1.3 Een verzuilde samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

1.3 Een verzuilde samenleving

Spullen pakken

Telefoon in telefoontas

Inloggen

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo

Over wat en wie ging de 'sociale kwestie' ook al weer?

1. De rijken en hun luxe leefomstandigheden
2. De arbeiders en hun slechte werk- en leefomstandigheden
3. De arbeiders én de rijken samen en het recht op werk
4. De arbeiders én alleen hun werkomstandigheden

Welke groep wilde uiteindelijk dat al het bezit eerlijk werd verdeeld via een revolutie?

1. Sociaaldemocraten
2. Communisten
3. Liberalen
4. Confessionelen

Welke groep probeerde via sociale wetgeving het leven van de arbeiders op te lossen?

1. De sociaaldemocraten
2. De communisten
3. De liberalen
4. De confessionelen

Plan voor vandaag

• Herhaling afgelopen les

• Uitleg paragraaf 1.3

• Afsluiting

Leerdoel: Ik kan uitleggen waardoor de Nederlandse samenleving verdeeld raakte in vier zuilen.

Verzuiling

• De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen):
• protestanten, katholieken, liberalen, socialisten
  

• Deze zuilen krijgen in de 19e eeuw allemaal hun eigen politieke partij
  

Welke twee vormen van het christendom zijn er in Nederland te vinden?

Video

Clipphanger:

Wat is verzuiling?

00:35

Hoe ziet het leven in een katholieke zuil eruit? Leg dit met voorbeelden uit het filpmje

00:53

Welke twee oorzaken werden er in de video genoemd die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van de Verzuiling?

Waarom ontstaan politieke partijen? (1)

• Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten
  

• Socialisten willen de sociaal zwakkeren helpen.

• Tegen de ideeën van de Liberalen en/of de van de Franse Revolutie (vooral protestanten)

De katholieken en de protestanten samen worden ook wel confessionelen genoemd.

waarom ontstaan politieke partijen? (2)

• De schoolstrijd: de overheid moet bijzondere scholen betalen.
  

• Katholieken en protestanten willen eigen scholen: katholiek of protestants godsdienstonderwijs

• Vrijheid van onderwijs in de wet...

• ...maar wel zelf betalen

SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij)

ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

RKSP (Rooms-Katholieke Staatspartij)

Vrijheidsbond

Pieter Jelles Troelstra (SDAP)

Johan Thorbecke (liberalen)

maakt geen deel uit van een politieke partij

Herman Schaepman (Algemeene Bond van RK-kiesverenigingen)

Abraham Kuyper (ARP)

'Kleine Luyden'

Caoutchouc-artikel

Kiesrecht uitbreiding op basis van geschiktheid (1887)

Probleem: wanneer ben je geschikt?

Kiesrecht werd steeds verder uitgebreid

Type rubber 'caoutchouc'

Maarten Luther

De protestantse zuil kun je vaak herkennen aan het gebruik van namen van personen die (in de geschiedenis) belangrijk voor de protestantse kerk waren.

Christelijke Werklieden Vereeniging

De protestantse zuil gebruikt vrijwel altijd de termen: Christelijk of Protestants-Christelijk

Stoere arbeider

De arbeider wordt hier 'stoer' afgebeeld: gespierd met opgestroopte mouwen.

Klok

De klok is het symbool van zowel een nieuwe dag, als het oproepen om gehoor te geven aan de oproep van de arbeiders beweging.

Opkomende zon

Dit is het teken van een nieuwe dag: een nieuw en positief begin.

Nederland verzuild

• Vier zuilen: protestanten, katholieken, socialisten en liberalen

• Iedereen leeft in zijn eigen zuil. Nauwelijks contact

• Leiders per zuil toch genoodzaakt om (politiek) samen te werken

Aan de slag!

Maak van 1.3 'Een verzuilde samenleving' de volgende opdrachten:

Basisstof: opdracht 1 + opdracht 3 t/m 8 + opdracht 11

Klaar? Lees alvast paragraaf 1.4 'Gelijkheid voor iedereen?' door.

Je kan ook verder werken aan de opdrachten die nog openstaan van de vorige twee paragrafen (Zie magister).

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd