Praktijkdag Formatief Handelen

• Zorg en Welzijn
• Beroepsopleiding

Formatief handelen

Welkom!

Zoek je vaksectie op 

Ga bij elkaar zitten

Per vaksectie inloggen in Lesson-up

Planning van de middag

- centrale start

- uiteen gaan in vijf groepen

-verwerkingstijd

-centrale afsluiting

Doel van vandaag

• Kennismaken met verschillende formatieve werkvormen
  
• Toepassen van verschillende werkvormen binnen de verschillende fases per les.
  
• Kennis over formatieve handelen vergroten

Leerdoelen formatief handelen in de praktijk

*Je benoemt elke les leerdoelen en criteria expliciet voor de leerlingen.

*Je geeft leerlingen specifieke feedback op waar ze staan ten opzichte van het leerdoel.

*Je biedt leerlingen verschillende leeractiviteiten aan waarmee ze het leerdoel kunnen behalen.

*Je laat leerlingen zelf bepalen wat ze nog moeten beheersen ten opzichte van leerdoel.

Wat is formatief handelen voor jou?

Weet je het verschil tussen formatief en summatief handelen?

1. Ja, ik ben helemaal op de hoogte
2. Nee, nog nooit van gehoord
3. Ik wist het wel, maar het is een beetje weggezakt
4. Komt me bekend voor, maar heb me er nog nooit in verdiept

Wat geeft het beste beeld van formatief handelen?
Formatief handelen is....

1. ...feedback geven aan leerlingen zodat ze een vervolgstap kunnen zetten
2. ...informatie gebruiken om het leren bij te sturen
3. ...gebruikmaken van rubrics
4. ...géén cijfers geven

Verschil

Summatief is het beoordelen van het eindproduct v/d lln.

Het eindpunt van leren.

Formatief is het (bij)sturen van het leerproces.

 Het startpunt van leren.

Formatief handelen

"Alle activiteiten die leerlingen en docent uitvoeren om leerlingreacties te ontlokken, te interpreteren en te gebruiken om betere beslissingen te maken over vervolgstappen”

(Black & Wiliam, 2009)

Formatief handelen is een cyclus proces

Leerdoel & criteria

Informatie verzamelen

Feedback geven

Feedforward

Gericht  op verder leren

Wat weet je per sectie over.......

Bespreek je antwoorden van onderstaande 4 vragen met jouw sectie leden:

-Wat doe je aan formatief handelen in jouw lessen?

- Doe je de juiste dingen?

- Hoe weet je dat?

- Wat doe je met deze informatie?

Tijd: 5 minuten

Conclusie per sectie....

Formatief handelen is net een cocktail

Een cocktail met allerlei didactische principes (strategieën), gemixt op de juiste manier, zodat een perfecte cocktail ontstaat. 

Je kunt veel verschillende ingrediënten gebruiken. Maar niet iedereen vindt alle cocktails lekker, dus het is afstemmen. 

Opdracht per vaksectie

• Bedenk per vaksectie voor elke fase van de les vier korte werkvormen die je de aankomende periode gaat uitvoeren.
• Vul de poster duidelijk in.
• Houd  de leerdoelen bij de hand.
• Tijd: 30 minuten

Presenteren (15 min)

1. Van elke vaksectie presenteert 1 persoon de poster in de ingedeelde groep.
2. Hij/zij legt uit voor welke werkvormen is gekozen en waarom.
3. Andere groepjes geven feedback. (Noteer de feedback)
4. Neem deze feedback mee naar de centrale afsluiting.

Na 45 minuten weer centraal

Algemene opmerkingen

• Maak gebruik van informele aanpakken


• Zet kleine stapjes
• Bouw aan de docent-leerling relatie
• Betrek leerlingen in het proces
• Zet iedere leerling aan het denken
• Durf te vertragen

• Meer informele aanpakken (bijv. veel vragen stellen en doorvragen)
  
• Kleine stapjes
  
• Docent-leerling relatie: Vertrouwen en communicatie is belangrijk
  
• Leerlingen zijn cruciaal: betrek hen bij het proces. Bijvoorbeeld het opstellen van succescriteria en peer-feedback
  
• Neem niet het toetsprogramma of methode als uitgangspunt, maar wat jullie als vaksectie belangrijk vinden
  

Valkuilen

• Te snel willen: het vraagt om cultuuromslag bij iedereen
  
• Feedback combineren met een summatieve beoordeling
• Vergeten dat toetsen momentopnamen zijn
• Geen tijd inruimen voor het verwerken van feedback / verbeteren van opdrachten
• Niets doen met de verkregen informatie van leerlingen

Praktische tips

• Stel samen met leerlingen succescriteria op
• Begin de les met een formatieve startopgave
• Gebruik summatieve toetsen
  (op een formatieve manier)
• Stel veel (verdiepende) vragen aan je leerlingen
• Maak gebruik van peer-feedback
• Geef leerlingen de ruimte om opgaves te verbeteren(!)

Leertips

• Lezen: Toetsrevolutie (gratis ebook, VO)
• Lezen: Een nieuw model voor formatief handelen (Blog)
• Lezen: Onderzoek Gulikers & Baartman

• Luisteren: Toetsen om van te leren
  Podcast van Academy4Learning
• Luisteren: Podcast Voortgezet Leren
  Nablijven met Anke Swanenberg (afl. 2)
• Luisteren: Formatief handelen zonder nakijken

Heb je je kennis kunnen vergroten over de verschillende formatieve werkvormen die je kan toepassen binnen je eigen onderwijssituatie?