Geschiedenis van de filosofie 10

Geschiedenis van de filosofie 10
Machiavelli en Hobbes
1 / 17
suivant
Slide 1: Diapositive
FilosofieHBOStudiejaar 1

Cette leçon contient 17 diapositives, avec quiz interactif et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 90 min

Éléments de cette leçon

Geschiedenis van de filosofie 10
Machiavelli en Hobbes

Slide 1 - Diapositive

Stelling: Mensen gedragen zich van nature
op een sociale manier.
Helemaal mee eens
Mee eens
Neutraal
Mee oneens
Helemaal mee oneens

Slide 2 - Sondage

Leerdoel
Ik kan uitleggen hoe een ander beeld van mens en wereld samenhangt met een andere visie op politiek en leiderschap.

Slide 3 - Diapositive

Renaissance
twee bewegingen:
  • humanisme: "terug naar de bronnen" (ad fontes), interesse in de klassieken, in literatuur en retorica
  • natuurfilosofie: observatie van wetmatigheden in de natuur, nadruk op het meetbare en maakbare
    (niet de essentie, maar de impact)

Slide 4 - Diapositive

Niccolò Machiavelli (1469-1527)
  • diplomaat in republikeins Florence
  • 1502-1503: op missie met Cesare Borgia
    (les: een heerser moet niet afhankelijk zijn van anderen)
  • later: militaire aanvoerder van een boerenleger
  • 1513: terugkeer van de Medici, val van de republiek
  • Machiavelli gemarteld

Slide 5 - Diapositive

Het nieuwe in Machiavelli

Slide 6 - Diapositive

Aristoteles

Slide 7 - Diapositive

Thomas van Aquino

Slide 8 - Diapositive

Machiavelli

Slide 9 - Diapositive

Il Principe (De Heerser)
  • beter gevreesd dan geliefd
  • mensen kunnen niet over de hele linie deugdzaam zijn
  • deugd brengt soms ondergang: verstandigheid betekent dat je weet wanneer je de deugd moet inzetten
  • stabiliteit is beter dan moraal
  • de heerser moet een leeuw en een vos zijn
  • succes: samenspel van virtù en fortuna

Slide 10 - Diapositive

Toch conservatief?
  • een erfelijke positie is makkelijker dan een nieuwe positie
  • een heerser moet rekening houden met bestaande gewoontes en privileges
  • veranderende omstandigheden zijn wel belangrijk
  • is Il Principe satire?

Slide 11 - Diapositive

17e eeuw
  • snelle vooruitgang in wetenschap en techniek
  • grote veranderingen in kentheorie en metafysica (o.a. door Descartes)
  • determinisme en atomisme

Slide 12 - Diapositive

Thomas Hobbes (1588-1679)
  • geboren tijdens Spaanse invasiepoging
  • getuige van de Engelse Burgeroorlog
  • gevlucht naar Frankrijk
  • sceptisch over God en over causaliteit
  • natuurwetenschappelijk en politiek schrijver
  • beroemd werk: Leviathan

Slide 13 - Diapositive

Leviathan in de Bijbel
  • Job 40:25,32: "Kun jij Leviathan met een haak op de kant trekken en met een koord zijn tong beteugelen? ... Waag het eens hem aan te raken -- weet wel: het zou je laatste strijd zijn."
  • Psalm 74:13-14: "U hebt door uw kracht de zee gespleten en de koppen van monsters op het water verpletterd, U hebt de schedels van Leviathan verbrijzeld en hem als voedsel gegeven aan de dieren in de woestijn"
  • Jesaja 27:1: "Op die dag zal de HEER ingrijpen: Hij trekt zijn groot en machtig zwaard tegen Leviathan, de snelle, kronkelende slang, en Hij zal Leviathan doden, het monster in de zee."

Slide 14 - Diapositive

Leviathan bij Hobbes
  • mensen zijn allemaal kwetsbaar en afhankelijk
  • jaloezie, wantrouwen, trots maken het samenleven onveilig
  • niet kwaad, wel onwenselijk
  • voor zelfbehoud en ontwikkeling: onderwerping vereist
  • absolute macht voor 1 heerser

Slide 15 - Diapositive

Vraag
Is internationaal recht mogelijk volgens Hobbes?

Slide 16 - Diapositive

Vraag
Wat voor verschillen zijn er tussen Machiavelli en Hobbes?

Slide 17 - Diapositive