HV2 T1 B3 Verbranding in organismen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

B1+B2: Stofwisseling & Verbranding

+

+

+

Herhaling les 1:

Fotosynthese

water

koolstof- dioxide

zonne-energie

zuurstof

brandstof

Lesdoelen

3: Je kunt het verband uitleggen tussen verbranding in cellen en lichamelijke activiteit.

4: Je weet dat bij verbranding zuurstof wordt verbruikt en koolstofdioxide ontstaat.

5: Je kunt het verschil in verbranding bij koudbloedige en warmbloedige dieren beschrijven.

Wat gebruiken wij als "brandstof" voor de verbranding in ons lichaam?

1. Water
2. Voedsel
3. Benzine
4. Zuurstof

00:13

Wat is de "brandstof" bij de verbranding van een lucifer?

00:43

Wat voor energie maken de cellen in jouw lichaam?

1. Warmte-energie
2. Licht-energie
3. Bewegingsenergie
4. Kern-energie

02:28

Welke stof gebruiken wij in ons lichaam vooral voor de verbranding?

04:08

Welke twee stoffen heb je nodig om in je cellen te kunnen verbranden?

05:56

Energierijk voedsel

Zuurstof

Voor verbranding is zuurstof nodig. 

Kunnen we dat bewijzen? 

Je hebt: een kaars, een potje en een schoteltje. Verzin een methode om aan te tonen dat zuurstof nodig is voor verbranding.

Hoe lang zou het ongeveer duren voordat het kaarsje onder het potje uit is? Maak een schatting.

Waarom is de binnenzijde van het potje vochtig nadat de kaars aan is geweest?

Koolstofdioxide

Koolstofdioxide (CO2) ontstaat bij verbranding, binnen en buiten ons lichaam. 

Ook CO2 kunnen we aantonen... 

Hoe noemen we een stof waarmee we een andere stof kunnen aantonen?

1. Aantoonstof
2. Indicator
3. Enzym
4. Irrigator

Indicator om CO2 aan te tonen

Kalkwater: water waarin veel kalk is opgelost. 

Wat doe ik... Ik neem twee reageerbuisjes: 

• Een met kraanwater en kalkwater
• Een met bubbelwater en kalkwater

Wat zal er gebeuren? 

Hoe kunnen we aantonen dat er bij verbranding van een kaars CO2 vrij komt?

Hoe kunnen we met kalkwater aantonen dat er ook bij verbranding in het lichaam CO2 vrij komt?

Verbranding in cellen

• Verbranding in mitochondrium
• Ook hier: glucose + zuurstof --> koolstofdioxide + water + energie 

Warmbloedig...

...of koudbloedig?

Warmbloedige dieren

• Lichaamstemperatuur altijd ongeveer gelijk (bij ons: 37°C).
• Veel verbranding nodig om temperatuur zo hoog te houden wanneer de omgeving koud is. 

Koudbloedige dieren

• Lichaamstemperatuur is (ongeveer) gelijk aan de temperatuur van de omgeving. 
• Omgevingstemperatuur laag? Lichaamstemperatuur ook laag --> Weinig verbranding.
• Trucjes om warmer te worden bij kou.
• Winterslaap/rust

Deze week maken... 

• T1 B1: opdr. 1 t/m 9 + Test Jezelf
• T1 B2: opdr. 1 t/m 11 + Test Jezelf