1HV 4.7 Grammatica zinsdelen: hoofd- bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Wat leer je?

Zinsdelen benoemen opfrissen 

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Dubbele zinsdeelstreepjes

Hoofd- en bijzinnen

Taaluitdaging

Beschrijf een boek, film, 

tv-serie, toneelstuk, 

musical of game

in precies vijf woorden!

Wat werkt het beste, overhoren of navertellen?

1. Noteer in een tweetal vier vragen over 4.3 Lezen. Noteer op een ander blaadje de antwoorden. Geef de vragen aan een ander duo. Welk duo had de meeste vragen goed?

2. Vertel in maximaal 2 minuten aan je klasgenoot wat je geleerd hebt in deze paragraaf. Wissel daarna van rol.

Ben je wel eens in een wildpark geweest?
Deden mensen daar vreemde dingen?

ja

nee

Zinsdelen benoemen, hoe dan? 

stappenplan blz. 150

1. persoonsvorm 

2. zinsdeelstrepen

3. werkwoordelijk gezegde

4. onderwerp

5. lijdend voorwerp

De enkelvoudige zin

De enkelvoudige zin heeft één persoonsvorm.

Deze zin is altijd een hoofdzin.

o en pv staan naast elkaar 

Hij luistert goed naar zijn nieuwe trainer.

Voetbalt zij sinds kort bij ADO?

De samengestelde zin

Deze bestaat uit twee of meer zinnen.

Bevat twee of meer persoonsvormen.

In wildparken doen mensen vreemde dingen, omdat ze hun kinderen een onvergetelijk moment willen bezorgen.

Ik weet het weer en benoem de zinsdelen!

Let op, er zitten meerdere pv's in deze samengestelde zin.

Als   mensen   in   natuurparken   rondrijden,   doen   ze   vreemde   dingen.

Als / mensen / in natuurparken / rondrijden // doen / ze / vreemde dingen.
                o                           -                      pv + wg        pv+wg     o                 lv          

In een samengestelde zin plaats je dubbele zinsdeelstrepen: //

Nog eentje dan, ... en let op het aantal pv's!

Ze gaan uit de auto omdat ze hun kinderen een onvergetelijk moment willen bezorgen. 



Ze / gaan/ uit de auto // omdat / ze / hun kinderen / een onvergetelijk moment / willen 
 o    pv+wg            -                    -             o              mv                                            lv                            pv+wg      

/ bezorgen. 

De hoofdzin en bijzin

De samengestelde zin bestaat uit twee of meer zinnen:

hoofdzin + hoofdzin (pv + o  staan naast elkaar) 

--> en, of, maar, want, dus

In de bijzin staan pv en o niet naast elkaar: 

hoofdzin + bijzin 

bijzin + hoofdzin 

Wat weet je van de woordvolgorde in de hoofdzin?

De bijzinsvolgorde

In een bijzin staan alle werkwoorden, aan het eind van de zin. De pv en o staan uit elkaar. Je kunt een ander woord tussen de pv en o zetten. Probeer maar eens met 'niet' of 'vandaag'.

In wildparken doen mensen vreemde dingen, omdat ze hun kinderen een onvergetelijk moment willen bezorgen.

Hoofdzin = pv + o  

bijzin: pv en o uit elkaar 

Tekst

Ik heb morgen een toets, dus ga ik vroeg naar bed.

1. hoofdzin+hoofdzin
2. hoofdzin+bijzin
3. bijzin+hoofdzin

Terwijl de regen met bakken uit de hemel komt, zitten wij lekker binnen.

1. hoofdzin+hoofdzin
2. hoofdzin+bijzin
3. bijzin+hoofdzin

Wat?	§4.7 Grammatica zinsdelen: 1abcde t/m 4abcde en 5 maken
Hoe?	Leerwerkboek + schrift
Hulp?	Boek --> klasgenoot --> Straver
Resultaat?	Niet af? Als huiswerk in je agenda!
Leerdoel?	Enkelvoudige en samengestelde zinnen, hoofd- en bijzin
Klaar?	taak, lezen

Ik denk, dat het morgen weer droog is.

1. hoofdzin+hoofdzin
2. hoofdzin+bijzin
3. bijzin+hoofdzin

Hoe ging het in de klas?

Wat weet je nu?

Wat weet je nu?

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Dubbele zinsdeelstreepjes

Hoofd- en bijzinnen

Einde van de les

Typ hier jouw vijf woorden...

Expertgroepen

Elk groepje bespreekt in 2 minuten de beste antwoorden van één vraag. Daarna presenteren de expertgroepen dit.

1= 3, 2 = 4, 3 = 7, 4 = 8, 5 = 9, 6 = 10, 7 = 11