§6.3

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§6.3

Wie heeft er profijt van

Totaal deze lesfase 10 minuten

Les planning

- Vorige les

- Leerdoelen

- Uitleg

- Samenvatten

- Aan de slag!

Vorige les

Indexcijfers

Leerdoelen §1.3

Je weet waar je indexcijfers zijn.

Je kunt aan het einde van de les rekenen met indexcijfers.

Deze les

§6.3 Wie heeft er profijt van?

Leerdoelen §6.3

• Je kunt het verschil uitleggen tussen eigen belang en collectief belang en dit koppelen aan de productie van de overheid
• Je kunt uitleggen hoe de overheid georganiseerd is
• Je kunt voorbeelden geven van positieve en negatieve externe effecten.  

Belangen

Een collectief belang = een beslissing waar iedereen een voordeel bij heeft. Dit is hetzelfde als het algemeen belang.

Een individueel belang = een beslissing waar alleen jij een voordeel bij hebt.

Hoe is de overheid georganiseerd ?

Uitvoerders van uitkeringen:

- SVB

- UWV

- Gemeenten

Burgers & bedrijven

Den Haag

Productie collectieve goederen

Publieke sector

Positieve externe effecten

Onderwijs heeft positieve externe effecten , d.w.z. de hele maatschappij profiteert. Dit noemt men maatschappelijke opbrengsten.

Deze bestaan bijvoorbeeld uit:  meer technologische vooruitgang, minder criminaliteit, etc.

Negatieve externe effecten

Gevolgen voor anderen (externen) die niet in de verkoopprijs meegerekend zijn, noemen we externe effecten.

Denk aan de overlast (herrie, vervuiling) van vliegverkeer:

de passagiers betalen alleen voor de vlucht zelf (gebruik vliegtuig, kerosine, personeel, enz) en dus NIET voor deze negatieve externe effecten

Positieve en negatieve externe effecten: productie kan onbedoelde bijeffecten hebben

Voorbeeld negatief extern effect:

Meer benzinegebruik door goedkopere auto's. Hierdoor is er meer milieuverontreiniging voor anderen, wat niet is opgenomen in de kostprijs van benzine.

Voorbeeld positief extern effect:

Fysiek naar school gaan levert jullie betere cijfers op. Hierdoor fietsen jullie meer (positief!) en heb je meer en beter sociaal contact (super positief!). Dit effect is een bijeffect en zit niet bij in de kostprijs van onderwijs.

Leerdoelen §6.3

• Je kunt het verschil uitleggen tussen eigen belang en collectief belang en dit koppelen aan de productie van de overheid
• Je kunt uitleggen hoe de overheid georganiseerd is
• Je kunt voorbeelden geven van positieve en negatieve externe effecten.  

Aan de slag!

Maak de opdrachten van §6.3 

Opgave 22 t/m 29

Klaar? --> Plus opdrachten

Niet vergeten

De Tracéwet is een Nederlandse wet die van toepassing is op de aanleg van nieuwe infrastructuur van nationaal belang. Het kan daarbij gaan om een rijksweg, een spoorweg of een kanaal. Op grond van deze wet neemt de minister van Infrastructuur en Milieu een tracébesluit.

Instructie zelfstandig werken 5 minuten

zelfstandig werken 15 minuten

WOKHUT

Wat zijn externe effecten?

1. Gevolgen van de producten van goederen
2. Gevolgen voor het milieu door het produceren van producten
3. Gevolgen voor het milieu door productie van producten maar geen gevolg voor de prijs van dit product
4. Geen van de alle goed

De overheid bestaat uit?

1. Den Haag
2. De koning en ministers
3. Burgemeesters & Wethouders
4. Het Rijk, Provincies en gemeenten

En de overheid is...

1. De particuliere sector
2. De collectieve sector

Wat is het collectief belang voor Jaap en Ellen?

1. Jaap split, Ellen steal
2. Jaap steal, Ellen steal
3. Ellen Split, Jaap Steal
4. Ellen split, Jaap split

Wie werkt er in de collectieve sector?

1. Politie
2. Leraar
3. Marktverkoper
4. Supermarkt medewerker

Wat zijn externe effecten?

1. Gevolgen van de producten van goederen
2. Gevolgen voor het milieu door het produceren van producten
3. Gevolgen voor het milieu en omgeving door productie van producten maar geen gevolg voor de prijs van dit product
4. Geen van de alle goed

een voorbeeld van een positief extern effect is

1. een aangelegd bos voor de productie van hout
2. Co2 uitstoot van de industrie
3. het dicht zijn van de scholen door het coronavirus
4. aardbevingen in Groningen door gasproductie