H. 3 par. 3. Tussen dwang en belofte(deel 1 en 2) 2022

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

3.3 Tussen dwang en belofte

Economische politiek Lenin en Stalin

Par. 2 Russische
Revolutie

Welk socialistisch idee hoort bij welke socialistische stroming?

bolsjewisme

sociaaldemocratie

marxisme

de partij leidt de revolutie

gewelddadige revolutie arbeiders

sociale wetten parlement

Bestuur Rusland

tot mrt 1917

mrt 1917 -

okt 1917

1918-1922

1922

Voorlo-pige regering

Lenin en de partij

Strijd Roden en Witten

Tsaar en Doema

Waar is deze hongersnood in 1921 het gevolg van?

1. De nationalisatie van het land onder Lenin
2. De collectivisatie onder Stalin
3. De Nieuwe Economische Politiek van Lenin
4. De tekorten door de Eerste Wereldoorlog

Hoe reageerden de boeren op de maatregelen van Lenin?

1. Zij sloten zich aan bij Lenin
2. Zij verlieten hun boerderijen
3. Zij maakten alleen nog voedsel voor zichzelf
4. Zij kwamen in verzet tegen Lenin

Wat is het gevolg hiervan?

1. Collectivisatie
2. Nieuwe Economische Politiek
3. Strafkampen
4. Dood van Lenin

De nieuwe staat is een eenpartijstaat

Lenin kwam dus met zijn bolsjewieken (communisten) aan de macht

Communistisch Rusland (Lenin)

• Bonden moesten zich houden aan regels van de partij.
• Tegenstanders werden opgespoord. 
• Er was sprake van censuur. 
• Banken en fabrieken werden genationaliseerd.

Oeps.. Toch niet zo heel slim dat nationaliseren....

Communistisch Rusland (Lenin)

• Boeren moeten oogst afstaan aan staat.  
• Banken en fabrieken in handen van communisten. 
• Arbeiders de "baas" in de fabrieken.

 

Gevolg

Hongersnood in 1921

- Burgers komen in opstand

- Meer vrijheid en democratie

'Eye-opener' voor Lenin

Nieuwe Economische Politiek, 1921

Er zijn nu echt hervormingen nodig, het gaat te slecht

Economische politiek uit 1921 waarbij meer ruimte was voor particulier initiatief.

Nieuwe Economische Politiek
1921

Staat bemoeit zich iets minder met de economie. 

* Binnenlandse handel toegestaan

* Boeren mogen overschotten houden
* Privébezit keert terug 

Mijn volk heeft weer vertrouwen in de toekomst en is optimistisch!

Het einde van Lenin

• Vanaf 1922 werd Lenin ziek en kreeg hij meerdere beroertes.
• Stalin werd benoemd tot partijsecretaris.
• In 1924 overleed Lenin en werd Stalin de nieuwe partijleider.

Lenin geconserveerd

De Sovjet-Unie onder Stalin

1924-1953

Het arbeidersparadijs

Leerdoel

1. Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe Stalin aan de macht kwam in de Sovjet-Unie.
   
   
2. Daarbij maak je onderscheid in politieke, economische, sociale en culturele veranderingen.

Langzaam begint een jongeman, genaamd Iosif Dzjoegasjvili (bijnaam: Stalin), steeds belangrijker binnen de Communistische Partij te worden.

Lenin moet niets van Stalin hebben: hij vindt hem te grof en ongeschikt als leider (of opvolger). Maar Lenin krijgt een aantal beroertes. en sterft zonder een opvolger aan te wijzen.

Stalin had geen gelukkige jeugd: het gezin leefde in grote armoede. Hij ging naar school, maar werd uiteindelijk weggestuurd...

...omdat hij geen examen had afgelegd en hij de revolutionaire ideeën (van Marx) erg interessant vond. 

In maart 1919 werd Stalin als één van de vijf leden van het bestuur van de Communistische Partij gekozen. 

In april 1922 werd hij secretaris-generaal van de partij. Zeer belangrijke functie zou later blijken...

Stalin wist dat Lenin de voorkeur gaf aan anderen om het land te leiden. 

Deze tegenstanders werden in een machtsstrijd, letterlijk, uit de weg geruimd.

Stalin zal het economisch achtergebleven land snel industrialiseren

en de Sovjet-Unie laten uitgroeien tot een wereldmacht.

Maar dit had een erg hoge prijs..

Het land werd een totalitaire staat met Stalin als dictator

Leon Trotski,

Leidde het rode leger en werd door Lenin gezien als zijn opvolger. Hij vluchtte naar Mexico en werd daar opgespoord en vermoord door de KGB.

Michail Tomski,

Hij was belangrijk in de Communistische partij onder Lenin. Onderdeel van het de Rechtse Oppositie en het 'trojka' (driemanschap).  Hij pleegde in zelfmoord voor hij in een showproces terecht kwam.

Nikolaj Boecharin,

Was een econonoom in de regering van Lenin en steunde de NEP. Hij was onderdeel van de Rechts Oppositie en de trojka. Tijdens het Proces van de Eenentwintig werd hij vermoord.

Aleksej Rykov,

Was de voorzitter van de Communistische partij en minister. Hij was onderdeel van de Rechts Oppositie en de trojka. Na een schijnproces in 1938 werd hij vermoord.

Inhaalslag

• Economisch achtergebleven land snel industrialiseren en de Sovjet-Unie laten uitgroeien tot een wereldmacht.

• Maar dit had een erg hoge prijs....
  
• totalitaire staat met Stalin als dictator...
  

Stalin gebruikte alles om zijn macht in het land te vergroten en te behouden, zoals censuur.

Stalin bepaalde wat er in de kranten én de geschiedenisboeken kwam te staan: vroegere medestanders werden 'er uit geschreven'

Foto's werden gemanipuleerd, zodat het leek als zijn tegenstanders nooit hadden bestaan...

...of dat ze zulke slechte dingen hadden gedaan, dat er nooit meer aan hen gedacht mocht worden

• Stalin zal het economisch achtergebleven land snel industrialiseren en de Sovjet-Unie laten uitgroeien tot een wereldmacht.
  
• Einde aan de NEP in 1927(10 jarig jubileum Russische Revolutie)

Planeconomie, 1928

• Onder Stalin wordt de Sovjet-Unie een planeconomie.
• Dit betekent dat de staat beslist wat én hoe er moet worden geproduceerd.
• In vijfjarenplannen wordt de productie in landbouw en industrie gepland

• Hiermee wil Stalin laten zien dat de Sovjet-Unie een machtiger land is dan de kapitalistische landen met hun vrije markteconomie.

De vijfjarenplannen een succes?

• Industrialisatie Rusland nam enorm toe, maar alleen omdat ze vanuit het niets kwam. 
  
• Arbeiders hadden een zorgverzekering en loon, maar geen (economische) vrijheid. 
• Geen luxeproducten, geen welvaart. 
  
• Boeren wilden niet meedoen aan de collectivisatie, zij slachtten hun vee en verbranden het graan. Hierdoor ontstonden er hongersnoden. 

0

Zet deze veranderingen op de juiste chronologische volgorde.

1

2

3

4

Start planeconomie

Collectivisatie landbouw

Nationalisatie grond en bedrijven

NEP

Chronologie

1. Nationalisatie bedrijven en grond        1917 Lenin

2. NEP                                                                     1921 Lenin

3. Planeconomie                                               1928 Stalin

4. Collectivisatie                                                1929 Stalin