Onderwerp klas 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

[e-mail]

Geen leesboek?

Lezen kort verhaal!

Grammatica: persoonsvorm, voltooid deelwoord, infinitief, werkwoordelijk gezegde, onderwerp, zinsdelen

Leerdoelen

Je kan de persoonsvorm in de zin vinden.

Je kan het verschil uitleggen tussen een vdw, pv en inf.

Je kan het wwg in de zin vinden.

Je kan het onderwerp in de zin vinden.

Deze les

Uitleg met quizvragen

Vragen maken

Afsluiting en huiswerk

Infinitief

Het infinitief wordt ook wel het hele werkwoord genoemd.

Let op! Niet alle hele werkwoorden in een zin zijn een infinitief.

Een infinitief wordt altijd gecombineerd met een persoonsvorm. 

Infinitief

Wij willen = pv

Wij zouden dat willen weten = inf (2x)

Ik zou dat niet weten = inf

Infinitief 

Wij gaan een appeltaart maken.

De persoonsvorm van deze zin = 'gaan'.

'gaan' kan dus geen infinitief zijn.

'maken' blijft wel over, dit is wel een infinitief.

Dus:

'gaan' = persoonsvorm, 'maken' = infinitief.

Voltooid deelwoord

- Het voltooid deelwoord is een werkwoordsvorm.

- Het voltooid deelwoord geeft aan dat iets is afgelopen 

   (voltooid).

- Het voltooid deelwoord is  niet de persoonsvorm. 

- In een zin met een voltooid deelwoord staat altijd een vorm 

   van hebben, worden of zijn.

- Het voltooid deelwoord begint vaak met ge-, be- of ver-.

Voltooid deelwoord

Ik heb gedanst

Ik ben verrast

Jij was vergeten aan te bellen

Dus...

Wij pakken = pv

Wij willen dat pakken = inf

Wij hebben dat gepakt = vd

Let op!

Wij vergeten = pv

Wij willen dat vergeten = inf

Wij zijn dat vergeten = vd

Video

https://thiememeulenhoff.bbvms.com/view/zso_qr_responsive/2450729.htmlttp://vms.thiememeulenhoff.nl/p/basic_720_400_ot_ap_grey/c/2450729.html

Is 'vervallen' een infinitief, voltooid deelwoord of persoonsvorm?
De speciale voorwaarden zijn volgens de medewerker vervallen.

1. infinitief
2. voltooid deelwoord
3. persoonsvorm

Is 'afspreken' een persoonsvorm, infinitief of voltooid deelwoord?

Wanneer zullen zij weer eens afspreken?

1. persoonsvorm
2. infinitief
3. voltooid deelwoord

Is 'heeft' een persoonsvorm, voltooid deelwoord of infinitief?

De jongen heeft een rondje gelopen.

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord
3. infinitief
4. geen van deze drie

Is 'gelopen' een persoonsvorm, voltooid deelwoord of infinitief?

De jongen heeft een rondje gelopen.

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord
3. infinitief
4. geen van deze drie

Is 'zijn' een persoonsvorm, voltooid deelwoord of infinitief?

Wij zijn vorige week gaan winkelen.

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord
3. infinitief
4. geen van deze drie

Is 'gaan' een persoonsvorm, voltooid deelwoord of infinitief?

Wij zijn vorige week gaan winkelen.

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord
3. infinitief
4. geen van deze drie

Werkwoordelijk gezegde

= alle werkwoorden in een zin

Wij zouden het antwoord op die vraag willen weten.

pv = willen

zouden willen weten = wwg

Video

https://thiememeulenhoff.bbvms.com/view/zso_qr_responsive/2450728.html

Onderwerp

Wie/wat + wwg?

De boontjes worden gedopt door de jongen.

Wie/wat worden gedopt? De boontjes

De jongen dopt de boontjes.

Wie/wat dopt? De jongen

Video

https://thiememeulenhoff.bbvms.com/view/zso_qr_responsive/2450725.html

"Hij zou het hebben willen doen."

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. zou
2. zou hebben
3. zou hebben willen
4. zou hebben willen doen

"Ik heb je nog zo gewaarschuwd!"

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. ik heb
2. gewaarschuwd
3. heb
4. heb gewaarschuwd

1.a.

   1 heb = persoonsvorm

   2 gelezen = voltooid deelwoord

   3 heeft = persoonsvorm

   4 onderzocht = voltooid deelwoord

   5 is = persoonsvorm

   6 zal = persoonsvorm

   7 afleiden = infinitief/hele werkwoord

   8 kan = persoonsvorm

   9 gebruiken = infinitief/hele werkwoord

   10 leert = persoonsvorm

2

2 a 1 kregen

 2 stuurde

 3 kun

 4 vermaakten

 5 Fiets

 6 heb

 7 wordt

 8 Hebben

b Als je de tijdproef of de getalproef toepast, verandert alleen in zin 1 de werkwoordsvorm kopen in kochten of koopt. In zin 2 verandert de werkwoordsvorm zullen en niet kopen. Dit bewijst dat alleen in zin 1 kopen de persoonsvorm is.

3

1 veranderde

2 probeert te kijken

3 zal heten

4 moet laten opereren

5 zet op

6 gooi weg

7 knipte af

8 leidt rond

Maken

p. 92-97

In boek: opdr. 4-5

of: Online: Hoofdstuk 4 Taalverzorging 2, 4.1. Grammatica, Onderwerp, 4-5 (kiezen: boek of online)

Opdracht 1-3 in boek gemaakt?

Nu nakijken. Zoek de presentatie in je LessonUpaccount.

Online gemaakt? Niet nakijken. (is al gedaan)

Welke vraag stel je om het onderwerp van de zin te vinden?