Prikkels TL 4 examen oefenen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Reageren op prikkels

Examenstof oefenen

TL 4

Wat gaan we doen

• Herhaling: prikkels, CZS, reflexen
• Actieve opdracht. 

Het centrale zenuwstelsel

bestaat uit: 

• De grote hersenen 
  
• De kleine hersenen 
• De hersenstam 
• Het ruggenmerg                                    

De grote hersenen   

Hersencentra

• Gevoelscentra 
• Bewegingscentra 

Prikkels en Impulsen

Prikkels en Impulsen

Wat is een prikkel: een prikkel is een waarneming die een reactie veroorzaakt. 

Prikkels en Impulsen

Een prikkel wordt omgezet in een impuls. 

Impuls:  Een impuls is een elektrische lading die zich over de zenuwcellen beweegt. 

 

Prikkels en Impulsen

Een inwendige prikkel: 

prikkel die in je lichaam ontstaat: honger, dorst, hoofdpijn.

Een uitwendige prikkel: 

prikkel uit de omgeving: rood stoplicht, brandlucht, harde muziek.

Zenuwcellen 

Gevoelszenuwcellen: geleiden impulsen van zintuigen naar het centrale zenuwstelsel

Bewegingszenuwcellen: geleiden impulsen van het centrale zenuwstelsel naar spieren of klieren

Schakelcellen: geleiden impulsen binnen het centrale zenuwstelsel

Zenuwcellen 

Zenuwen 

De uitlopers van zenuwcellen liggen 

in een bundel bij elkaar. 

Bindweefsel: impulsen kunnen niet 

verspringen.

Zenuwen 

• Gevoelszenuw 
• Bewegingszenuw 
• Gemengdezenuw 

De weg die een prikkel aflegt.

Ik wil een stukje taart pakken.                           

• Wat is de prikkel in deze situatie?                   
• Welk zintuig vangt deze prikkel op? 

Welke weg legt een prikkel af?

Wie kan mij vertellen welke weg een prikkel aflegt. 

De weg die een prikkel aflegt

prikkel  - zintuigcel - impuls - gevoelszenuwcellen- hersenen -schakelcellen --ruggenmerg- bewegingszenuwcellen- spier. 

Reflex

Wat is een reflex?

Wat is het verschil met een reflex en bewuste reactie?

Reflex

Een reflex: Onbewuste reactie op een bepaalde prikkel. bijvoorbeeld het terugtrek reflex. 

Verschil: De impulsen gaan niet via de grote hersenen, maar via de ruggenmerg. 

Reflexboog: De weg die impulsen afleggen. 

Reflexen

Toch voel je soms pijn. Hoe kan dat?

• Sommige impulsen gaan via het ruggenmerg toch nog naar de grote hersenen. 

• Je hebt je hand al weggetrokken en voelt dus achteraf pas de pijn. 

Nu gaan jullie aan de slag!

• 6 leerlingen gaan voor de klas staan.
• Elke leerling krijgt een kaartje met daarop een stap.
• Aan jullie als klas om ervoor te zorgen dat de stappen (en leerlingen) op de goede volghorde gaan staan.
• Dan komen er een aantal stappen bij. 
• Ook aan jullie om deze leerlingen op de juiste plek te zetten.  

Een bewuste reactie

Situatie: Iemand tikt op je schouder, jij draait je om. 

• Wat is de prikkel? 

Een reflex!

Je hebt hiervoor minder stappen nodig.

Situatie: Je stoot met je hand tegen 

de vuurkorf aan. 

• Welk reflex, gebruik je hier? 

Afsluiting

Wat vonden jullie van deze les? 

Wat heb je geleerd?