Kernbegrippen maatschappijleer

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Leerdoelen

Je kunt uitleggen wat waarden en normen zijn

Je kunt voorbeelden geven van waarden en normen

Je kunt het verschil noemen tussen wetten en fatsoensnormen

Je kunt in eigen woorden vertellen wat een belang is

Je kunt uitleggen wat macht en machtsmiddelen zijn

Je kunt voorbeelden geven van machtsmiddelen 

Coginitieve binding

Affectieve binding

Politieke binding

Affectieve binding

Cognitieve 
binding

Politieke binding

Economische binding

Waarden en normen

Een waarde is een uitgangspunt dat je belangrijk vindt in het leven. Op basis hiervan maak je keuzes en vind je iets goed of fout. 

Geld is geen waarde! Geld is een middel niet een doel op zich

Voorbeeld: gezondheid

Waarden en normen

Een ander voorbeeld van een waarde is gelijkheid

Als jij vindt dat iedereen gelijk is dan ben je tegen discrimineren

Waarden en normen

Je gedrag zegt vaak iets over wat je belangrijk vindt

Een norm is een gedragsregel

Normen zijn er zodat je waarden laat terugzien in jouw gedrag

Een voorbeeld van een norm is

1. Eerlijkheid
2. Tolerantie
3. Rechtvaardigheid
4. Niet pesten

Zijn normen afgeleid van waarden, of waarden afgeleid van normen?

1. Normen zijn afgeleid van waarden
2. Waarden zijn afgeleid uit normen.

sleep de juiste woorden naar het juiste plaatje welke normen en waarden horen bij elkaar?

Norm :niet liegen

Waarde: eerlijkheid

Norm : Samen uit, samen thuis

waarde: vriendschap

Norm : groente eten

waarde: gezondheid

geschreven en ongeschreven

Een wet is altijd een norm, maar een norm is niet altijd een wet

1. klopt
2. klopt niet

• Belang: als jij ergens voordeel van hebt.

• Belangentegenstelling: het belang van een persoon botst met het belang van een ander persoon

belangen-tegenstellingen 

Buschauffeurs

Bedrijf (zoals Arriva)

BELANG

BELANG

Meer loon

Meer winst

Algemeen belang en persoonlijk belang

Algemeen belang: zijn dingen  waar veel mensen voordeel (belang) bij hebben. Voorbeeld: goede wegen

Persoonlijk belang: zijn dingen die voor jou van belang zijn. 

Voorbeeld: een goed cijfer voor maatschappijeer.

Wat is een 

algemeen belang?

Een algemeen belang is, als er veel mensen er voordeel aan hebben.

algemeen belang: milieu

algemeen belang: goed onderwijs

Algemeen belang: goede gezondheidszorg 

Algemeen belang: veiligheid 

Algemeen belang: goede ouderenzorg 

algemeen belang: weinig files. goede snelwegen

Belang milieu-activisten?

Belang van werkgevers?

Macht 

Je kunt iemand iets laten doen zelfs als degene dat niet wil

Als je macht heb ben je in staat om iemands gedrag te beïnvloeden

Macht is

1. een regel over hoe jij en anderen zich moeten gedragen
2. een principe dat je belangrijk vindt in het leven
3. een voordeel dat je ergens van hebt
4. is de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden

Machtsmiddelen

Welk machtsmiddel?