tentamentraining gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

8.1 Gedrag

• Alles wat een mens of dier doet
• Gedrag is een reactie (respons) van een dier of een mens op een prikkel
• Gedrag komt tot stand door de werking van spieren of klieren

Ethologie

• Studie van gedrag
• Ethogram: Een objectieve beschrijving van de handelingen van een diersoort
• Protocol: Een lijst van opeenvolgende waargenomen handelingen van een diersoort

Ethogram

Protocol

8.2 Veroorzakers gedrag

• Gedrag wordt veroorzaakt door inwendige en uitwendige prikkels
• Motivatie: de bereidheid tot het verrichten van bepaald gedrag

Sleutelprikkel

Een prikkel die een doorslaggevende rol speelt bij het veroorzaken van bepaald gedrag

Supranormale prikkel

(kunstmatige) prikkel die een sterker gedrag

opwekt dan een normale sleutelprikkel

8.3 Samenvatting

• Gedrag wordt bepaald door erfelijke factoren (genen) en door leerprocessen
• Gedrag bij pasgeborenen is grotendeels erfelijk
• Door leerprocessen ontwikkelt gedrag zch tijdens het leven. hierdoor wordt de overlevingskans van een individu vergroot

Manieren van leren

• Gewenning

Een bepaalde reactie op een prikkel wordt bij herhaling van de prikkel aangeleerd of afgeleerd

0

Manieren van leren

• Inprenting

iets kan alleen worden aangeleerd in een bepaalde korte periode

0

Manieren van leren

• Trail and error

Leren door toevallige ontdekkingen

Door iets te proberen kom je erachter dat iets wel of niet werkt.

Werkt iets n iet dan probeer je weer wat anders

0

Manieren van leren

• Conditionering

gedrag dat door beloning of straf wordt aangeleerd

0

8.4 Sociaal gedrag

Sociaal gedrag is gedrag van soortgenoten ten opzicht aan elkaar

Soortgenoten geven een signaal aan elkaar. Dit signaal werkt als een prikkel van de volgende handeling van een soortgenoot

Soorten sociaal gedrag:

-Territoriumgedrag 

[je eigen gebied verdedigen]

-Dreiggedrag

[Vaak kenmerken van vlucht & aanvalgedrag]

-Paringsgedrag

[balts die organismen uitvoeren bij voortplanting]

-Broedzorg

[ouders die voor kinderen zorgen]

-Rangorde

[meest dominante individu staat bovenaan de pikorde]

-Imponeer & verzoeningsgedrag

[gedrag in groepen om hogere rangorde te krijgen]

https: