Samenvatting Parlementaire Democratie vwo

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Samenvatting Parlementaire Democratie vwo

Politiek

Het nemen van allerlei besluiten om het land te besturen.

Zaken van algemeen belang.

• Welvaart
• Volksgezondheid
• Infrastructuur
• Onderwijs
• Buitenlandse betrekkingen
• Openbare orde en veiligheid

Kenmerken democratie

• Burgers hebben individuele vrijheid
• Er gelden politieke grondrechten
• Politie en leger hebben beperkte bevoegdheden
• Onafhankelijke rechtspraak
• Er is persvrijheid

Kenmerken dictatuur

• Geen machtenscheiding
• Grondrechten worden niet gerespecteerd
• Geen vrije pers
• Oppositiepartijen verboden
• Grote politieke rol militairen
• Verkiezingsfraude
• Regering kan snel en efficiënt besluiten nemen 

Politieke partij

Een groep mensen met globaal dezelfde ideeën over een ideale samenleving

Soorten partijen

Populistische (PVV, JA21, FvD)

Kosmopolitische (VOLT)

Kiesrecht

Actief kiesrecht: het recht te mogen stemmen

Passief kiesrecht: het recht gekozen te mogen worden

De regering

Regering is dagelijks bestuur van ons land

Iedere minister heeft bepaald beleidsterrein onder zijn/haar beheer

Voorzitter van de ministerraad is de premier

MInisters hebben een eigen ministerie met duizenden ambtenaren

Taken Parlement

Medewetgeving

Controle van de ministers

Medewetgeving

Recht van initiatief (wetsontwerp indienen) ALLEEN TK

Recht van amendement (wijzigingsvoorstel op wetsontwerp indienen) ALLEEN TK

Stemrecht  TK en EK

Budgetrecht (Rijksbegroting) TK en EK

Controle ministers

Recht van motie (opdracht aan minister) TK en EK

Vragenrecht TK en EK

Recht van interpellatie (spoeddebat) TK en EK

Recht van enquête (diepgravend onderzoek) TK en EK

Wat kunnen burgers doen?

Stemmen 

Actievoeren

Lid worden van politieke partij

De media benaderen

Burgerinitiatief (40.000 handtekeningen)

Bezwaarschrift

Burgerlijke ongehoorzaamheid

Randvoorwaarden

Respecteren van verkiezingsuitslag

Respecteren van de grondrechten

Minimum aan sociale cohesie

Representatie en representativiteit

Vertrouwen (in democratie)

Drie meningen

David van Reybrouck

Vertrouwen in politiek heel laag. Gebrek aan representiviteit. Loten.

Jan-Werner Muller

Versterken politieke partijen. "Ik ben tegen deze regering, maar niet tegen het systeem" "De volgende keer wint mijn partij misschien weer"

Drie meningen

Daan Rovers en Eva Rovers

Mensen voelen zich niet gehoord en verliezen hun vertrouwen in de politiek

Oplossing: invoeren burgerberaden

Voorbeeld Frankrijk: 150 burgers, 7 x 3 dagen

wetenschappers, ngo's, ervaringsdeskundigen (livestream)