context

meervoudige intelligentie (8x):
woord/lichaam/reken/natuur/muziek/grafisch/intra en interpersoonlijk

PEDAGOGISCHE uitdagingen

LEVENS 
-lang       LEREN
-breed    
-echt 

Vlaams regeerakkoord 2024-2029

Schoolgebouwen en speelplaatsen moeten ook buiten de schooluren maximaal toegankelijk zijn voor naschoolse opvang, academies, sportclubs, jeugdorganisaties en verenigingen uit de buurt. Naschoolse opvang focust op een zinvolle invulling (huiswerk, sport, taal, …). We stimuleren lokale besturen om een beleid op te zetten dat het delen van infrastructuur door scholen actief ondersteunt om zo te komen tot zogenaamde brede scholen, waarbij kinderen met elkaar in contact komen via taalrijke

activiteiten en de kans krijgen hun talenten te ontdekken en te ontplooien. Ook enten we de verschillende overheidsinfrastructuursubsidies op elkaar zodat gecombineerde projecten van bijvoorbeeld zorg en onderwijs gemakkelijker te realiseren zijn.

Kernaspecten van maximale ontwikkeling

Gezondheid =  lichamelijke én geestelijke gezondheid,  gezonde levensstijl.  Continuïteit ervaren in opvoeding en verzorging.
Veiligheid =  (ruim)  fysieke veiligheid, ervaren van geborgenheid, onvoorwaardelijke liefde, respect, aandacht, grenzen …
Talentontwikkeling en plezier =   onderwijs genieten,  vrijheid om te spelen, om hobby’s, sport, cultuur en ontspanning te ontdekken en te beleven.

Voorbereiding op de toekomst =  ervaren van  stimulerende leefomgeving.

Maatschappelijke participatie = 'meedenken’ en ‘meedoen’,  actieve betrokkenheid bij naaste omgeving, positief gedrag en burgerschap.

Brede leer- en leefomgeving

Breed leren =  curriculum van  school verbinden aan  levensechte context buiten school.

Leren van competenties in onderlinge samenhang en binnen concrete maatschappelijke context (oefenen in  min of meer levensechte context, andere mensen ontmoeten, invalshoeken, activiteiten, beroepen, leef-, werk-, woonsituaties, …) + actieve bijdrage aan leven rondom hen door bv  verantwoordelijke taak uit te voeren in omgeving. 

->  in de vrije tijd, maar binnen een bredeschoolwerking vaak ook tijdens de schooluren. 

Verbreden en versterken 

Verbreden van de leer- en leefomgevingen = meer kansen bieden om een brede waaier aan ervaringen op te doen en zich veelzijdig te ontwikkelen.

Versterken van de leer- en leefomgevingen =  wegwerken van hindernissen die het voor kinderen en jongeren moeilijk maken om ervaringen op te doen, en het ondersteunen van (anderen in) de omgeving van de kinderen en jongeren.

Een bredeschoolcoördinator vertelt:
‘Dankzij de Brede School hebben we een sociaal restaurant kunnen openen. Dat maakt dat een heel groot deel van onze leerlingen de kans krijgen om gezond te eten. Zelfs diegenen die het niet kunnen betalen: daar hebben we een fonds voor. De kinderen kunnen hierdoor toch gevarieerder eten dan altijd een stuk worst en brood.’

1. Verbreden
2. Versterken
3. Breed leren

De wijkkrant: kinderen van het 6de lj maken als buurtreporters een wijkkrant. Ze moeten buurtbewoners aanspreken en interviewen, foto’s maken, teksten opstellen, in team samenwerken, lay-out opmaken, de krant verdelen, etc. Ze krijgen de kans om hun talenten te verkennen en te ontwikkelen, om op verschillende manieren te leren, om leerervaringen uit uiteenlopende contexten met elkaar te verbinden en om dat wat ze leren toe te passen in een concrete context.

1. Verbreden
2. Versterken
3. Breed leren

Kameleonatelier : woensdagnamiddag georganiseerd op school voor lln van de school. Hierin bv techniek, drama en life skills, o.l.v. monitoren van speelplein de Saenhoeve. Elke woensdagnamiddag is ander leerjaar aan de beurt. Aandacht voor aspecten die tijdens de schooluren minder aan bod komen (artistieke talenten, spel, sociale ontplooiing …). Lln ervaren deze namiddag niet als ‘school’: manier waarop activiteiten worden begeleid en keuze van materialen maken dat kinderen met veel plezier (niet verplicht) naar het atelier trekken. Lkr gaan regelmatig kijken.

1. Verbreden
2. Versterken
3. Breed leren

Netoverstijgende samenwerking tss scholen i.f.v. kwaliteitsvol onderwijs voor kinderen in eigen buurt krijgt vorm. Scholen stellen zich samen de vraag: wat is kwaliteitsvol onderwijs? Hoe communiceren we dat?
Samen stellen ze criteria op, maken een folder waarin de buurtscholen worden voorgesteld, organiseren een bezoekenronde voor ouders aan alle scholen.
Doel is ouders te informeren opdat ze een 'gefundeerde’ keuze kunnen maken voor het onderwijs in de wijk (en niet wegtrekken met hun kinderen buiten de wijk owv van het label ‘concentratiescholen’).

1. Verbreden
2. Versterken
3. Breed leren

Mijn school is een 'beetje' Brede school omdat ...

-> voorbeelden van inhoud en organisatie brede school ! 

Aan de slag ! 

Illustreer de kernelementen van brede school met praktijkvoorbeelden

Activiteitenmatrix : Breng je ideeën voor het activiteitenaanbod in kaart.

(1) Omschrijf bondig hoofddoel en doelgroep voor iedere activiteit. bv: je zet naschoolse ateliers op voor alle kinderen uit de buurt maar enkel de kinderen van de eigen school komen er voorlopig naartoe, dan is je doelgroep alle kinderen uit de buurt, en dus niet enkel de kinderen van de school.

(2) Kruis aan op welke aspecten (verbreden, versterken, breed leren,…) jullie binnen die activiteit vooral inzetten. Als expliciet aan meerdere aspecten wordt gewerkt, nummer (1, 2 en 3)  dan in volgorde van belangrijkheid. Wees  streng: vaak kan je meerdere dingen aanvinken, maar dat betekent nog niet dat er expliciet wordt aan gewerkt of bewust mee wordt omgegaan.

(3) Je kunt  extra kenmerken toevoegen als eenmalige of duurzame activiteit, of het aanbod volgens jullie meer of minder bekend/toegankelijk is? … Ook activiteiten van  partners kunnen mee in het overzicht om zo een vollediger beeld geven van het aanbod in de buurt. Dit is belangrijk om te weten wanneer je op zoek gaat naar ontbrekende elementen.

Activiteitenmatrix