4.3 Van Burgeroorlog tot Vijfjarenplannen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.3 Van Burgeroorlog naar Vijfjarenplannen

Lesdoel:

Je kunt uitleggen waarom Lenin de Nieuwe Economische Politiek invoerde. Je kunt in je uitleg het begrip oorlogscommunisme gebruiken.

4.3 Les 1

2a Op welke twee manieren kwam Trotski aan zijn soldaten?

2b Waarom zorgde de manier waarop Trotski aan zijn soldaten kwam voor voedseltekorten?

3a. Wat gebeurt er op de foto? Leg dit uit.

3b. Waardoor werden de voedseltekorten veroorzaakt? Geef twee oorzaken met uitleg.

Welke twee redenen had Lenin om de Nieuwe Economische Politiek in te voeren?

Kies de juist volgorde

1. Lenin, Stalin, Nicolaas II
2. Nicolaas II, Lenin, Stalin
3. Stalin, Lenin, Nicolaas II
4. Nicolaas II, Stalin, Lenin

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

NEP werden ingevoerd vanwege:

1. Succes Oorlogscommunisme
2. Wegvallen Rusland WO-1
3. Onvrede bevolking
4. Economische achterstand Rusland

Lesdoel:

Je kunt uitleggen waarom Stalin eerst voor de Nieuwe Economische Politiek koos, maar later de collectivisatie doorvoerde.

4.3 Les 2

Welke gebeurtenissen ontstonden door de Februarirevolutie?

1. Er ontstond een economische crisis
2. De Bolsjewieken kregen alle macht in handen
3. De tsaar moest afstand doen van de troon
4. De Sovjet Unie werd een eenpartijstaat

Hoe heette de eerste leider van het communistische Rusland (ook wel de Sovjet Unie)?

1. Marx
2. Lenin
3. Stalin
4. Geen van de genoemde antwoorden.

In maart 1919 werd Stalin als één van de vijf leden van het bestuur van de Communistische Partij gekozen. In april 1922 werd hij secretaris-generaal van de partij.

Als secretaris-generaal had hij de bevoegdheid mensen binnen de Partij posities te geven of te ontnemen...

• ...en sterft in 1924 zonder een duidelijke opvolger aan te kunnen stellen.

• Het lichaam van Lenin is sindsdien opgebaard en te bekijken op het Rode Plein in Moskou

Stalin had geen gelukkige jeugd: het gezin leefde in grote armoede. Hij ging naar school, maar werd uiteindelijk weggestuurd...

...omdat hij geen examen had afgelegd en hij de revolutionaire ideeën (van Marx) erg interessant vond. 

Meningsverschillen

• Trotski heel populair in het leger, Stalin populair binnen de partij
• Trotski tegen de NEP, Stalin voor de NEP
• Trotski voor een wereldrevolutie, Stalin tevreden met alleen SU

Stalin wist dat Lenin de voorkeur gaf aan anderen om het land te leiden. 

Deze tegenstanders werden in een machtsstrijd, letterlijk, uit de weg geruimd.

Stalin zal het economisch achtergebleven land snel industrialiseren

en de Sovjet-Unie laten uitgroeien tot een wereldmacht.

Maar dit had een erg hoge prijs..

Het land werd een totalitaire staat met Stalin als dictator

5a Over welke twee zaken verschilden Stalin en Trotski van mening?

5b Waardoor kon Stalin Trotski opzij zetten?

Planeconomie

• Onder Stalin werd de Sovjet-Unie een planeconomie.
• Dit betekende dat de staat besliste wat én hoe er moest worden geproduceerd.

• Hiermee wilde Stalin laten zien dat de Sovjet-Unie een machtiger land was dan de kapitalistische landen met hun vrije markt-economie.

Zo waren er vijfjarenplannen: hierin was vastgelegd wat er in de komende vijf jaar moest worden geproduceerd.

Dát het werd geproduceerd was meestal belangrijker dan hoe het was geproduceerd: de kwaliteit en de keuze was beperkt.

• Stalin zal het economisch achtergebleven land snel industrialiseren en de Sovjet-Unie laten uitgroeien tot een wereldmacht.

• Maar dit had een erg hoge prijs..
  
• Het land werd een totalitaire staat met Stalin als dictator
  

Collectivisatie

• Stalin veranderde van mening over de Nieuwe Economische Politiek: de landbouw moest veranderen om alle monden te voeden. 
• Tientallen kleine zelfstandige boerderijen werden samengevoegd (collectivisatie) tot één groot boerenbedrijf, een kolchoz. 

• De boerengezinnen werkten en woonden daar met elkaar. 
• De grond, het vee, de gereedschappen, de oogst: alles was van iedereen. 

6a Leg in je eigen woorden uit wat collectivisatie inhoudt

Waarom veranderde Stalin van mening over de collectivisatie?