V5 12.5 Stereo-isomerie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

12.5 Stereo-isomerie

Wat is stereo-isomerie?

Welke soorten stereo-isomerie zijn er?

Isomeren

•  Zelfde molecuulformule, maar verschillende structuurformule
• Beide structuren zijn C2H4Cl2
• Structuurisomeren: de volgorde is anders

Isomeren

• Enkele bindingen zijn vrij draaibaar
• Alle drie de moleculen hiernaast zijn hetzelfde molecuul
  
• Dubbele binding is een starre binding

Isomeren

• Structuurformules zijn hetzelfde, want de volgorde is hetzelfde
• Dubbele binding kan niet draaien, dus de ruimtelijke oriëntatie verschilt wel

Stereo-isomeren

• Stereo-isomeren zijn isomeren waarbij de volgorde van de atomen hetzelfde is, maar de ruimtelijke oriëntatie anders.

Stereo-isomeren

• Andere deeltjes, dus ook andere eigenschappen
• Onderscheid kunnen maken tussen de verschillende deeltjes
• Cis en trans

Stereo-isomeren

• Cis- betekent aan dezelfde kant van de dubbele binding
• Trans- betekent aan de andere kant 

Stereo-isomeren

• Moet aan linker- en rechterkant van starre binding 2 verschillende groepen zitten

Stereo-isomeren

• Bij cycloalkanen zit ook een starre binding
• Groepen kunnen boven of onder de ring zitten
• Zelfde kant: cis
• Tegenovergesteld: trans

Spiegelbeeld
isomeren

• Het beeld is hier identiek aan het spiegelbeeld
• Zijn geen isomeren van elkaar, want is hetzelfde molecuul als je het draait

Spiegelbeeld
isomeren

• Moleculen die niet identiek zijn aan hun spiegelbeeld heten spiegelbeeldisomeren
• Stereo-isomeer: zelfde bouw, maar andere ruimtelijke oriëntatie 

Spiegelbeeld
isomeren

• Een C-atoom met 4 verschillende groepen heet een asymmetrisch C-atoom. 
• Geef je aan met C*
• Als er een C* is, zijn er spiegelbeeldisomeren 

Wat kan je nu gaan doen?

Paragraaf 12.5 doorlezen

Opdrachten maken uit studiewijzer