Basisstof 2: Oorzaken van gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Basisstof 2: Oorzaken van gedrag

Wat is ethologie?

1. De beschrijving van gedrag.
2. De studie van gedrag.
3. Een keten van handelingen.
4. Een lijst van waargenomen handelingen.

Observatie

Interpretatie

De hond kwispelt.

De kat heeft honger.

De buurman is boos.

De koe graast.

Gedragsketen

Protocol

Ethogram

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je...

...beschrijven waardoor gedrag wordt veroorzaakt en hierbij sleutelprikkels en supranormale prikkels onderscheiden.

Van prikkel tot respons

1 Een rood verkeerslicht is een prikkel voor de fietser. 2 In het oog ontstaan impulsen die via zenuwen naar de hersenen gaan. In de hersenen worden de impulsen verwerkt. Als reactie gaan de impulsen vanuit de hersenen naar de spieren. 3 Het stoppen van de fietser is de respons.

Verschil in prikkels

Inwendige prikkels

• Ontstaan in het lichaam
• Motivatie = bepaalt of gedrag wel of niet vertoond wordt

           - Honger

           - Dorst

           - Angst

           - Hormonen (voortplanting)

Uitwendige prikkels

• Prikkels die je met je zintuigen waarneemt

        - Zien van voedsel

        - Geuren ruiken

              * gevaar

              * eten

        - Temperatuurveranderingen

Vormen van prikkels

Sleutelprikkel = een prikkel die doorslaggevend is bij het veroorzaken van gedrag.

Supranormale prikkel = een (kunstmatige) prikkel die sterker gedrag opwekt dan de normale sleutelprikkel

Het bedelen voor voedsel van meeuwenkuikens wanneer ze de rode vlek op de gele snavel van hun moeder zien. Het waarnemen van de rode vlek is de sleutelprikkel.

Bij een sterkere reactie dan de natuurlijke prikkel spreken we van een supranormale prikkel.

Bij de meeuwenkuikens een geheel rode snavel laten zien (zie volgende dia)

Sleutelprikkel is hier de rode vlek

Als je de hele snavel rood maakt dan is het een supranormale prikkel

Consumentengedrag

Sleutelprikkels en supranormale prikkels worden veel gebruikt bij reclames.

Mira is buiten aan het werk. Ze krijgt het warm en trekt haar jas uit.
Is het uittrekken van haar jas een respons op een inwendige of op een uitwendige prikkel?

1. inwendige prikkel
2. uitwendige prikkel

Wat is een sleutelprikkel?

1. Een prikkel die afkomstig is uit de omgeving
2. Een prikkel die altijd een bepaalde reactie veroorzaakt
3. Een prikkel die ontstaat in het lichaam
4. Een prikkel die sterker is dan andere prikkels

Sleutelprikkel / supranormale prikkel

Sleep de stukjes tekst naar de juiste plek

sleutelprikkel

supranormale prikkel

Wat is consumentengedrag?

1. De inwendige prikkel voor honger of dorst
2. De motivatie van mensen om producten te kopen
3. Het gedrag van mensen beïnvloeden
4. Het gedrag van mensen bij de aankoop van producten

Opdrachten maken

Maak opdracht 5, 6 en 7 op blz. 226 en 227 

Ben je klaar? Vul dan de leerdoelen van basisstof 3 in.

Schrijf een toetsvraag op over de lesstof van vandaag.

Ik kan beschrijven waardoor gedrag wordt veroorzaakt en hierbij sleutelprikkels en supranormale prikkels onderscheiden.

😒🙁😐🙂😃