A2A 14 oktober Spelling H5 en H6

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands

A2A 14 oktober - Spelling H5 en H6

Nodig: leesboek

Lezen tot 09:15

Scan de code en maak de quiz:

Lesdoelen: 

• Ik kan het weglatingsstreepje correct gebruiken.
• Ik weet welke woorden ik los en aan elkaar moet schrijven.
• Ik kan hoofdletters correct gebruiken.
  

Weglatingsstreepje

Als je een deel van een woord weglaat, mag dat met een weglatingsstreepje.

       

Als je het eind van het woord weglaat, komt het streepje bij het eerste woord aan het eind.

dagdienst en nachtdienst           -> dag- en nachtdienst

Weglatingsstreepje

Als je het begin van het woord weglaat, komt het streepje aan het begin van het tweede woord.

damesjassen en damesjurken        -> damesjassen en -jurken

tuintafel en tuinstoelen                      -> tuintafel en -stoelen

Weglatingsstreepje

Laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje.

rode dekens en rode kussens       -> rode dekens en kussens

Engelse drop en muntdrop             -> Engelse en muntdrop

landbouw en tuinbouw

1. land- en tuinbouw
2. landbouw en tuin-
3. land en tuinbouw

hoge gebouwen en lage gebouwen

1. hoge- en lage-
2. hoge en lage gebouwen
3. hoge- en lage gebouwen

import en export

1. import en -port
2. im- en export
3. import- en export

keelarts, neusarts en oorarts

1. keel-, neus- en oorarts
2. -keel, -neus en -oorarts
3. keel-, neus- en oor-arts

coronatest en coronavaccin

1. coronatest en corona-
2. coronatest en -vaccin
3. -test en coronavaccin

voordelen en nadelen

1. voordelen en na-
2. voor- en nadelen
3. voor en nadelen

Doel: ik weet wanneer ik een weglatingsstreepje moet gebruiken

1. Dit kan ik
2. Dit kan ik (nog) niet

Wat is het verschil tussen 'bezemsteel' en 'bezem steel'?

Maak 1 zin met 'wildezwijnenplaag' en 1 zin met 'wilde zwijnen plaag':

Pauze

    Pauze 

Nu zelf aan de slag!

• Maak de opdrachten Spelling H6 in Planning (14 oktober).
  
  
• Klaar? Werk aan Spelling H5.

Spelling H5: 

hoofdletters en aanhalingstekens:

zelf bestuderen

Aandachtspunten bij H (= hoofdletterfout) 

• Iedere zin begint met een hoofdletter.
• Namen horen met een hoofdletter geschreven te worden.
• Na een dubbele punt komt géén hoofdletter.
• Ook een hoofdletter bij een niet-volledige zin (zie de titel van deze dia).

Namen van personen

Wanneer er voor het tussenvoegsel geen voornaam of voorletter wordt genoemd, krijgt het tussenvoegsel wel een hoofdletter.

• meneer De Vries

Bij een tweede achternaam krijgt het tussenvoegsel geen hoofdletter.

• mevrouw Van de Ven - de Vries 

Namen van organisaties, merken, producten

Organisaties, merken en producten krijgen een hoofdletter.

• Apple
• Verenigde Naties

Soms gebruiken bedrijven de hoofdletters afwijkend, je neemt dit dan over.

• iPhone

Aardrijkskundige namen

Bij aardrijkskundige namen van landen, steden, rivieren enzovoort gebruik je een hoofdletter.

• Eindhoven
• Amerikaanse president

Ook bij volken, talen of dialecten gebruik je een hoofdletter.

• De Franse Fransman spreekt Frans
• Limburgs dialect

Hoe zit dat? Hoofdletter bij religieuze feesten

Namen van feestdagen schrijf je met een hoofdletter: Pasen.

Bij samenstellingen met religieuze feesten schrijf je geen hoofdletter: paasmaandag, kerstfeest, ramadan 

Hoofdletter: uitzonderingen

Een hoofdletter gebruik je niet bij:

• 't / 's (eerste letter van het woord is dan de hoofdletter)
  't Regent, 's Avonds;
  
  
• getallen (begint de zin met een getal, dan géén hoofdletter)
  100 jaar oud. Tachtig jaar oud;

Wanneer geen hoofdletter?

• dagen
• maanden
• seizoenen
• windstreken

LET OP:

Bij een windstreek gebruik je geen hoofdletter.

• Er komt vandaag een noordelijke wind.
  
  

Als de windstreek onderdeel is van een naam, gebruik je wel een hoofdletter.

• Noordelijke IJszee

met hoofdletter

zonder hoofdletter

leidseplein

zigeuners

kerstboom

fries

ilse

diesel

rechtbank

lidl

pasen

paasfeest

Aanhalingstekens

Aanhalingsteken

• bij de directe rede/citaten:  'Je moet even een boodschap voor me doen', zei vader
• bij titels: Voor vragen over spelling kijk ik altijd in 'Schrijfwijzer' van Renkema
• als het woord zelf bedoeld wordt en niet de betekenis: Schrijf je 'cadeau' altijd met een k?

Let op: gedachten zet je niet tussen aanhalingstekens!

Aanhalingstekens bij citaat

Een citaat staat altijd tussen aanhalingstekens.

Bijvoorbeeld

Selma zei: 'Ik vond die film erg goed.'

'Ik weet niet of ik dat durf!', gilde Sharon.

Hoofdletters bij citaat

Een citaat begint altijd met een hoofdletter.

Bijvoorbeeld

Selma zei: 'Ik vond die film erg goed.'

'Ik weet niet of ik dat durf!', gilde Sharon.

(In)directe rede

Directe rede: je schrijft woord voor woord op wat iemand zegt (citaat) - aanhalingstekens

Indirecte rede: je schrijft iemands woorden niet letterlijk op - geen aanhalingstekens

Nu zelf aan de slag!

• Maak de opdrachten Spelling H5 en H6 in Planning (14 oktober).
  
  
• Klaar? Leer voor de SO of schrijf
  verder aan je verhaal.