Les 4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H2: Bronnen van energie

Huygens College - 3TL

Programma

Binnenkomst + absentie (3 min)

Wat weten we nog van de vorige les? (5 min)

Introductie (10 min)

Leerdoelen (2 min)

Uitleg klimaatverandering (10 min)

Verwerking klimaatverandering  (15 + 5 min)

Afsluiting (10 min)

Wat weten we nog van de vorige les?

Fossiele brandstoffen zijn schadelijk/ onschadelijk voor het milieu en klimaat.

Er zijn vier fossiele brandstoffen, namelijk.... (in volgorde van minst - meest vervuilend!)

1.........

2.......

3.......

4......

Twee voordelen van fossiele brandstoffen zijn 1....... en 2.......

Twee nadelen van fossiele brandstoffen zijn 1....... en 2........

Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komen ....gassen vrij en daardoor wordt de temperatuur op aarde ....

Introductie opdracht

Wat: maak de vragen op het werkblad.

Hoe: maak groepjes van 3 of 4 leerlingen en overleg zachtjes met elkaar.

Hulp: kom je er niet uit, kijk dan eerst in je boek. Lukt het echt niet? Roep dan de docent.

Tijd: 6 minuten (dat is 2 minuten per vraag, begin dus gelijk!)

Klaar: Maak de bonusvraag op het werkblad.

Leerdoelen

Hoofdvraag: Klimaatverandering agv fossiele brandstoffen

Aan het einde van deze les kun je:

1.  uitleggen wat het verschil is tussen het broeikaseffect en het versterkte broeikaseffect;

2. drie broeikasgassen noemen;

3. gevolgen van het versterkte broeikaseffect noemen;

4.oplossingen bedenken om het versterkte broeikaseffect tegen te gaan.

Het natuurlijke broeikaseffect

Zonnestralen kaatsen tegen de aarde aan en vliegen terug de atmosfeer uit.​

Maar een aantal zonnestralen botst op de terugweg tegen broeikasgassen aan. ​

Bekende broeikasgassen zijn waterstof, methaan en CO2.

Die broeikasgassen houden warmte vast waardoor de aarde verwarmd wordt.​

​Een paar broeikasgassen kunnen dus helemaal geen kwaad. 

Zonder die gassen zou het op aarde -18 graden zijn en zou er dus geen leven mogelijk zijn!

Het Versterkte Broeikaseffect

Maar….​ mensen verbranden fossiele brandstoffen...
Daardoor komen er heel veel broeikasgassen bij in de atmosfeer.
Steeds meer zonnestralen kunnen nu niet meer weg.

Hun warmte wordt vastgehouden door de broeikasgassen waardoor de temperatuur op aarde stijgt. 
Er ontstaat een klimaatverandering met grote gevolgen voor planten en dieren.​

Gevolgen van het versterkte broeikaseffect

• Het wordt warmer op aarde
• Woestijnen worden nog droger en breiden zich uit
• Het landijs begint te smelten -> zeespiegelstijging
• Er komen meer orkanen en stormen
• Als het regent, regent het heel hard -> plensbuien


• Sommige dieren, zoals ijsberen, sterven uit door de warmte
• Sommige dieren, zoals muggen, houden van de hitte en nemen toe

Broeikaseffect vs. Versterkte Broeikaseffect

Broeikaseffect = goed 

Hierdoor blijft de temperatuur op aarde pijl en wordt het niet zo koud als in de ruimte.

Versterkte broeikaseffect = niet goed  

Hierdoor wordt de aarde steeds warmer en dit zorgt voor klimaatverandering.

Broeikaseffect

Versterkte broeikaseffect

Het blijft even warm op aarde

Het wordt warmer op aarde

De zeespiegel blijft gelijk

De zeespiegel stijgt en zorgt voor overstromingen

Er blijft genoeg ijs voor de dieren op de polen

Het ijs op de polen smelt en ijsberen en pinguïns sterven uit

Aan het werk

Wat? Maak de vragen op het werkblad

Hoe: In groepen van 3-4 leerlingen maken jullie de opdrachten hierboven. Overleg daarbij zachtjes.

Hulp: Komen jullie er onderling niet uit dan kijk je eerst in je boek. Lukt het echt niet, dan roep je de juf!

Tijd: 15 minuten + 5 minuten nakijken.

Klaar? Bepaal: welke vragen op het werkblad gaan over de oorzaken van klimaatverandering, welke over

de gevolgen en welke over de oplossingen? Noteer de nummers van de vragen.

Let op: We gaan de vragen vandaag nog nakijken, dus ze moeten binnen de tijd af zijn!

Afronding

Wat hebben we geleerd?

Hoe hebben we meegedaan?

Huiswerk

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je:

1. het verschil tussen de schaalniveaus 'mondiaal', 'continentaal', 'nationaal', 'regionaal' en 'lokaal' uitleggen;

2. aan de hand van voorbeelden uitleggen dat er zowel tussen als binnen schaalniveaus verschillen bestaan.

3. landen op basis van welvaart/ BBP indelen in koplopers, volgers en achterblijvers.

4. het begrip BBP en BRP uitleggen.

Wat heb ik deze les geleerd?

Hoe heb ik deze les meegedaan?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

Leren:

- 4 Verschillende soorten fossiele brandstoffen (minst - meest vervuilend)

- Het ontstaan van steenkool, aardolie en aardgas

- Waarom is de prijs van aardgas zo enorm gestegen?

Lezen:

- Paragraaf 2.2 -> duurzame energie

Maken:

- werkboek bladzijde 56 + 57 vraag 1 + 2b