S2 GS HV H4.1 - De pruikentijd - les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H4 - Pruiken en Revoluties

1700-1800 - de 18e eeuw

H4

4.1: De pruikentijd

4.2: Revolutie in Amerika

Waarom droegen mensen vroeger een pruik?

1. Omdat dat lekker warm was
2. Omdat het een teken van rijkdom
3. Omdat ze hierdoor hun haar niet hoefden te doen
4. Omdat het toen mode was

4.1 - De pruikentijd

Leerdoelen

1. Je weet hoe het ging met de Nederlandse economie 

2. Je weet welke sociale verhoudingen er waren in Frankrijk 

3. Je weet hoe de verlichting zorgde voor een andere manier van denken 

4. Je weet welke kritiek er was op de samenleving 

Kenmerk: de Verlichting

1. De Nederlandse economie

Door de Gouden Eeuw zijn er in de 18e eeuw veel rijke handelen in Nederland

Geldbanken doen het wel goed: rijke mensen lenen geld aan de bank tegen een rente

Rijke mannen droegen een pruik!

Achteruitgang economie

Toch gaat de economie heel erg achteruit: de nijverheid gaat slechter en de VOC maakt steeds minder winst

De naam pruikentijd gebruiken we omdat in deze tijd:

1. Iedereen een pruik droeg
2. De pruik toen werd uitgevonden
3. Rijke mensen een pruik droegen
4. Alle vrouwen een pruik droegen

2. Franse sociale verhoudingen

De handel bloeit in de havens van Frankrijk

Maar: er is ook grote armoede onder boeren en arbeiders

Standenmaatschappij:  

1e en 2e stand hebben meer privileges:

- Ze betalen minder belasting

- Boeren met pacht betalen aan hun heer

maatschappij waarin de bevolking is verdeeld in standen met eigen rechten en plichten

De standenmaatschappij

3. De Verlichting

Oorzaak verlichting is de wetenschappelijke revolutie (zelf onderzoeken) in de 17e eeuw

Door rationeel (met verstand) na te denken, kun je de wereld beter en gelukkiger maken ->

de groep mensen die dit stimuleren, heet de verlichting

Kennis wordt belangrijk. Armoede en ellende wordt gezien als gevolg van domheid.

Diderot schrijft de eerste Encyclopedie

Visie: verdraagzaamheid tegenover geloven en alles is een gevolg van menselijk handelen

4. Kritiek

Verlichting leidt tot kritiek op de standenmaatschappij: alle mensen zijn gelijk!

Mensenrechten en rechtsstaat:

Locke: vorsten krijgen macht van het volk

Montesquieu: absolutisme leidt tot onderdruk

Driemachtenleer (trias politica): scheiding wetgevende, uitvoerend en rechtgevende macht

Trias Politica 

Wetgevende macht 

Uitvoerende macht 

Rechtelijke macht 

Standenmaatschappij

boeren & burgers

adel

geestelijken