4HAVO Scheikunde Mission 5 en 6 Additie en Substitutie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Mission 5 en 6 

Additie en substitutie

Mission 5: Additie en 

Missie 6: substitutie

In deze missie ga je alles leren over additie reacties en substitutie reacties.

Overzicht

Mission goals

Training - Study 

Training - Instruction

Training - Application

Mission

Debrief

Mission goals

• Je weet wat een additiereactie is.
• Je weet wat een substitutiereactie is.

Training - Study

• Lees blz 46 over Additiereacties.
• Maak de controle vraag op de volgende slide.

Bij een additie reactie wordt een stof toegevoegd aan een...

1. onverzadigde koolwaterstof
2. verzadigde koolwaterstof

Training - Instruction

Additiereactie:

                      C2H4        +       Br2      ->       C2H4Br2

Training - Instruction

Kenmerken van een additiereactie

• Je start met een onverzadigde koolwaterstof
• Je voegt één van de volgende stoffen toe: 

             Br2,    Cl2,    H2,    HF,    HCl,    HBr,     HI  of    H2O.

• De dubbele binding klapt open en er ontstaat één nieuwe stof
• De reactie verloopt snel

Training - Instruction

Additiereactie, nog een voorbeeld:

Training - Instruction

Bij een additiereactie met water splitst het H2O molecuul in een H-atoom en een -OH groep. Het H-atoom komt aan het ene C-atoom en de -OH groep aan het andere C-atoom

Welke stof ontstaat er bij de reactie van propeen met broom (dus Br2)?

1. 1-broompropaan
2. 1,2-dibroompropaan
3. 1,3-dibroompropaan
4. 2,3-dibroompropaan

Training-Application 1

In het filmpje op de volgende dia wordt de bruin-gele  vloeistof broom (formule Br2) toegevoegd aan hexaan en aan hex-1-een. 

Waar verwacht je dat er meteen een reactie optreedt, bij de alkaan of bij de alkeen?

Training - Application 2

• Maak opdracht 18 en 19
• Kijk de antwoorden na met het antwoordenboek op de ELO.

Training - Application 3

But-1-een reageert met chloor. (Beantwoord de volgende vragen in je schrift, en laat controleren door de docent).

1.  Wat voor soort reactie vindt hier plaats?
2. Geef de reactie vergelijking.

Na de reactie wordt het reactie product geanalyseerd. Er blijkt naast de verwachte producten ook 2,3-dichloor-butaan te zijn ontstaan.

3. Leg uit hoe dit komt.

Welkom havo 4

Kom een beetje vooraan zitten

Leg klaar: schrift en boek open (blz 47)

Device mag in je tas blijven

Programma

• Herhalen additiereactie
• Bespreken substitutiereactie (blz 47 lezen was huiswerk)
• Maken opg 22 en 24.
• Uitleg alcoholen
• Maken opg 29 en 31
• Evaluatie
• SO bespreken
• PW opgeven voor donderdag 16 november 

Herhalen additiereactie

Schrijf in je schrift de additiereactie van een alkeen met broom

                   

Herhalen additiereactie

Schrijf in je schrift de additiereactie van een alkeen met broom

                         etheen       +    broom     ->      1,2-dibroom ethaan

Propaan met broom, zal er een reactie optreden?

Bij een substitutie reactie worden er atomen in een molecuul ...

1. toegevoegd
2. vervangen.
3. verwijderd

Substitutiereactie

     

                                             1-broompropaan         waterstofbromide

    

Substitutiereactie

     

                                                   

    

Substitutiereactie

Bij een overmaat broom wordt er nog een H-atoom vervangen

                 of   ....   1,1-dibroompropaan

                                 1,3-dibroompropaan

                                         2,2-dibroompropaan        

    

Training - Instruction

Substitutiereactie

• Je vervangt een H-atoom van een koolwaterstof door een ander atoom.
• De reactie heeft licht nodig en verloopt langzaam.
• De reactie kan uitgevoerd worden met Br2 of Cl2
• Er ontstaan altijd twee reactieproducten.

chloormethaan

methaan

waterstofchloride

chloor

Training - Application 1

• Maak opdracht 22 en 24  op blz 47 (5 min)

Opgave 22 en 24 nakijken

Training - Application 2

Butaan reageert met chloor. Hierbij vindt een substitutiereactie plaats. (Beantwoord de volgende vragen in je schrift, en laat controleren door de docent).

1.  Geef de reactievergelijking van deze substitutie reactie.
2. Er zijn meerdere isomeren mogelijk bij de reactie. Teken alle mogelijke isomeren als 1 waterstof atoom wordt vervangen door een chloor atoom en geef de naam van elke verbinding.
3. Herhaal opdracht 2, maar nu voor isomeren waarbij 2 waterstof atomen zijn verbangen door chlooratomen.

Debrief - Mission goals

• Je weet wat een additiereactie is.
  
• Je weet wat een substitutiereactie is.

Debrief - Wat heb je geleerd?

Debrief - Wat vind je nog lastig?
Hoe ga je dit oplossen?