les 2 8.2 bloedstolling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Welkom

Zitten volgens groeps indeling op het bord

Tas van tafel

Laptop + Binas pakken

Ga in deze Lesson-Up

Startopdracht

1. Quinten besteld bij domino's en eet een pizza zonder ananas. Dat hoort immers niet op een pizza. Wat zal er met de osmotische waarde van bloedplasma gebeuren?
2. Bij bloedonderzoek van een zwangere vrouw wordt het hemoglobinegehalte bepaald. Naar welke bloeddeeltjes wordt hier onderzoek gedaan?
3. Bij leukemie (bloedkanker) werkt een deel van de witte bloedcellen van je eigen lichaam niet meer goed. Het zijn kankercellen geworden die hun taak niet meer kunnen uitvoeren. Wat voor soort transplantatie heeft een leukemiepatiënt vaak nodig om te genezen?
4. Wat voor verschillende type bloedcellen zijn er, en wat is hun functie? (R)
5. Wat is homeostase?

opdracht

1. Leg je samenvatting op tafel/scherm
2. geef iedere buur 1 tip en 1 top (inhoud, structuur, afwerking)
3. vul je eigen samenvatting aan / verbeter naar aanleiding van wat je ziet bij je buren.

Ik loop rond om te kijken of ze allemaal goed genoeg zijn.

Alle kneuzen zonder samenvatting stuur je weg uit je groepje (behalve als ze ziek waren)

Je kunt nu

Uitleggen hoe verschillende orgaanstelsels samenwerken om te zorgen voor homeostase in het lichaam.

Uitleggen hoe ieder (in het boek genoemd) bestanddeel van het bloed bijdraagt aan de functies van het bloedvatstelsel 

Doel

Je kunt uitleggen waar in het lichaam verschillende bloedcellen gemaakt worden

Rood beenmerg

BINAS 84 I en 80A

Stamcellen kunnen delen én differentiëren.

cel differentiatie: specialiseren tot een bepaald type cel

in platte botten en uiteinden van pijpbeenderen

Welk type bloedcellen differentiëren in de lymfeknopen en milt (lymfatisch weefsel)? (binas 84I)

Leg aan de hand van tabel 84I (eventueel 89A) uit dat het gebruik van EPO prestatie bevorderend is voor topsporters (T2)

DOEL

Je kunt in verschillende contexten uitleggen hoe bloedstelling werkt, hoe het beinvloed kan worden en welke effecten (verkeerde) bloedstolling kan hebben.

Uitwendige bloeding

Inwendige bloeding

Stap 1: bloedplaatjes blijven plakken bij het beschadigd weefsel, daardoor ook aan elkaar.

Stap 2: signaalstoffen uit bloedplaatjes

zorgen dat bloedvaten vernauwen (vasoconstrictie)

Stap 3: stollingsfactoren in het bloed (20 verschillende) reageren met elkaar tot fibronogeen (oplosbaar) wordt omgevormd tot een net van fibrinedraden. Rode bloedcellen geven kleur aan de korst. 

Stollingsfactoren

• eiwitten
• gemaakt door de lever
• Voor een aantal is vitamine K essentieel

opdracht:

zet op volgorde groot-klein:

eiwit, witte bloedcel, glucose

Welk vast bestanddeel in het bloed zorgt voor de bloedstolling

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen
3. Bloedplaatjes
4. Bloedplasma

Fibrine is oplosbaar, fibrinogeen niet

1. Juist
2. Onjuist

Bloedpropjes / trombose

Mogelijke oorzaken:
1. De wand van een bloedvat is aangetast, bijvoorbeeld door een operatie of bij aderverkalking, dan kan makkelijk een stolsel ontstaan aan de vaatwand.

2. Het bloed langzamer stroomt door lang stilzitten of liggen bijvoorbeeld na een operatie of bij ziekte, is de kans groter dat er een stolsel ontstaat.

3. De samenstelling van bloed verandert, door bijvoorbeeld zwangerschap of ziekte, dan kan eerder een stolsel ontstaan.

Bloedpropjes / trombose

Kunnen vast lopen in bv:

• Longen (Longembolie)
  
• Hart (Hartinfarct)
  
• Hersenen (Beroerte/Herseninfarct)

Wat is de reden dat het vastlopen van een bloedpropje zorgt voor problemen?

Leg uit waarom mensen, die in een vliegtuig vlucht van langer dan 6 uur zitten, aangeraden worden om strek- en buig oefeningen te doen. (T1)

Het gif van adders stimuleert de omzetting van protrombine tot trombine (beide stollingsfactoren). Dit zorgt er voor dat meer fibrinogeen wordt omgezet tot fibrine. Anton wordt gebeten in zijn been. Leg uit waaraan hij kan overlijden als hij geen antigif krijgt toegediend.

HUISWERK

Maak een samenvatting van 8.3

Maak opgaven bij 8.3

0