Paragraaf 8.1/9.1: Chemie in cellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

Welkom bij...

Schooljaar 2024 - 2025

Wat gaan we doen?

• Kennismaken en verwachtingen

• Werkwijze biologie bespreken

• Het PTA bekijken

• Begin thema 8/9: Stofwisseling in de cel

• Zelfstandig werken opdrachten 8.1/9.1

Wie ben ik?

Wie zijn jullie? Wat zijn jullie interesses? 

Werkwijze Biologie

Je hebt altijd bij je:

• Laptop (met lader en oortjes)
• Biologieboek
• Schrift voor aantekeningen
• Rekenmachine
• Pen, potlood, liniaal en geodriehoek
• Mobiel in de tas!

• Dat je spullen bij je hebt (zie vorige slide)
  

• Dat je huiswerk maakt 

• Dat je meedoet aan de les 

Ik verwacht van je:

Wat verwachten jullie van mij?

Paragraaf 8.1/9.1: Chemie in cellen

Lesdoelen

1. Je kunt omschrijven wat stofwisseling, assimilatie en dissimilatie zijn en wat er bij deze reacties met de energie gebeurt.

In de voorgaande jaren was de definitie van stofwisseling: wisseling van stoffen. Wat is volgens het boek de definitie?

Voorkennisvraag: Welke van deze stoffen is anorganisch?

1. 
2. 
3. 
4. 

Organisch

Anorganisch

CO2

Glucose

Eiwit

N2

H2O

DNA

Zetmeel

Waarom moet ik het verschil tussen organisch en anorganisch weten?

• Dit heeft te maken met energie.
• Het maken van een C-H binding (die veel in organische stoffen zitten) kost veel energie.
• Deze energie wordt opgeslagen tussen deze bindingen. (= chemische energie)
• Maar..Als deze bindingen losgekoppeld worden komt er ook veel energie vrij!
• Bij anorganische stoffen heb je deze bindingen niet en dus ook geen/weinig energie.

Nog wat voorkennis: Wat is ook alweer autotroof en heterotroof?

1. Autotroof: gebruikt CO2 en stoot het niet uit heterotroof: verbruikt geen CO2 en stoot wel uit
2. Autotroof: kan uit organische stoffen energie halen Heterotroof: kan uit anorganische stoffen organische stoffen maken
3. Autotroof: kan uit anorganische stoffen organische stoffen maken Heterotroof: kan uit organische stoffen andere organische stoffen maken.
4. Autotroof: heeft geen zuurstof nodig Heterotroof: heeft wel zuurstof nodig

Assimilatie:

De opbouw van energierijke stoffen uit andere stoffen noem je assimilatie

Glucose naar:

• eiwitten
• vetten 
• suiker
• zetmeel
• cellulose

Functie van assimilatieproducten:

• Brandstoffen: leveren energie
• Bouwstoffen: cellen, weefsel, herstel
• Reservestoffen: bollen, knollen, zaden

Assimilatie

Fotosynthese = koolstofassimilatie.

Voortgezette assimilatie

assimilatie vs dissimilatie (assemble vs destroy)

Schrijf in je schrift een uitleg over de onderstaande afbeelding.

Energie door ATP

• ATP is een soort accumolecuul 
• Door een P-groep van ATP af te splitsen ontstaat ADP en energie
• Als energie bij een ander proces vrijkomt, kunnen ADP en P weer binden tot ATP
• Dit proces heet fosforylering

Assimilatie: vorming ATP

Dissimilatie: ATP omzetten naar ADP (energie komt vrij)

Anorganische stoffen

Organische stoffen

Andere organische stoffen

Dissimilatie

Assimilatie

Voortgezette assimilatie

Het leerdoel van de les was: "Je kunt omschrijven wat stofwisseling, assimilatie, en dissimilatie zijn en wat er bij deze reacties met de energie gebeurt." Hoe sta jij in dit doel?

1. Ik snap er nog helemaal niks van.
2. Voorzichtig weet ik wat er bedoeld wordt, maar ik moet echt gaan oefenen.
3. Ik snap het best wel maar ik moet wel opgaven maken om het te onthouden.
4. Ik snap het helemaal. Geef mij maar wat moeilijker opgaven.

Aan de slag!

 

HAVO:

Paragraaf 8.1: Opdracht 1 t/m 7 + 11

VWO:

Paragraaf 9.1: Opdracht 1 t/m 9

Opdrachten niet af = huiswerk

Nabespreking:

• Zijn er nog vragen?

• Hoe vonden jullie de les?

Tot slot:

Schuif je stoel aan

en

Ruim je afval op

Tot de volgende les!