Leren reflecteren

• Opvoedkunde
• Secundair onderwijs

Leren reflecteren

Wat is REFLECTEREN
volgens jou?

Definitie Reflecteren

Het is een gestructureerde manier om:

1) ervaringen te begrijpen

2) ervaringen te analyseren

3) er betekenis aan te geven

Definitie Reflecteren

Reflectie is het cognitieve proces waarbij ervaringen worden omgezet in betekenis. 

Ervaringen -> betekenis

Bekijk het filmpje op de volgende slide over reflecteren

STAP 0: ervaring opdoen

Doe een ervaring op

(vb. een presentatie doen, stage doen, een groepswerk, ...)

Start met reflecteren! 

Over welke situatie ga jij reflecteren?

STAP 1: bedenk met wie je gaat reflecteren

- Alleen

- Met anderen -> Dit heeft het voordeel dat je een andere kijk krijgt op de situatie

Ga jij alleen of met anderen reflecteren?

STAP 2: 

kijk terug op de situatie

- wat is er gebeurd?

- welke feiten kan je vast stellen?

Tip:

- probeer objectief te zijn en écht te kijken naar de situatie

- probeer je gevoel even uit te schakelen

Neem een blad papier &

Schrijf op wat er gebeurd is.

Stel jezelf hierbij de volgende vragen:

- wie was erbij?

- wat deed ik?

- wat deed ik niet?

- wat deden de anderen?

- hoe reageerde iemand?

- wat was mijn taak?

- wat was het resultaat?
- ...

STAP 3: bekijk wat goed ging

- wat ging er goed?

- waar had je een goed gevoel bij?

- Onthoud deze dingen voor volgende keer!

Wat ging er goed?
vul in!

STAP 4: bekijk wat er niet goed ging

- wat ging er niet goed?

- waar had je geen goed gevoel bij?

- wat was het resultaat?

- hoe heb je het aangepakt?

Tip: Durf eerlijk te zijn tegen jezelf, daar leer je meer uit.
Het proces bekijken is belangrijker dan het resultaat!

Wat ging er minder goed?
Zoek een afbeelding die erbij past

STAP 5: 

bedenk verbeterpunten

- Hoe kan je het anders doen?

- Wat kan je veranderen?
- Hoe kan het beter gaan?

Tip: als je dit moeilijk vind, vraag het dan ook eens aan anderen. Zij kunnen een nieuwe kijk op de situatie geven.

Kan jij iets bedenken om de situatie te verbeteren? Is dit moeilijk of gemakkelijk?

😒🙁😐🙂😃

STAP 6: oefen in de praktijk!

Neem je reflectie mee in een volgende situatie.

Wat goed ging behoud je
Wat minder goed ging kan je veranderen
Let op het verschil in de oude en nieuwe situatie!

Wat moet je zeker doen na stap 6? Kies het meest juiste antwoord

1. een conclusie trekken
2. blijven oefenen
3. opnieuw reflecteren
4. niets, het is goed zo

STAP 7: opnieuw reflecteren

Zo is de cirkel rond!

Deze cirkel van Korthagen, 

vat de stappen samen. 

Dit is een goed hulpmiddel om 

te leren reflecteren.

Heb je nog vragen over reflecteren?
Stel ze hier!!!

Op de volgende slide,
kan je een voorbeeld bekijken van een reflectie

0

En nu oefenen maar!

Reflecteren kan je alleen leren door het te doen!

Reflecteren hoeft niet persé over een negatieve ervaring te gaan! Je kan over alles reflecteren en dus ook leuke dingen!

Reflecteer nu over een situatie die je thuis hebt meegemaakt. (zoek het niet te ver!)

Overloop de stappen en schrijf op.

Reflecteer nu over een situatie die je op school hebt meegemaakt. (zoek het niet te ver!)

Overloop de stappen en schrijf op.

Je bent goed bezig!

Hier nog enkele vragen die kunnen helpen:

Wat gebeurde er?

Wie waren betrokken?

Wat deed je?

Hoe deed je dat?

Hoe slaagde je er in dit succesvol te doen?

Welke talenten heb je laten zien?

Wat waren je gedachten in deze situatie?

Je bent goed bezig!

Welke waarden waren aan de orde in deze situatie?

Wat maakte het goed of succesvol?

Wat maakte het belangrijk voor jou?

Wat maakt jou enthousiast over deze situatie?

Hoe kijk je naar jezelf in deze situatie

Wil je dit meer doen? Waarom?

Wat is belangrijk voor jou?

....

Extra hulpje:

Gebruik volgend stappenplan,

dit is een samenvatting van de les.

Wat vind jij van reflecteren?

Oh, ik doe het al heel mijn leven

Moeilijk seg!

een opgave: Moet dat echt?

een confrontatie met mezelf

heel zinvol!

Conclusie:

Reflecteren = leren

&

leren  =  reflecteren