12.5 kanker, hiv, allergische reactie en auto-immuunziektes

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Vandaag

Uitleg 12.5 (kanker slaan we over - rotonderwerp - geen CE stof)
                        Over allergie, HIV (virusziekte),

                        auto-immuunziekte en orgaantransplantatie.

Huiswerk: Online bestuderen en maken: 12.4 en 12.5. Havo 4 stof  bestuderen

Morgen 324: 1e uur KWT + bi-les: Uitleg Cellen, daarna: afweerspel of FT H12 en bloedprikken voor het vaststellen van je eigen bloedgroep.

Vooruitblik op de toets van vrijdag. (4e/5e uur). Vragenuurtje do 1e uur. 

12.5 Als het misgaat.....

Leerdoelen:

14. Je beschrijft het verschil tussen een tumor en kanker
       en beschrijft manieren van behandelen van kanker.

15. Je beschrijft de bouw en werking van virussen.

16. Je legt uit hoe een allergische reactie ontstaat.

17. Je legt uit wat auto-immuunziekten zijn.

       Toets: H2, 3.3/3.5 Cellen, 10.2/.3/.4 Evolutie, H11 en H12 Bloed

HLA-SYSTEEM

Animatie met uitleg:

https://www.youtube.com/watch?v=nZ4FFOYC1Zw

Filmpje van een meisje met leukemie:

https://www.youtube.com/watch?v=sLxSwP3fy98 

Kankercellen kunnen ontstaan door ...

1. Overactieve proto-oncogenen of Niet-werkzame tumor supressor genen.
2. Niet werkzame proto-oncogenen of Overactieve tumor supressor genen
3. Overactieve tumor supressor genen of Overactieve proto-oncogenen
4. Niet-werkzame tumor supressor genen of Niet werkzame proto-oncogenen.

Welke van de onderstaande ziekte is een auto-immuunziekte?

1. Kanker
2. Migraine
3. Jeugdreuma
4. Corona virus

Bij kanker kan uitzaaiing plaatsvinden.

Wat gebeurt er bij uitzaaiing?

1. Door ongeremde celdeling neemt het aantal kankercellen toe.
2. Kankercellen komen in het bloed of in de lymfe terecht en veroorzaken gezwellen in andere lichaamsdelen.
3. Gezonde cellen komen in contact met kankercellen en veranderen daardoor zelf in kankercellen.
4. Onder invloed van kankercellen wordt de bouw van een weefsel verstoord.

Wat is HIV

1. Hoge intimiteit verandering
2. Een nieuwe corona mutatie
3. HIV is een virus dat de ziekte aids veroorzaakt
4. Een gamespel

Het HIV-virus valt vooral T-lymofcyten aan, hierdoor krijg je AIDS. Op welke manier wordt het immuunsysteem dan veranderd?

1. De eerste afweerline
2. Tweede afweerlinie: De aspecifieke afweer
3. Derde afweerlinie: De specifieke afweer
4. Alle afweerlinies

Welke reactie zal er in deze laboratoriumtest optreden als ze een allergie voor meelwormen heeft?

1. Antigenen uit haar bloed reageren met antigenen van meelwormen
2. Antigenen uit haar bloed reageren met antistoffen van meelwormen
3. antistoffen uit haar bloed reageren met antigenen van meelwormen
4. Antistoffen uit haar bloed reageren met antistoffen van meelwormen

Ei-allergie
Mensen met ei-allergie krijgen een allergische reactie na het eten van voedsel met eiwitten uit eieren. Deze eiwitten zetten bepaalde bloeddeeltjes, de B-cellen, aan tot het maken van antistoffen. Deze antistoffen binden zich aan de antigenen en zetten het lichaam aan tot het maken van histamine. Histamine veroorzaakt de allergische reacties, zoals huiduitslag, buikpijn, misselijkheid en benauwdheid.
Tot welke groep bloeddeeltjes behoren de B-cellen?

1. Bloedplaatjes
2. rode bloedcellen
3. witte bloedcellen

Hooikoorts is een voorbeeld van.....

1. auto-immuun ziekte
2. infectie
3. vaccinatie reactie
4. allergie

Met één nier kan men leven. Wanneer beide nieren niet goed werken, wordt soms een niertransplantatie uitgevoerd. In het lichaam van een nierpatiënt wordt dan een gezonde nier geplaatst van iemand anders, de donor.
Lichaamsvreemde stoffen in de donornier kunnen na zo’n transplantatie een afstotingsreactie in het lichaam van de ontvanger veroorzaken.

Waaruit bestaat zo’n afstotingsreactie?

1. rode bloedcellen maken antigenen
2. rode bloedcellen maken antistoffen
3. witte bloedcellen maken antigenen
4. witte bloedcellen maken antistoffen

Wat bepaalt wie het orgaan krijgt?

1. overeenkomst in HLA-type tussen donor en ontvanger
2. reistijd tussen de ziekenhuizen donor en ontvanger
3. tijd ontvanger op de transplantatielijst
4. gewoontes van de ontvanger zoals roken

Weektaak en toets biologie

• Bestudeer 12.4 en 12.5 over bloedgroepen en verkeerde afweer.
• Maak 12.4 en 12.5 online. 
• Check nog of je H11 af hebt en 12.1 t/m 12.3 (voor de vakantie)
  zo niet: maak afspraken!

• Nog 80 minuten les: Uitleg H2, 3.3 en 3.5, dan bloedgroepen testen en keuze: formatieve toets H12 of zelfstandig bi voorbereiden voor de toets.
• Toetsstof biologie in de toetsweek a.s. vrijdag: 10.2 t.m 10.4 (evolutie),   
    H11 (transport), 12 (gezondheid), 2, 3.3 en 3.5 (DNA, cellen en -processen)

Huiswerk vinden:

-weekHW is (het moet elke vrijdag om 12.00 uur af zijn)

-het staat in de studiewijzer bij SOM jaarbijlage en Teams bestanden -> je moet dan bij de juiste week kijken wat je vrijdag af moet hebben

-in team zal van nu af aan steeds de rij van die week uit de STW bij posts staan

-(mevr Vossen zal in SOM bij de les elke week verwijzen naar SOM jaarbijlagen/ Teams bestanden)