VS2 aangepast (havo)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Aan het eind van deze les 

Weet ik hoe de verzorgingsstaat is ontstaan en ontwikkeld gedurende de jaren

Weet ik waarom drie groepen politieke partijen wilde ingrijpen in de vrije markt

Weet ik wat de verschillende politieke visies zijn op de inrichting van de verzorgingsstaat

Het ontstaan van de Nederlandse verzorgingsstaat begon in de

1. 20e eeuw
2. 17e eeuw
3. 18e eeuw
4. 19e eeuw

Ontstaan verzorgingsstaat

1e helft 19e eeuw: Nederland als nachtwakersstaat: een staat waarin de overheid zich vooral beperkt tot het handhaven van de rechtsorde

2e helft 19e eeuw: Keerzijden van de vrijemarkteconomie werden zichtbaar, overgangsperiode

Ingrijpen in vrije markt

Sociaaldemocraten: Streven naar sterke rechtspositie van arbeiders

Christelijke partijen: Samen met kerkelijke organisaties zwakkeren een betere bescherming bieden

Liberalen: Criminaliteit en verloederde arbeidsbuurten als grootste probleem

Ontstaan verzorgingsstaat

Vanaf 1854 eerste sociale wetten: Armenwet, kinderwetje van Houten, leerplichtwet

Vanaf 20e eeuw: Taken overheid uitgebreid, o.a. verzekeringen om te compenseren in geval van inkomensverlies, invaliditeit, werkloosheid en ziekte.

Ontstaan verzorgingsstaat

Na de tweede wereldoorlog: Sociaaldemocraten en katholieken vormen regering. 

- Arbeiders krijgen meer rechten en meer inkomenszekerheid

- Werkgevers en werknemers gaan meer samenwerken

- Nieuwe sociale wetten: de AOW, de Bijstandswet en de Arbeidsomstandighedenwet

Verschillende visies

Liberale visie: Terughoudende rol, enkel het hoogstnoodzakelijke regelen, geen bezuiniging op onderwijs

Sociaaldemocratische visie: Sturende rol van de overheid, gemengde economie, flink investeren in onderwijs, progressief belastingstelsel

Christendemocratische visie: Aanvullende rol, sterk maatschappelijke middenveld, eerst mantelzorg verlenen

Van de drie visies wil de ... de minste overheidsbemoeienis.

1. Liberale visie
2. Sociaaldemocratische visie
3. Christendemocratische visie

Maken

Zie planner