Sprookjes horen vooral bij de romantiek omdat men toen
A
geïnteresseerd was in oude volksverhalen.
B
geïnteresseerd was in het verleden.
C
wilde vluchten naar het platteland.
D
wilde vluchten uit het hier en nu.
Slide 8 - Quiz
Multatuli
Eduard Douwes Dekker (1820-1887)
mengeling van verschillende soorten teksten: exotische natuurbeschrijvingen, humoristische stukken en romantische passages -> betoog, bewijs, pamflet en geschiedenis.
directe stijl en non-conformistische standpunten
waarheidsvinding door literatuur
Typisch romantisch karakter (leeft in onvrede met de wereld)
Slide 9 - Diapositive
Beweging van Tachtig/ Tachtigers
1885 De Nieuwe Gids (De Gids 1873 verleden als leerzame spiegel -> historische roman)
literatuur bevrijden van religieuze, morele en didactische doeleinden
zetten zich af tegen voorgangers (domineedichter)
tegencultuur/ l'art pour l'art/ individualisme/ stemmingskunst
Willem Kloos/ Lodewijk van Deyssel/ Frederik van Eden en Herman Gorter
Slide 10 - Diapositive
Welk begrip hoort niet bij de Tachtigers?
A
l'art pour l'art
B
Kunst is een persoonlijke uiting
C
vorm en inhoud zijn één
D
Kunst is de allerindividueelste expressie van de aller individueelste emotie
Slide 11 - Quiz
Frederik van Eeden
Willem Kloos
Herman Gorter
Lodewijk van Deyssel
Slide 12 - Question de remorquage
Hoe heette de groep waarbij de schrijvers op de vorige slide aan verbonden waren? De ...
Slide 13 - Question ouverte
Realistische literatuu
Slide 14 - Diapositive
Romantische en realistische literatuur:
Ontstonden niet na elkaar, maar naast elkaar.
Kunnen beide voorkomen in het oeuvre van één schrijver.
Ontstonden in de negentiende eeuw, maar ook nu worden er nog teksten geschreven die duidelijke romantische of realistische kenmerken hebben.
Slide 15 - Diapositive
Frederik van Eeden (1860-1932)
Tachtiger
Psychiater
Maatschappijhervormer
De kleine Johannes (1887) = cultuursprookje = romantische literatuur
Van de Koele meren des doods (1900) = naturalistische roman= realistische literatuur
1
Slide 16 - Diapositive
Slide 17 - Vidéo
Realistische literatuur kenmerken (algemeen):
Realistische schrijvers streefden en streven ernaar hun teksten een zo getrouw mogelijke weergave van de werkelijkheid te laten zijn (realisme-effect).
Het realisme richtte en richt zich op de eigentijdse werkelijkheid, waarbij er aandacht is voor personages uit alle lagen van de bevolking.
Realistische schrijvers gaan uit van de (filosofische) aanname dat werkelijkheid en waarheid met de zintuigen kunnen worden gezien en blootgelegd (waarheid tonen). Ze omarmen de moderniteit (+ waarheid kennen en doorgronden met behulp van moderne wetenschap).
De teksten gaan over sociale mobiliteit en (in) stabiliteit.
De realistische roman maakt in de loop van de negentiende eeuw een ontwikkeling door van nog belerend naar objectief en naturalistisch.
Slide 18 - Diapositive
Belerend realisme
beschrijving eigentijdse werkelijkheid
moraliserende bedoeling
mijden schokkende onderwerpen
eenvoudige personages (goed/ slecht)
happy end
Slide 19 - Diapositive
Naturalisme (Zola)
determinerende omstandigheden (de vrije wil van de mens wordt aan banden gelegd erfelijkheidsfactoren en sociaal milieu)
temperamentleer
geen moralistische verteller/ ruimte- en tijdsbepalingen zijn concreet, levensecht en realistisch